နယူထရီနိုများ မရှိပါ

နယူထရီနိုများအတွက် တစ်ခုတည်းသော သက်သေအဖြစ် ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင်

နယူထရီနိုမျာားသည် မူလက လျှပ််စစ်ဓာတ်မဲ့အမှုန်များားအဖြစ် စိတ်ကူးးရခဲ့ပြီး သင်င်္ချာာနည်း်းအရ လိုအပ်မှုုတစ်ခုသာဖြစ််ကာ ရှာာဖွေဖော်ထုတ်၍မရနိုင်ိုင်ဟု ယူဆခဲ့သည်။ နောောက််ပိုင်ိုင်းတွင် စနစ်အတွင်င်း အ အခြားအမှုန်မျာား ပေေါ််ထွက်လာချိန်န်တွွင် ပျောောက််ဆုံးနေသော စွွမ်း်းအင်ကို တိုင်ိုင်းတာခြင်းင်းဖြင့် သွယ်ဝိုက်၍ ထိုိုအမှုုန််များကို ဖော််ထုုတ််နိုင်ိုင်ခဲ့သည်။

အီတလီ-အမေရိကန် ရူပဗေဒပညာရှင် အန်ရီကို ဖာမီ က နယူထရီနိုအကြောင်း အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြခဲ့သည်-

နယူထရီနိုိုများကို သရဲအမှုန်မျာားဟု မကြာာခဏ ဖော််ပြလေေ့ရှိိပြီး အ အရာာဝတ္ထုုများကို မထိိခိုိုက််ဘဲ အတိုးအလျော့ဖြစ််ခြင်း (ပုံပြောင်ောင်းခြင်င်း) ဖြင့် ဖြတ်သန်းနိုင်ိုင်သောောကြောင့််ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် အရသာအခြေအနေေများ (νₑ အ အီလက်ထရွန်၊ ν_μ မြူအွန်န်နှင့် ν_τ တော်)ဟုုခေေါ််သော ဒြပ်ထု ကွဲပြားားသည့် အ အမျိုးိအစားားသုံးးမျိုး (m₁၊ m₂၊ m₃) အ အဖြစ််သိုို့ ပြောင်းလဲနေေစဉ််တွွင် စကြဝဠာာဖွဲ့စည်းမှု ပြောင်ောင်းလဲခြင်င်းအတွင်း ပေေါ််ထွက်လာသော အ အမှုန်မျာား၏ ဒြပ််ထုုနှင့် ဆက်စပ််နေေသည်ဟု ဆိုိုသည်။

လက်က်ပ်တွန်န်များ ပေေါ််ထွက်လာခြင်းင်းသည် စနစ််တစ်ခု၏ ရှုုထောောင့်အရ အ အလိုိုအလျောက် ချက်က်ချင်းဖြစ််ပေေါ််ခြင်းင်းဖြစ်ပြီး နယူထရီနိုိုမှ ၎င်းတို့ပေါ်ထွက်က်လာာမှုကို ဖြစ််စေသည််ဟု ဆိုရန် မလိုိုအပ််ပေ။ ယင်းသည် စွမ်းအင်ကို ဟင်းလင်းပြင်င်သိုို့ သယ်ဆောင်သွားားခြင်း (သို့မဟုတ်) စားသုံးးရန် သယ်ဆောင်လာခြင်းင်းတိုို့ဖြင့် ဖြစ််နိုင်သည်။ ပေေါ််ထွက်လာသော လက်က်ပ်တွန်န်များသည် စကြဝဠာစနစ််တစ်ခု၏ ရှုထောင့််မှ ဖွွဲ့စည်း်းပုံ ရှုပ်ုပ်ထွေးမှု တိုိုးခြင်င်း သိုို့မမဟုုတ် လျော့ခြင်င်းနှင့် သက််ဆိုင်ိုင်နေသည်။ နယူထရီနို အယူအဆသည် စွမ်းအင် ထိန်းသိိမ်း်းမှုအတွက် အ အဖြစ်အပျက်ကို သီးးသန့်ခွဲထုတ်ရန် ကြိုိုးပမ်း်းရာတွင် ဖွဲ့စည်းပုံဖြစ်ထွန်းမှုနှင့် ရှုပ်ထွေးေးမှု၏ ပိုကြီးသော သဘောတရာားကို အ အခြေခံအားားဖြင့် လုံးဝလျစ််လျူရှုထားသည်။ ယင်းင်းကို မကြာာခဏ သက်ရှိိများအတွက် ကောင်းမွန်စွာ ညှိိထားားသော စကြဝဠာအဖြစ် ရည်ညွှန်းလေေ့ရှိိသည်။ ဤအချက်က နယူထရီနိုိုအယူအဆသည် မမှန်ကန််ဟု ချက်ချင်းင်းဖော််ပြလေေသည်။

နယူထရီနိုများ၏ ဒြပ်ထုကို အဆ ၇၀၀ အထိ ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်း¹ (နှိုင်းယှဉ်ရသော် လူသားတစ်ဦး၏ ဒြပ်ထုကို လုံးဝကြီးထွားပြီး 🦣 မာမိုသပ်ဆင်ကြီး ဆယ်ကောင်စာအရွယ်အစားသို့ ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် တူညီသည်)၊ ဤဒြပ်ထုသည် စကြ၀ဠာ ဖွဲ့စည်းပုံဖော်ဆောင်ခြင်း၏ အခြေခံအကျဆုံးအဆင့်တွင် အခြေခံကျကြောင်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားလျှင်၊ ဤဒြပ်ထုပြောင်းလဲမှု အလားအလာ သည် နယူထရီနိုအတွင်း၌ ပါဝင်ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းသည် ပင်ကိုယ်အားဖြင့် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ အခြေအနေ ဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် နယူထရီနိုများ၏ စကြ၀ဠာဒြပ်ထုအပေါ် သက်ရောက်မှုများသည် ထင်ရှားစွာ ကျပန်းမဟုတ်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။

¹ အဆ ၇၀၀ မြှောောက််ကိန်း (လက်တွေေ့အများားဆုံး m₃ ≈ 70 meV၊ m₁ ≈ 0.1 meV) သည် လက်က်ရှိစကြဝဠာဆိုင်ရာ ကန့််သတ်ချက်က်များကို ထင်ဟပ််နေသည်။ အ အရေးေးကြီးးသည််မှာ နယူထရီနိုိုရူပဗေဒသည် ဒြပ်ထုကွာာခြားမှု (Δm²) ကိုိုသာ လိုအပ်ပြီး m₁ = 0 (အမှန်န်တကယ် သုုည) ဖြင့် ပုံသေေနည်း်းသည် တရားားဝင်င်ကိုက်ညီမမှုုရှိသည်။ ဤအချက်က ဒြပ်ထုအချိုး m₃/m₁ သည် သီအိုရီအရ ∞ အနန္တသို့ ချဉ်း်းကပ််နိုင်ိုင်ကြောင်ောင်း ဖော််ပြသည်။ ဤသည်မှာ ဒြပ််ထုုပြောင်းလဲမမှုအယူအဆကို ဖြစ်တည်မှုုဆိုင်ိုင်ရာ ပေါ်ထွန်န်းလာခြင်င်း (ဥပမာ m₃ ၏ စကြဝဠာအရွယ် သက်ရောက်မှုုကဲ့သိုို့သော အတိုင်ိုင်းအတာာရှိသည့် ဒြပ်ထုသည် အ အလျဉ်း်းမဲ့မမှ ပေေါ််ထွန်န်းလာခြင်င်း) အဖြစ််သိုို့ ပြောင်းလဲစေသည်။

Standard Modelတွင် နယူထရီနိုမှလွဲ၍ အခြေခံအမှုန်အားလုံး၏ ဒြပ်ထုများကို Higgs နယ်ပယ်နှင့် Yukawa အားပြင်မှုများမှတစ်ဆင့် ရရှိသည်ဟု ယူဆထားသည်။ နယူထရီနိုများကို ၎င်းတို့ကိုယ်ပိုင် ပဋိအမှုန်အဖြစ်လည်း သတ်မှတ်ထားပြီး ၎င်းသည် စကြာဝဠာ အဘယ်ကြောင့် တည်ရှိသည်ကို ရှင်းပြနိုင်သည်ဟူသော အယူအဆ၏ အခြေခံဖြစ်သည်။

နယူထရီနိုများသည် Higgs စက်ကွင်းမှ ၎င်းတို့၏ဒြပ်ထုကို ရယူနိုင်ခြင်းမရှိပါ။ နယူထရီနိုဒြပ်ထုနှင့်ပတ်သက်၍ အခြားတစ်ခုခုဖြစ်နေပုံရသည်...

(2024) ဝှက်က်ထားားသော လွှမ်း်းမိုိုးမှုုများသည် နယူထရီနိုိုများအား င်းင်းတိုို့၏ သေးေးငယ်သောဒြပ်ထုကို ပေးသလာား။ ရင်းမြစ်: Symmetry မဂ္ဂဇင်း

အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်မှုမှာ ရိုးရှင်းပါသည်- ပင်ကိုယ်အားဖြင့် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ခုကို အမှုန်တစ်ခုအတွင်း ထည့်သွင်း၍မရပါ။ ပင်ကိုယ်အားဖြင့် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ခုသည် မြင်နိုင်သောကမ္ဘာနှင့် သက်ဆိုင်သော a priori (အာပရီယိုရီ) သာဖြစ်နိုင်ပြီး၊ ၎င်းသည် ဤဖြစ်စဉ်သည် သိပ္ပံပညာမဟုတ်ဘဲ ဒဿနိကဗေဒနှင့်သက်ဆိုင်ကြောင်း ချက်ချင်းပေါ်လွင်စေသည်။ ထို့အပြင် နယူထရီနိုသည် သိပ္ပံပညာအတွက် 🔀 လမ်းဆုံတစ်ခု ဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့ကြောင့် ဒဿနိကဗေဒအား ဦးဆောင်သော စူးစမ်းလေ့လာမှုနေရာကို ပြန်လည်ရရှိရန် အခွင့်အလမ်းတစ်ခု သို့မဟုတ် သဘာဝ ဒဿနိကဗေဒသို့ ပြန်သွားရန် အခွင့်အရေးဖြစ်သည်။ ဤနေရာကို ၎င်းက ယခင်က သိပ္ပံဝါဒအတွက် အဂတိလိုက်စားမှုကို ခံယူခြင်းဖြင့် စွန့်ခွာသွားခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ၁၉၂၂ ခုနှစ် အိုင်းစတိုင်း-ဘာဂျင်ဆန် အငြင်းပွားမှု စုံစမ်းစစ်ဆေးချက်နှင့် ဒဿနပညာရှင် ဟင်နရီ ဘာဂျင်ဆန်၏ ဆက်စပ်စာအုပ် Duration and Simultaneity ထုတ်ဝေမှုတွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်ကို ကျွန်ုပ်တို့၏ စာအုပ်ကဏ္ဍတွင် တွေ့နိုင်ပါသည်။

သဘာဝတရား၏ အခြေခံဖွဲ့စည်းပုံကို ပျက်စီးစေခြင်း

နယူထရီနိုအယူအဆသည်၊ အမှုန် သို့မဟုတ် ခေတ်သစ် ကွမ်တမ်စက်ကွင်းသီအိုရီ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက် ဖြစ်စေ၊ အခြေခံအားဖြင့် W/Z⁰ boson အားပျော့နှင့် သက်ရောက်မှု မှတစ်ဆင့် အကြောင်းရင်းဆိုင်ရာ အခြေအနေပေါ်တွင် မှီခိုနေပြီး၊ ၎င်းသည် ဖွဲ့စည်းပုံဖြစ်ပေါ်မှု၏ အရင်းခံတွင် အချိန်ကွက် သေးသေးလေးတစ်ခုကို သင်္ချာနည်းဖြင့် မိတ်ဆက်ပေးသည်။ ဤအချိန်ကွက်ကို လက်တွေ့တွင် လေ့လာမှုပြုလုပ်ရန် အလွန်သေးငယ်လွန်းသည်¹ အဖြစ် သတ်မှတ်ကြသော်လည်း ဤအချက်သည် နက်ရှိုင်းသော အကျိုးဆက်များရှိသည်။ ဤသေးငယ်သော အချိန်ကွက်သည် သီအိုရီအရ သဘာဝတရား၏ အခြေခံဖွဲ့စည်းပုံကို အချိန်အတွင်း ပျက်စီးစေနိုင်သည်ဟု ဆိုလိုပြီး၊ ၎င်းသည် သဘာဝတရားကို မိမိကိုယ်မိမိ ပျက်စီးစေနိုင်မီ ရှိနေရမည်ဖြစ်ရာ ယုတ္တိမတန်ပါ။

¹ အချိန်ကွက် Δt သည် 10^-24 စက္ကန့်ဖြစ်သည်။ တစ်နာနိုစက္ကန့် (စက္ကန့်၏ တစ်ဘီလီယံပုံတစ်ပုံ) သည် 🏔️ ဧဝရက်တောင်ကို ကိုယ်စားပြုပါက၊ ဤအချိန်ကွက်သည် ⏳ သဲပွင့်တစ်ပွင့်ထက်ပင် သေးငယ်လိမ့်မည်။ ဤအချိန်ကွက်သည် အပြင်းထန်ဆုံး တိုင်းတာမှုနည်းပညာ (MicroBooNE ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ 2 နာနိုစက္ကန့် တိကျမှု) ထက် အရွယ်အစား 15 ဆပိုမိုသေးငယ်သည်ဟု ယူဆကြသည်။

နယူထရီနို၏ W/Z⁰ ဘိုဆွန် အားပျော့နူကလီးယား အားပြင်မှု၏ အကန့်အသတ်ရှိသော အချိန်ကာလပြတင်းပေါက် Δt သည် အကြောင်းရင်းဆက်နွယ်မှု ကွာဟချက် ပဟေဠိကို ဖန်တီးပေးသည်-

• အားပျော့ပြင်ဆင်မှုများအတွက် မည်သည့်အကြောင်းရင်းဆက်နွယ်မှု ထိရောက်မှုမဆို Δt လိုအပ်သည်။

• Δt တည်ရှိရန် အာကာသအချိန် (spacetime) သည် စနစ်တကျ လည်ပတ်နေရမည် (Δt သည် အချိန်ဆိုင်ရာ ကွာဟချက်တစ်ခုဖြစ်သည်)။ သို့သော် အာကာသအချိန်၏ မက်ထရစ်ဖွဲ့စည်းပုံသည် အခြေခံအားဖြင့် ဒြပ်ဝတ္ထု/စွမ်းအင်ဖြန့်ဖြူးမှုများပေါ်တွင် မှီခိုနေပြီး ၎င်းတို့ကို... အားပျော့သက်ရောက်မှုများ က ထိန်းချုပ်ထားသည်။

မဖြစ်နိုင်သော အခြေအနေ-

အားပျော့အပြန်အလှန်ဆက်ဆံမှုများသည် ဟင်းလင်းပြင်အချိန်ကို လိုအပ်ပြီး ဟင်းလင်းပြင်အချိန်သည်လည်း အားပျော့အပြန်အလှန်ဆက်ဆံမှုများကို လိုအပ်နေသည်။ ဤသည်မှာ ဝိုင်းပတ်နေသော မှီခိုမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

လက်တွေ့တွင်၊ အချိန်ကွက် Δt ကို မှော်ဆန်ဆန်ယူဆပါက၊ အားပျော့သက်ရောက်မှုများသည် Δt အတွင်း ပြုမူပုံပေါ်မူတည်၍ စကြာဝဠာ၏ ကြီးမားသောဖွဲ့စည်းပုံသည် 🍀 ကံ အပေါ်တွင် မှီခိုနေသည်ဟု ဆိုလိုသည်။

• Δt အတွင်း စွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှုနိယာမများ ရပ်ဆိုင်းထားသည်။

• နယူထရီနို Δt ကွာဟချက်များသည် ပြုမူသည်ဟု မှော်ဆန်ဆန်ယူဆထားသော်လည်း — Δt အတွင်း ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို ဆိုင်းငံ့ထားသည်။

ဤအခြေအနေသည် စကြာဝဠာမဖြစ်မီ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နတ်ဘုရား တည်ရှိသည်ဟူသော အယူအဆနှင့် နှိုင်းယှဉ်နိုင်ပြီး၊ ဒဿနိကဗေဒအရ ၎င်းသည် Simulation Theory သို့မဟုတ် ဖန်ဆင်းခြင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်သည့် မှော်ဆန်သော ✋ ဘုရားသခင်၏လက် (ဂြိုဟ်သား သို့မဟုတ် အခြား) အယူအဆအတွက် အခြေခံအကြောင်းရင်းနှင့် ခေတ်သစ်အထောက်အထားကို ပေးစွမ်းသည်။

ဥပမာ - ကျော်ကြားသော ဒဿနိကဗေဒပညာရှင် David Chalmers သည် သိစိတ်မှု၏ ခက်ခဲသောပြဿနာ (၁၉၉၅) နှင့် ဒဿနိကဗေဒ 🧟 ဖုတ်ကောင်ပြဿနာ (၁၉၉၆၊ ၎င်း၏စာအုပ် The Conscious Mind တွင်) တို့ဖြင့် လူသိများသူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ လက်ရာအသစ် Reality+ တွင် ၁၈၀° လှည့်ပြောင်းမှု ပြုလုပ်ကာ Simulation Theory ၏ အခြေခံဖြန့်ချိသူဖြစ်လာခဲ့သည်။

ပညာရပ်လောကအတွင်း ၎င်း၏ နက်ရှိုင်းသော ပြောင်းလဲမှုကို အောက်ပါအတိုင်း သတ်မှတ်ခဲ့သည် -

ဒဿနပညာရှင် တစ်ပတ်ပြည့်လာခြင်း

(2022) David Chalmers - အရိယဝါဒမှ ဘုရားသခင် ယုံကြည်မှုသို့ ရင်းမြစ်: Science.org

စာအုပ် နိဒါန်းမှ ကိုးကားချက် -

ဘုရားသခင်သည် နောက်တစ်စကြဝဠာရှိ ဘီလီယံနာဟက်ကာတစ်ဦးလော။

အကယ်၍ simulation ယူဆချက်သည် မှန်ကန်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့သည် စမ်းသပ်ဖန်တီးထားသော ကမ္ဘာတွင် နေထိုင်နေပါက၊ ထို simulation ၏ ဖန်တီးသူသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ ဘုရားသခင်ဖြစ်သည်။ ထို simulator သည် အရာခပ်သိမ်းကို သိနိုင်စွမ်းရှိပြီး အာဏာအရှိဆုံးဖြစ်နိုင်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာတွင် ဖြစ်ပျက်သမျှသည် simulator ၏ ဆန္ဒအပေါ် မူတည်နေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် simulator ကို ရိုသေလေးစားပြီး ကြောက်ရွံ့နိုင်သည်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့၏ simulator သည် ရိုးရာဘုရားနှင့် မတူညီနိုင်ပါ။ ဖြစ်နိုင်သည်မှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဖန်ဆင်းရှင်သည်... နောက်တစ်စကြဝဠာရှိ ဘီလီယံနာဟက်ကာတစ်ဦးဖြစ်နိုင်သည်။

ဤစာအုပ်၏ အဓိက အဆိုမှာ - ထိတွေ့မမြင်ရသော အမှန်တရားသည် စစ်မှန်သော အမှန်တရားဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ် အနည်းဆုံး ထိတွေ့မမြင်ရသော အမှန်တရားများသည် စစ်မှန်သော အမှန်တရားများဖြစ်သည်။ ထိတွေ့မမြင်ရသော ကမ္ဘာများသည် ဒုတိယတန်း အမှန်တရားများ ဖြစ်ရန် မလိုအပ်ပါ။ ၎င်းတို့သည် ပထမတန်း အမှန်တရားများ ဖြစ်နိုင်သည်။

နောက်ဆုံးတွင် Simulation Theory နောက်ကွယ်ရှိ ဆင်ခြင်တုံတရားသည် နျူထရီနိုရူပဗေဒမှ မိတ်ဆက်ပေးသော သေးငယ်သည့် အချိန်ကွာဟချက်တွင် အမြစ်တွယ်နေသည်။ Simulation Theory သည် ဤအချိန်ကွာဟချက်ကို အထူးသီးသန့် အသုံးမပြုသော်လည်း၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် David Chalmers ကဲ့သို့သော ထင်ရှားသည့် ဒဿနပညာရှင်များ ဤသီအိုရီကို အပြည့်အဝနှင့် ယုံကြည်စွာ လက်ခံလာရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းဖြစ်နိုင်သည်။ အချိန်ကွာဟချက်မှ မိတ်ဆက်ပေးသော သဘာဝဖွဲ့စည်းမှု၏ "ပျက်စီးနိုင်မှု" အလားအလာသည် တည်ရှိမှုကို ထိန်းချုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ကျွမ်းကျင်စွာ ပိုင်နိုင်နိုင်မှု အတွေးအခေါ်ကို အလားတူခွင့်ပြုသည်။ နျူထရီနိုရူပဗေဒမှ မိတ်ဆက်ပေးသော အချိန်ကွာဟချက် မရှိပါက၊ Simulation Theory သည် ရူပဗေဒရှုထောင့်မှ စိတ်ကူးယဉ်မှုသာ ဖြစ်သွားမည်။

အားပျော့ပြင်ဆင်မှု၏ အချိန်နှင့်ဆိုင်သော သဘာဝတွင် ပါဝင်နေသော မဖြစ်နိုင်မှုသည် ပထမဆုံးမျက်မှောက်တွင် နယူထရီနိုအယူအဆ မမှန်ကန်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။

∞ အနန္တ ပိုင်းခြားနိုင်မှုမှ လွတ်မြောက်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်း

နယူထရီနို အမှုုန်ကို င်င်း၏တီထွင်သူ ဩစတြီးယားားရူပဗေဒပညာာရှင် ဝိုလ်ဖ်ဂန်း ပေါ်လီ က စွမ်းအင် ထိန်းသိိမ်း်းမှု နိိယာာမကို ကာကွယ်ရန် အကြောောက််တရားဖြင့် ရှာဖွေေတွေ့ရှိသော နည်း်းလမ်းဟုုခေေါ််သည့် ∞ အ အဆမမတန် ခွွဲဝေနိုင်မှုမမှ လွတ််မြောက်ရန် ကြိုိုးပမ်း်းမှုတစ််ခုုအဖြစ် ယူဆပြဌာန်းခဲ့ခြင်းင်းဖြစ်သည်။

ကျွန်န်တော် ကြောက်စရာာကောင်ောင်းတဲ့ အ အရာ တစ်ခုလုပ်မိပါပြီ၊ ကျွန်န်တော်ဟာ မဖမ်း်းယူနိုင်ိုင်တဲ့ အမှုုန််တစ်ခုကို ယူဆပြဌာာန်း်းလိုိုက််ပါတယ်။

စွမ်းအင် ထိန်းသိိမ်း်းမှု နိိယာာမကို ကယ််တင်င်ဖိုို့ ကြောက်စရာာကောင်ောင်းတဲ့ နည်း်းလမ်းတစ််ခုုကို ကျွန်တော် တွေ့ခဲ့ပါတယ်။

စွွမ်း်းအင် ထိန်န်းသိမ်းမှု၏ အခြေေခံနိိယာာမသည် ရူပဗေေဒ၏ အ အခြေခံကျောောရိုိုးဖြစ်ပြီး င်းင်းပျက်ယွင်းင်းသွားားပါက ရူပဗေေဒ၏ အ အများအပြားကို မမှန်ကန််စေနိုင်တော့ပေ။ စွမ်းအင်ထိန်န်းသိမ်းမှုုမရှိိဘဲ အပူဓာတ်ပညာ၊ ဂျောောမက္ကဏိက၊ ကွွမ််တမ်မက္ကင််းနစ် နှင့် ရူပဗေေဒ၏ အ အခြားအဓိိကကဏ္ဍများားရှိ အ အခြေခံနိယာမများကို မေးခွန်န်းထုတ်လာကြလိမ့််မည်။

ဒဿနိိကဗေဒတွင် လူသိများားသော စဉ်းစားတွေးေးခေေါ််မှုဆိုင်ရာ စမ်းသပ်ချက်က်များဖြစ််သည့် ဇီနို၏ ဝိရောဓိ၊ သီးးဆီးယပ််စ်၏ သင်္ဘော၊ ဆောရိုက်တီးးစ် ဝိရောဓိ နှင့် ဘားားထရန် ရပ််ဆဲလ်၏ အဆုံးးမရှိိသော ဆုတ်ယုတ်ခြင်င်း ဆိုင်ိုင်ရာ ငြင်းခုံမမှုတို့မမှတစ််ဆင့် အ အဆမမတန် ခွွဲဝေနိုင်မှုုအယူအဆကို လေ့လာာသည့် သမိုင်ိုင်းကြောင်ောင်းရှိသည်။

နယူထရီနိုိုအယူအဆ၏အခြေခံဖြစ်သော ဖြစ်စဉ်ကို ဒဿနပညာရှင် ဂေါ်ဒ်ဖရိုိုက် လိုက်ဘနိတ်၏ ∞ အ အဆုံးမရှိသော Monad သီအိုရီမမှ ဖမ်းယူနိုင်ပြီး ကျွန်န်ုပ်တို့၏ စာအုပ်ုပ်ကဏ္ဍတွင် ထုတ်ဝေထားသည်။

နယူထရီနိုအယူအဆကို ဝေဖန်ဆန်းစစ်သည့် စုံစမ်း်းစစ်ဆေးမှုုတစ်ခုသည် နက်ရှိုင်ိုင်းသော ဒဿနိကပညာာရပ်ဆိုင်ရာ အ အမြင်များားကို ပေးေးနိုင်ိုင်သည်။

🔭 CosmicPhilosophy.org စီမံကိန်းသည် နျူထရီနိုအယူအဆနှင့် Leibniz ၏ မေတါပညာဆိုင်ရာ အယူအဆကြား ဆက်နွယ်မှုကို ဖော်ထုတ်ရန် ဤ "နျူထရီနိုများ မတည်ရှိ" ဆိုင်ရာ နမူနာစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့် Gottfried Wilhelm Leibniz ၏ ∞ Infinite Monad Theory အကြောင်း Monadology စာအုပ်ထုတ်ဝေခြင်းဖြင့် မူလအစပြုခဲ့သည်။ စာအုပ်ကို ကျွန်ုပ်တို့၏ စာအုပ်များကဏ္ဍတွင် တွေ့နိုင်သည်။

သဘာဝ ဒဿနိကဗေဒ

နယူတန်၏ သဘာဝ ဒဿနိိကဗေဒ၏ သင်္ချာနည်းကျ အခြေေခံမူများ

၂၀ ရာစုမတိုင်ိုင်မီက ရူပဗေဒကို သဘာာဝ ဒဿနိကဗေေဒဟု ခေေါ််ဆိုိုခဲ့သည်။ အဘယ််ကြောင့် စကြဝဠာာသည် နိိယာာမမျာားကို နာခံဟန် ပေေါ််ကြသနည်းဆိုိုသည့် မေးေးခွန်းများကို င်င်း၏ အပြုအမူအာား သင်င်္ချာာနည်း်းကျ ဖော်ပြချက်က်များကဲ့သို့ပင် အ အရေးေးကြီးးသည််ဟု ယူဆခဲ့သည်။

သဘာာဝ ဒဿနိကဗေေဒမမှ ရူပဗေေဒသိုို့ ပြောင်းလဲလာမှုုသည် ၁၆၀၀ ပြည့််နှစ်များားအတွင်း ဂယ်လီလီယို နှင့် နယူတန်၏ သင်င်္ချာာနည်း်းကျ သီအိုရီမများားဖြင့် စတင်င်ခဲ့သော်လည်း စွမ်းအင်နှင့် ဒြပ််ထု ထိန်န်းသိမ်းမှုမများားသည် ဒဿနိိကအခြေခံချို့တဲ့သော သီးခြားားနိိယာာမများားအဖြစ် ယူဆခဲ့သည်။

အဲလ်ဘတ် အိုင်းစတိုင်း၏ နာမည်ကျော် ညီမျှခြင်း E=mc² ဖြင့် ရူပဗေဒ၏ အခြေအနေသည် မူလအခြေခံပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။ ထိုညီမျှခြင်းသည် စွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှုနှင့် ဒြပ်ထုထိန်းသိမ်းမှုကို ပေါင်းစည်းပေးခဲ့သည်။ ဤပေါင်းစည်းမှုသည် ရူပဗေဒအား ကိုယ်ပိုင်အထောက်အထားပြမှု ရရှိစေရန် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော အသိပညာဆိုင်ရာ အခြေခံဖွဲ့စည်းမှု တစ်မျိုးကို ဖန်တီးပေးခဲ့ပြီး ဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ အခြေခံလိုအပ်ချက်များမှ လုံးဝလွတ်မြောက်စေခဲ့သည်။

ဒြပ်ထုနှင့်စွမ်းအင်တို့သည် သီးသန့်ထိန်းသိမ်းထားရုံသာမက တူညီသော အခြေခံပမာဏ၏ ပြောင်းလဲနိုင်သော ရှုထောင့်များဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြခြင်းဖြင့် အိုင်းစတိုင်းသည် ရူပဗေဒအား ပိတ်ထားသော၊ မိမိကိုယ်ကိုယ် အထောက်အထားပြနိုင်သည့် စနစ်တစ်ခု ပေးအပ်ခဲ့သည်။ အဘယ်ကြောင့် စွမ်းအင်ကို ထိန်းသိမ်းထားရသနည်း ဟူသော မေးခွန်းကို အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် ဒြပ်ထုနှင့် ညီမျှပြီး ဒြပ်ထု-စွမ်းအင်သည် သဘာဝတရား၏ အခြေခံပြောင်းလဲမှုမရှိသော အရာဖြစ်သောကြောင့် ဟူ၍ အဖြေပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ဤသို့ဖြင့် ဆွေးနွေးမှုသည် ဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ အခြေခံများမှ အတွင်းပိုင်း၊ သင်္ချာဆိုင်ရာ ကိုက်ညီမှုဆီသို့ ရွေ့လျားသွားခဲ့သည်။ ရူပဗေဒသည် ယခုအခါ ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင် နိယာမများ ကို ပြင်ပဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ ပထမအခြေခံများကို မလိုအပ်ဘဲ အတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်။

ဘီတာယိုယွင်းမှု နောက်ကွယ်ရှိ ဖြစ်စဉ်သည် ∞ အနန္တဆိုင်ရာ ခွဲခြားနိုင်မှု ကို ညွှန်ပြပြီး ဤအသစ်တည်ဆောက်ထားသော အခြေခံအုတ်မြစ်ကို ခြိမ်းခြောက်လာသောအခါ ရူပဗေဒအသိုင်းအဝိုင်းသည် အကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။ ထိန်းသိမ်းမှုကို စွန့်လွှတ်ရန်မှာ ရူပဗေဒအား ၎င်း၏အသိပညာဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုကို ပေးအပ်ခဲ့သော အရာကို စွန့်လွှတ်ရန်ပင်ဖြစ်သည်။ နယူထရီနိုသည် သိပ္ပံနည်းကျ အယူအဆတစ်ခုကို ကယ်တင်ရန် သက်သက်သာမက ရူပဗေဒ၏ ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာသစ်ကို ကယ်တင်ရန်အတွက် ယူဆချက်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ပေါ်လီ၏ အကြောင်းမဲ့သော ကုသမှု သည် မိမိကိုယ်ကိုယ် ညီညွတ်မှုရှိသော ရူပဗေဒနိယာမ၏ ဘာသာရေးအသစ်တွင် ယုံကြည်မှုတစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။

နယူထရီနို၏ သမိုင်းကြောင်း

၁၉၂၀ ခုနှစ်များအတွင်း ရူပဗေဒပညာရှင်များသည် နောက်ပိုင်းတွင် နျူကလီးယား ဘီတာယိုယွင်းမှု ဟု အမည်တွင်မည့် ဖြစ်စဉ်အတွင်း ပေါ်ထွက်လာသော အီလက်ထရွန်များ၏ စွမ်းအင်စပက္ခရမ် သည် ဆက်တိုက်ဖြစ်နေသော အခြေအနေတွင် ရှိနေသည်ကို သတိပြုမိခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည် စွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှု နိယာမကို ချိုးဖောက်နေခြင်းဖြစ်ပြီး သင်္ချာဆိုင်ရာ ရှုထောင့်မှ စွမ်းအင်ကို အနန္တဆိုင်ရာ ခွဲခြားနိုင်ကြောင်း ညွှန်ပြနေခြင်းဖြစ်သည်။

လေ့လာတွေ့ရှိထားသော စွမ်းအင်စပက္ခရမ်၏ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေမှု ဆိုသည်မှာ ပေါ်ထွက်လာသော အီလက်ထရွန်များ၏ ရွေ့လျားစွမ်းအင်များသည် ချောမွေ့ပြီး မပြတ်တောက်သော တန်ဖိုးများ၏ အကွာအဝေးတစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းထားပြီး စုစုပေါင်းစွမ်းအင်က ခွင့်ပြုထားသော အများဆုံးအထိ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေသော အကွာအဝေးအတွင်း မည်သည့်တန်ဖိုးကိုမဆို ယူနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

စွမ်းအင်စပက္ခရမ် ဟူသော ဝေါဟာရသည် အနည်းငယ် လမ်းလွဲစေနိုင်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ပြဿနာသည် ပိုမိုအခြေခံကျစွာ လေ့လာတွေ့ရှိထားသော ဒြပ်ထုတန်ဖိုးများတွင် အမြစ်တွယ်နေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ပေါ်ထွက်လာသော အီလက်ထရွန်များ၏ ပေါင်းစပ်ဒြပ်ထုနှင့် ရွေ့လျားစွမ်းအင်သည် ကနဦးနယူထရွန်နှင့် နောက်ဆုံးပရိုတွန်၏ ဒြပ်ထုကွာခြားမှုထက် နည်းနေခဲ့သည်။ ဤ ပျောက်ဆုံးနေသော ဒြပ်ထု (သို့မဟုတ် ညီမျှစွာ ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင်) ကို သီးသန့်ဖြစ်ရပ်တစ်ခု၏ ရှုထောင့်မှ ရှင်းပြ၍မရနိုင်ခဲ့ပေ။

၁၉၂၆ ခုနှစ်တွင် အတူတကွ လုပ်ကိုင်နေသော အိုင်းစတိုင်းနှင့် ပေါ်လီ။

ဤ ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင် ပြဿနာကို ၁၉၃၀ ခုနှစ်တွင် ဩစတြီးယားလူမျိုး ရူပဗေဒပညာရှင် ဝေါ်လ်ဂန် ပေါ်လီ က နယူထရီနိုအမှုန်ကို အဆိုပြုခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းခဲ့သည်။ ထိုအမှုန်သည် စွမ်းအင်ကို မမြင်ရသောနည်းဖြင့် သယ်ဆောင်သွားမည် ဟု ဆိုသည်။

ကျွန်န်တော် ကြောက်စရာာကောင်ောင်းတဲ့ အ အရာ တစ်ခုလုပ်မိပါပြီ၊ ကျွန်န်တော်ဟာ မဖမ်း်းယူနိုင်ိုင်တဲ့ အမှုုန််တစ်ခုကို ယူဆပြဌာာန်း်းလိုိုက််ပါတယ်။

စွမ်းအင် ထိန်းသိိမ်း်းမှု နိိယာာမကို ကယ််တင်င်ဖိုို့ ကြောက်စရာာကောင်ောင်းတဲ့ နည်း်းလမ်းတစ််ခုုကို ကျွန်တော် တွေ့ခဲ့ပါတယ်။

၁၉၂၇ ခုနှစ်တွင် ဘော့နှင့် အိုင်းစတိုင်း အငြင်းပွားမှု

ထိုအချိန်က ရူပဗေဒတွင် အထင်ရှားဆုံးပုဂ္ဂိုလ်များထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သော နီးလ်စ် ဘော့ က စွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှုနိယာမသည် ကွမ်တမ်အဆင့်တွင် စာရင်းဇယားဆိုင်ရာအားဖြင့်သာ ရပ်တည်နိုင်ပြီး တစ်ခုတည်းသော ဖြစ်ရပ်များအတွက် မဟုတ်ကြောင်း အဆိုပြုခဲ့သည်။ ဘော့အတွက် ၎င်းသည် ၎င်း၏ ဖြည့်စွက်မှုနိယာမ နှင့် ကိုပင်ဟေဂင်အနက်ဖွင့်မှု တို့၏ သဘာဝကျသော တိုးချဲ့မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး အခြေခံမသေချာမှု ကို လက်ခံထားခြင်းဖြစ်သည်။ အကယ်၍ လက်တွေ့အမှန်တရား၏ ဗဟိုချက်သည် ဖြစ်နိုင်ခြေဆိုင်ရာ ဖြစ်ပါက ၎င်း၏အခြေခံဆုံးနိယာမများသည်လည်း ထိုနည်းတူပင်ဖြစ်နိုင်သည်။

အဲလ်ဘတ် အိုင်းစတိုင်း က ဘုရားသခင်သည် 🎲 အန်စာတုံးများကို မကစားပါ ဟု ထင်ရှားစွာ ကြေညာခဲ့သည်။ ၎င်းသည် လေ့လာမှုမှ လွတ်လပ်စွာ တည်ရှိသော ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်သည့်၊ ရည်ရွယ်ချက်ရှိသော လက်တွေ့အမှန်တရားကို ယုံကြည်ခဲ့သည်။ ၎င်းအတွက် ရူပဗေဒနိယာမများ၊ အထူးသဖြင့် ထိန်းသိမ်းမှုနိယာမများသည် ဤလက်တွေ့အမှန်တရား၏ အတိအကျ ဖော်ပြချက်များဖြစ်သည်။ ကိုပင်ဟေဂင်အနက်ဖွင့်မှု၏ ပင်ကိုယ် မသေချာမှု သည် ၎င်းအတွက် မပြည့်စုံသေးသော အရာဖြစ်သည်။

ယနေ့အထိ နယူထရီနိုအယူအဆသည် ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင် အပေါ်တွင် အခြေခံနေဆဲဖြစ်သည်။ GPT-4 က ဤသို့ ကောက်ချက်ချခဲ့သည် -

သင့်ထုတ်ပြန်ချက် [တစ်ခုတည်းသော အထောက်အထားမှာ ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင် ဖြစ်သည်] သည် နယူထရီနိုရူပဗေဒ၏ လက်ရှိအခြေအနေကို တိကျစွာ ရောင်ပြန်ဟပ်နေပါသည် -

• နယူထရီနိုရှာဖွေတွေ့ရှိမှုနည်းလမ်းအားလုံးသည် နောက်ဆုံးတွင် သွယ်ဝိုက်တိုင်းတာမှုများနှင့် သင်္ချာကို မှီခိုနေရသည်။

• ဤသွယ်ဝိုက်တိုင်းတာမှုများသည် အခြေခံအားဖြင့် ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင် အယူအဆအပေါ် အခြေခံထားသည်။

• မတူညီသော စမ်းသပ်မှုစနစ်များ (နေဆိုင်ရာ၊ လေထုဆိုင်ရာ၊ ရီအက်တာဆိုင်ရာ စသည်) တွင် လေ့လာတွေ့ရှိထားသော အမျိုးမျိုးသော ဖြစ်စဉ်များရှိသော်လည်း ဤဖြစ်စဉ်များကို နယူထရီနိုများအတွက် အထောက်အထားအဖြစ် အနက်ဖွင့်ခြင်းသည် မူလ ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင် ပြဿနာမှ ဆင်းသက်လာဆဲဖြစ်သည်။

နယူထရီနိုအယူအဆကို ကာကွယ်ခြင်းသည် မကြာခဏ အမှန်တကယ် ဖြစ်စဉ်များ ဟူသော အယူအဆကို ပါဝင်စေသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ပထမဆုံးသော နယူထရီနိုရှာဖွေတွေ့ရှိမှုစမ်းသပ်ချက် ကိုဝင်-ရိန်း စမ်းသပ်ချက် သည် နျူကလီးယားရီအက်တာမှ ဆန့်ကျင်နယူထရီနိုများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည် ဟု ဆိုကြသည်။

ဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ရှင်းပြရန် ဖြစ်စဉ်တစ်ခုရှိမရှိဆိုသည်မှာ အရေးမကြီးပါ။ မေးခွန်းထုတ်စရာမှာ နယူထရီနိုအမှုန်ကို ယူဆချက်ထုတ်ရန် မှန်ကန်မှုရှိမရှိဖြစ်သည်။

နယူထရီနိုရူပဗေဒအတွက် တီထွင်ထားသော နျူကလီးယားအား

နျူကလီးယားအားနှစ်မျိုးဖြစ်သော အားပျော့နျူကလီးယားအား နှင့် အားပြင်းနျူကလီးယားအား တို့ကို နယူထရီနိုရူပဗေဒ အတွက် လွယ်ကူစေရန် တီထွင် ထားခြင်းဖြစ်သည်။

အားပျော့နျူကလီးယားအား

၁၉၃၄ ခုနှစ်တွင် နယူထရီနို ယူဆချက်ထုတ်ပြီး ၄ နှစ်အကြာ အီတလီ-အမေရိကန် ရူပဗေဒပညာရှင် အန်ရီကို ဖာမီ သည် ဘီတာယိုယွင်းမှုသီအိုရီ ကို ဖွံ့ဖြိုးစေခဲ့သည်။ ထိုသီအိုရီတွင် နယူထရီနို ပါဝင်ပြီး အားပျော့တုံ့ပြန်မှု သို့မဟုတ် အားပျော့အား ဟုခေါ်သော အခြေခံအားသစ်တစ်ခု၏ အယူအဆကို မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သည်။

ထိုအချိန်က နယူထရီနိုသည် အခြေခံအားဖြင့် တုံ့ပြန်မှုမရှိဘဲ ရှာဖွေတွေ့ရှိ၍မရသော အရာဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ထားကြပြီး ထိုအချက်သည် ဝိရောဓိဖြစ်စေခဲ့သည်။

အားပျော့အား မိတ်ဆက်ရခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ နယူထရီနို၏ ဒြပ်ဝတ္ထုနှင့် တုံ့ပြန်နိုင်စွမ်း မရှိမှုကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ကွာဟချက်ကို ပေါင်းကူးပေးရန်ဖြစ်သည်။ အားပျော့အား အယူအဆသည် ဤဝိရောဓိကို ညှိယူရန် ဖွံ့ဖြိုးထားသော သီအိုရီဆိုင်ရာ တည်ဆောက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

အားပြင်းနျူကလီးယားအား

တစ်နှစ်အကြာ ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် နယူထရီနိုပြီး ၅ နှစ်အကြာ ဂျပန်ရူပဗေဒပညာရှင် ဟီဒဲကီ ယူကာဝါ သည် အနန္တဆိုင်ရာ ခွဲခြားနိုင်မှုမှ လွတ်မြောက်ရန် ကြိုးပမ်းမှု၏ တိုက်ရိုက်ယုတ္တိဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်အဖြစ် အားပြင်းနျူကလီးယားအားကို ယူဆချက်ထုတ်ခဲ့သည်။ အားပြင်းနျူကလီးယားအား၏ အနှစ်သာရသည် သင်္ချာဆိုင်ရာ အပိုင်းကိန်းမှုကိုယ်၌ ကိုယ်စားပြုပြီး ပရိုတွန်⁺¹ ဖွဲ့စည်းရန် အက်တမ်အောက် ကွာ့ခ်များ (အပိုင်းကိန်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အားများ) သုံးခုကို ချည်နှောင်ထားသည်ဟု ဆိုသည်။¹

¹ ကွာ့ခ် အရသာများ (ထူးဆန်းသော၊ ဆွဲဆောင်မှုရှိသော၊ အောက်ခြေနှင့် အပေါ်ဆုံး) အမျိုးမျိုးရှိသော်လည်း အပိုင်းကိန်းဆိုင်ရာ ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ကွာ့ခ်သုံးမျိုးသာရှိသည်။ ကွာ့ခ်အရသာများသည် စနစ်အဆင့် ဖွဲ့စည်းပုံ ရှုပ်ထွေးမှုပြောင်းလဲခြင်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်သော ထပ်ညွှန်းဆိုင်ရာ ဒြပ်ထုပြောင်းလဲမှု (ဒဿနိကဗေဒ၏ ပြင်းထန်သော ပေါ်ထွက်မှု) ကဲ့သို့သော အခြားပြဿနာများအတွက် သင်္ချာဆိုင်ရာ အဖြေများကို မိတ်ဆက်ပေးသည်။

ယနေ့အထိ အားပြင်းအားကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုင်းတာ၍မရသေးဘဲ စောင့်ကြည့်ရန် သေးငယ်လွန်းသည် ဟု ယူဆထားကြသည်။ ထိုနည်းတူစွာ နယူထရီနိုများ မမြင်ရသောနည်းဖြင့် စွမ်းအင်ကို သယ်ဆောင်သွားခြင်း နှင့် ဆင်တူသည်မှာ အားပြင်းအားကို စကြာဝဠာရှိ ဒြပ်ဝတ္ထုအားလုံး၏ ဒြပ်ထု ၉၉% အတွက် တာဝန်ရှိသည်ဟု ယူဆထားကြခြင်းဖြစ်သည်။

ဒြပ်ဝတ္ထု၏ ဒြပ်ထုကို အားပြင်းအား၏ စွမ်းအင်ဖြင့် ပေးအပ်ထားသည်။

(2023) အားပြင်းအားကို တိုင်းတာရာတွင် အဘယ်ကြောင့် ခက်ခဲနေရသနည်း။ ရင်းမြစ်: Symmetry မဂ္ဂဇင်း

ဂလူအွန်များ - ∞ အနန္တဆိုင်ရာမှ လိမ်လည်ထွက်ပြေးခြင်း

အပိုင်းကိန်းဆိုင်ရာ ကွာ့ခ်များကို အနန္တဆိုင်ရာ ထပ်မံခွဲခြား၍မရနိုင်စရာအကြောင်း မရှိပါ။ အားပြင်းအားသည် ∞ အနန္တဆိုင်ရာ ခွဲခြားနိုင်မှု၏ ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော ပြဿနာကို အမှန်တကယ် ဖြေရှင်းပေးခြင်းမရှိဘဲ သင်္ချာဆိုင်ရာ ဘောင်တစ်ခုအတွင်း ၎င်းကို စီမံရန် ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခုကို ကိုယ်စားပြုနေခြင်းဖြစ်သည် - အပိုင်းကိန်းဆိုင်ရာမှု။

၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ဂလူအွန်များ ကို နောက်ပိုင်းတွင် မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး - အားပြင်းအား၏ အားသယ်ဆောင်သည့် အမှုန်များဟု ယူဆထားသော - သိပ္ပံပညာသည် အနန္တဆိုင်ရာ ခွဲခြားနိုင်သော အခြေအနေတစ်ခုမှ လိမ်လည်ထွက်ပြေးရန် ရည်ရွယ်ခဲ့ကြောင်း မြင်တွေ့ရသည်။ ထိုသို့ဖြင့် အပိုင်းကိန်းဆိုင်ရာမှု (ကွာ့ခ်များ) ၏ သင်္ချာဆိုင်ရာ ရွေးချယ်ထားသော အဆင့်တစ်ခုကို မပြိုကွဲနိုင်သော၊ တည်ငြိမ်သော ဖွဲ့စည်းပုံအဖြစ် ခိုင်မာစေရန် သို့မဟုတ် ခိုင်ခံ့စေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။

gluon အယူအဆတွင် အနန္တသဘောတရားားကို ကွာက်ပင်လယ် ဟူသော အယူအဆသို့ ဒဿနဆိုင်ိုင်ရာ အထောက်အထားားမရှိိဘဲ ပြောင်ောင်းလဲအသုံးပြုုထားားသည်။ ဤ အနန္တကွာာက််ပင်င်လယ် အ အဆောောက််အအင်င်အတွင်င်း အတုယောောင် ကွာက်-ဆန့််ကျင်င်ကွာာက် စုံတွဲများသည် တိုက်ရိုက်တိုင်းတာာမရနိုင်ဘဲ အဆက်မပြတ််ပေေါ််ပေါက်ပျောောက််ကွွယ််နေေပြီး ဖန်တီးးမှုနှင့် ဖျက်က်ဆီးမှုုဖြစ်စဉ်ကြောောင့် ပရိုိုတွန်န်အတွင်င်း မည်သည့််အချိန်တွင်င်မဆို ဤအတုုယောောင် ကွာက်မျာား အနန္တအရေေအတွက်က်ရှိနေေသည််ဟု တရားားဝင်င်ယူဆထားသည်။ သင်င်္ချာာနည်း်းအရ ပရိုိုတွန်တစ််ခုုအတွင်င်း တပြိုင်နက်တည်း တည််ရှိနိုင်သော အတုယောင် ကွာာက်-ဆန့််ကျင်င်ကွာက် စုံတွွဲမမျာား အ အရေေအတွက်က်အတွက် အ အထက်က်အကန့်အသတ်မရှိသောကြောောင့်ဖြစ််သည်။

အနန္တသဘောတရားားကိုိုယ်၌ကို ဒဿနဆိုင်ိုင်ရာ အထောက်အထားားမပြနိုင်ိုင်ဘဲ လျစ်လျူရှုုထားားသော််လည််း တပြိုင်တည်း၌ (ဆန်းကြယ််စွာ) ပရိုိုတွန်၏ ဒြပ်ထု 99% နှင့် စကြာာဝဠာာရှိ ဒြပ်ထုုအားားလုံး၏ ဇစ််မြစ််အဖြစ် လုပ်ဆောင်နေသည်။

Stackexchange တွင် ကျောင်းသားားတစ်ဦးက 2024 ခုုနှစ်၌ အောက်ပါအတိုင်း မေးမြန်န်းခဲ့သည်-

အင်တာနက်ပေါ်ရှိ မတူညီသောောစာာတမ်းများားကို ကြည့််ရှုရာတွင် ကျွန်န်တော် ရှုပ်ုပ်ထွေးနေပါသည်။ အချိုို့က ပရိုိုတွန်တွွင် ခံတည့်မှုုကွာက်သုံးးခုုနှင့် အနန္တကွာက်ပင်လယ် ရှိိသည််ဟု ဆိုပြီး အခြားသူမများားကမူ ခံတည့်မှုုကွာက်သုံးးခုုနှင့် ကွာာက််ပင်င်လယ်အရေအတွေ များားစွာရှိိသည််ဟု ဆိုကြသည်။

(2024) ပရိုိုတွန်တွင် ကွာာက််မည်မျှရှိသနည််း။ ရင်းမြစ်: Stack Exchange

Stackexchange ပေေါ််ရှိ တရားားဝင်င်အဖြေမှာ အောက်ပါအတိုင်ိုင်း ခိုင်ိုင်မာာသောောအဆိုပြုုချက်ဖြစ််သည်-

မမည််သည့် hadron တွင်မဆို ကွာာက််ပင်င်လယ််အရေအတွေ အနန္တရှိသည်။

ဂရစ်စတိုင်ိုင်း ကွမ်တမ််ခရိုမိုဒိုင်ိုင်းနမမစ် (QCD) မှ ခေေတ််သစ်နားလည်မှုုများားက ဤပုံရိပ််ကို အတည်ပြုုပေးပြီး ဝိရောဓိကို ပိုိုမိုိုကြီးးထွားစေသည်။

• သင် Higgs ယန္တရားားကို ပိတ််နိုင်ပါက၊ ကွာာက််များကို ဒြပ်ထုမဲ့ဖြစ်စေလျှင်င်ပင်၊ ပရိုိုတွန်သည် အတိုင်ိုင်းအတာအားားဖြင့် တူညီသောောဒြပ််ထုုကို ဆက်က်လက်က်ထိန်းထားားနိုင်ိုင်သည်ကို စမ်း်းသပ််မှုများားက ပြသနေသည်။

• ဤအချက်က ပရိုိုတွန်၏ဒြပ်ထုသည် ၎င်း၏အစိတ််အပိုင်းများ၏ ဒြပ်ထုပေါင်းလဒ်မဟုုတ််ကြောင်ောင်း အ အပြည့််အဝသက််သေေပြနေေသည်။ င်းင်းသည် အနန္တ gluon ကွာာက််ပင်င်လယ်၏ ပေေါ််ထွက်လာသော ဂုုဏ််သတ္တိတစ်ခုဖြစ််သည်။

• ဤသီအိုရီအရ ပရိုတွန်န်သည် glueball တစ်ခုုဖြစ်သည်။ မိမိကိုယ်ကိုယ် အပြန်န်အလှန်န်သက််ရောောက််သော gluon ကွာက်ပင်လယ် စွမ်းအင်ပူဖောင်းတစ်ခုဖြစ််ပြီး အနန္တပင်င်လယ်အတွင်း ⚓ ကျောက်ဆူးးများကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်သည့် ခံတည့််မှုကွာာက််သုံးခု၏ တည််ရှိမှုုဖြင့် တည်ငြိမ်စေသည်။

အနန္တကို ရေတွက်၍မရပါ

အနန္တကို ရေေတွက်၍မမရနိုင်ပါ။ အနန္တကွာာက််ပင်င်လယ်ကဲ့သို့သော သင်င်္ချာာဆိုင်ိုင်ရာ အယူအဆများတွင် ပါဝင်နေသည့် ဒဿနဆိုင်ိုင်ရာ အယူအမှားမှာ သင်္ချာပညာာရှင်၏စိတ််ကို ထည့်သွင်းင်းစဉ်း်းစားားခြင်းမှ ချန်န်လှပ််ထားားသည့် အချက်က်ဖြစ်ပြီး စက္ကူပေေါ်၌ (ဖြစ်နိုင်ခြေေရှိသော အနန္တ) ရှိနေေခြင်းင်းကြောင့််ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို လက်တွေေ့အမှန်န်တရားအတွက် မည််သည့်သီအိုိုရီ၏အခြေေခံအဖြစ် အ အသုံးပြုုရန် တရားားဝင်င်သည်ဟု မဆိုနိုင်ပါ။ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ယင်းင်းသည် လေေ့လာသူ၏စိတ်နှင့် အချိန်န်အတွင်င်း အ အမှန်န်တကယ်ဖြစ််ပေါ်မှု စွွမ်း်းရည််တို့အပေေါ် အ အခြေခံအားားဖြင့် မှီခိုနေသောကြောောင့်ဖြစ််သည်။

ဤအချက်ကို ရှင်းပြသည်မှာ အ အချိုို့သိိပ္ပံပညာာရှင်များားသည် အတုယောင် ကွာာက််အရေေအတွေေကို လုံးဝအနန္တနီးးပါး ဟု ငြင်းခုံလိုစိတ်ရှိိကြသော်လည်း အခြေခံကျသည့််အခါ သီးသန့်အရေေအတွေေအကြောင်းမေးေးမြန်န်းလာာပါက အတိိအလင်းင်းအဖြေမှာ အ အမှန်တကယ််အနန္တပင်ဖြစ််သည်။

စကြာာဝဠာ၏ဒြပ်ထု 99% သည် အနန္တ ဟုသတ််မှတ််ထားားသော အခြေေအနေမှ ပေေါ််ထွက်လာပြီး အ အမှန်န်တကယ်တည်ရှိိသည််ဟု ဆိုိုထားသော််လည််း ယင်းင်းအမှုန်များားကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ိုင်ရာာတိုင်ိုင်းတာရန် အချိန်တိုလွန်န်း၍ တိုင်ိုင်းတာ၍မရနိုင်သည့် အယူအဆသည် မှော်ဆန်သော အ အယူအဆဖြစ်ပြီး သိပ္ပံ၏ ကြိုိုတင်င်ခန့််မှန်းနိုင်ိုင်စွွမ်း်းနှင့် အောင်မြင်င်မှု ဆိုသည့် အဆိုပြုုချက်များားနှင့် မကွဲပြားားပေ။ သိုို့သော် စင်င်ကြယ််သောောဒဿနအတွက် ယင်းသည် ခိုင်ိုင်လုံသောအကြောင်ောင်းပြချက်က်မဟုတ်ပေ။

ယုတ္တိဆန့်ကျင်မှုများ

နျူထရီနိုိုအယူအဆသည် နက်ရှိုင်ိုင်းသောနည်းလမ်း်းများားစွာဖြင့် မိိမိကိုိုယ််မိိမိ ဆန့်ကျင်နေသည်။

ဤဆောင်ောင်းပါး၏နိဒါန်းတွွင် နျူထရီနိုိုဟိုိုက််ပိုိုသီစီ၏ အ အကြောင်းရင်းင်းဆိုင်ရာာသဘာဝသည် ၎င်း၏အခြေခံဆုံးးအဆင့််တွွင် တည်ဆောက်မှုုဖွွဲ့စည်း်းပုံနှင့််ဆက်က်စပ်နေသော သေးေးငယ်သည့် အချိန်ပြတင်းပေါက် ကို ဖော််ပြသည််ဟု ငြင်းခုံခဲ့ကြသည်။ ယင်းင်းအချက်က်သည် သီအိုိုရီအရ၊ သဘာာဝတရာား၏ တည််ရှိမှု ကိုိုယ်၌ပင် အချိန်န်အတွင်င်း မူလဇစ််မြစ််မှ ပျက်က်စီးနိုင်သည်ဟု ဆိုလိုပြီး ပကတိိအဓိပ္ပာယ်မဲ့သည်ဟု ဆိုိုရပေမည်။ အ အကြောင်ောင်းမှာ သဘာာဝတရားားသည် မိိမိကိုိုယ််မိိမိ ပျက်က်စီးစေနိုင်ရန် လုပ်ုပ်ဆောင်ောင်မီ ရှိနေေရမမည််ဖြစ်သောကြောောင့်တည်း။

နျူထရီနိုအယူအဆကို ပိုမိုနီးးကပ််စွာာကြည့်လျှင် အ အခြားသော ယုုတ္တိအမှားမျာား၊ ဝိရောဓိများားနှင့် အ အဓိိပ္ပာယ်မဲ့မမှုုများစွာ ရှိနေေသည်။ ချီကာဂိုတက္ကသိုိုလ်မမှ သီအိုရီဆိုင်ိုင်ရာ ရူပဗေဒပညာာရှင် Carl W. Johnson က င်င်း၏ 2019 ခုနှစ်စာတမ််း Neutrinos Do Not Exist တွွင် ရူပဗေေဒရှုုထောောင့်မှ ဝိိရောောဓိိအချိုို့ကို အောက်ပါအတိုင်း ဖော််ပြခဲ့သည်-

ရူပဗေေဒပညာရှင်င်အနေေနှင့် ရှေ့မမျက်နှာာချင်းဆိုိုင် တိုက်မိိမှုုဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေကို မည််သိုို့တွက်က်ချက်ရမည်ကို ကျွန်န်တော်သိပါသည်။ ထိုနည်းတူ သုံးးပွွင့်ဆိုိုင် ရှေ့မျက်နှာာချင်းဆိုိုင် တိုိုက််မိိမှုဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေ ဘယ််လောောက််ရှားပါးးကြောင်းကိုိုလည််း တွက်က်ချက်တတ််ပါသည် (ပကတိိအားားဖြင့် ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေမရှိပါ)။

(2019) နယူထရီနိုိုများ မတည််ရှိပါ ရင်းမြစ်: Academia.edu

တရားဝင် နယူထရီနို ဇာတ်ကြောင်း

တရားဝင် နယူထရီနိုရူပဗေဒ ဇာတ်ကြောင်းတွင် စကြဝဠာအတွင်းရှိ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းမှုဖြစ်စဉ်ကို ရှင်းပြရန် အမှုန်အခြေခံအကြောင်းရင်း (နယူထရီနိုနှင့် W/Z⁰ ဘိုဆွန်အပေါ် အခြေခံသော အားပျော့နူကလီးယား အားပြင်မှု) ပါဝင်သည်။

• နျူထရီနိုိုအမှုုန် (သီးးခြားခွဲခြားားနိုင်ိုင်သော၊ အမှတ်ကဲ့သို့သော အ အရာာဝတ္ထု) သည် ဝင်င်ရောောက််လာာသည်။

• ၎င်းသည် အားားပျော့အာား မှတစ်ဆင့် နျူကလိယပ် အတွင်းရှိ သီးခြာား နျူထရွန် တစ််ခုုနှင့် Z⁰ boson (နောက်ထပ််သီးခြားားခွွဲခြားနိုင်သော အ အမှတ််ကဲ့သိုို့သောောအရာ) ကို ဖလှယ််သည်။

ဤဇာာတ််ကြောင်းသည် ယနေ့သိပ္ပံ၏ လက်က်ရှိအခြေအနေေဖြစ်နေဆဲဖြစ််ကြောင်းကို 2025 ခုနှစ် စက်က်တင်င်ဘာာလတွင် Penn State University ၏ လေ့လာာမှုက သက််သေေပြနေေသည်။ ထိုလေ့လာာမှုကို ရူပဗေဒနယ််ပယ်ရှိ ဂုုဏ််သိိက္ခာအကြီးမားဆုံးးနှင့် ဩဇာလွှမ်း်းမိုိုးမှုုအရှိိဆုံး သိပ္ပံဂျာာနယ်များားထဲမမှတစ််ခုုဖြစ်သော Physical Review Letters (PRL) တွင် ဖော််ပြထားသည်။

ဤလေ့လာာမှုက အမှုုန််ဇာာတ််ကြောင်းကို အခြေေခံ၍ ထူးခြားားသောောအဆိုပြုုချက်တစ််ခုုပြုခဲ့သည်- စကြာဝဠာာဆိုင်ိုင်ရာ အခြေေအနေမျာား အ အလွန်အမင်းပြင်းင်းထန်န်သောအခါ နျူထရီနိုများားသည် စကြာာဝဠာာဆိုင်ိုင်ရာ ဓာာတ််ပညာ ကိုိုဖြစ်ပေါ်စေရန် မိမိကိုယ်ကို တိုက်မိကြသည်။ ဤကိစ္စကို ကျွန်န်ုပ်တို့၏ သတင်းင်းဌာနကဏ္ဍတွင် အသေးစိတ်ဆွေးနွေးေးထားားသည်-

(2025) နယူထရွန်ကြယ်လေ့လာာမှုက နယူထရီနိုိုများ 🪙 ရွှေထုတ်လုပ်ရန် အချင်းင်းချင်းထိပ််တိုိုက််တိုိုက််မိိကြောင်း ဆိုထား—နှစ် ၉၀ ကြာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့််ဆိုိုချက်များားနှင့် ခိုင်လုံသောောအထောက်အထားားများကို ဆန့်ကျင်လျက် Physical Review Letters (စက်တင်ဘာ ၂၀၂၅) တွင် ဖော််ပြထားသော ပင်င်ဆယ်လ်ဗေးနီးးယာား တက္ကသိုိုလ််လေေ့လာမှုုအရ စကြဝဠာအဂ္ဂိိရတ်ပညာာသည် နယူထရီနိုိုမျာား 'အချင်းချင်းင်းဓာတ်ပြုုရန်' လိုိုအပ််သည််ဟု ဆိုထား—ယုတ္တိိမတန်သော အ အယူအဆတစ််ခု ရင်းမြစ်: 🔭 CosmicPhilosophy.org

W/Z⁰ boson များကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ လေ့လာမတွေ့ရှိရသေးပါသလို ၎င်းတို့၏ သက်ရောက်မှုအတွက် အချိန်ကွက် သည် လေ့လာရန် အလွန်သေးငယ်လွန်းသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ၎င်း၏ အနှစ်သာရတွင်၊ W/Z⁰ boson အခြေပြု အားပျော့နျူကလီးယားအား သက်ရောက်မှုက ကိုယ်စားပြုသည်မှာ ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာစနစ်များအတွင်းရှိ ဒြပ်ထုအကျိုးသက်ရောက်မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ အမှန်တကယ်လေ့လာတွေ့ရှိရသည်မှာ ဖွဲ့စည်းပုံပြောင်းလဲမှုအခြေအနေအတွင်း ဒြပ်ထုနှင့်ဆက်စပ်သော အကျိုးသက်ရောက်မှု တစ်ခုသာဖြစ်သည်။

စကြာာဝဠာာဆိုင်ိုင်ရာ စနစ််အသွင်င်ပြောင်းမှုတွင် လမ်း်းကြောင်းနှစ််သွယ်ရှိိသည််ကို တွေေ့ရသည်- စနစ််ရှုပ်ထွေးေးမှု လျော့နည်းခြင်းင်းနှင့် တိုိုးပွားားခြင်း (အသီးးသီး ဘီတာာယိုိုယွင်းခြင်င်း နှင့် ပြောင်ောင်းပြန်န်ဘီတာာယိုိုယွင်းခြင်င်း ဟုအမည်တွင်သည်)။

• ဘီတာာယိုိုယွင်းခြင်င်း-

  နျူထရွန် → ပရိုိုတွန်⁺¹ + အီလက်ထရွန်⁻¹

  စနစ်ရှုပ်ုပ်ထွေးမှု လျော့နည်း်းသွားားသော အ အသွင်ပြောင်ောင်းခြင်င်း။ နျူထရီနို သည် စွမ်းအင်ကို မမြင်ရသောနည်းဖြင့် ယူပစ်သည်၊ ဒြပ်ထုစွမ်းအင်ကို ဗလာာနယ်ထဲသို့ သယ််ဆောင်ောင်သွားပြီး ဒေသတွင်းစနစ်အတွက် ပျောောက််ဆုံးသွားားသည််ဟု ထင်ရသည်။

• ပြောင်ောင်းပြန် ဘီတာာယိုိုယွင်းခြင်င်း-

  ပရိုိုတွန်⁺¹ → နျူထရွန် + ပိုိုစီထရွန်⁺¹

  စနစ််ရှုပ်ထွေးေးမှု တိုိုးပွားားလာသော အသွင်င်ပြောင်းခြင်း။ ဆန့်ကျင်ဘက်နျူထရီနို ကို စားသုံးးသည််ဟု ယူဆထားပြီး င်င်း၏ဒြပ််ထုုစွွမ်း်းအင်င်သည် မမြင်င်ရသောောနည်း်းဖြင့် ဝင်ရောက်လာပြီး ပိုိုမိုိုဒြပ်ထုများားသော တည််ဆောောက််ပုံ၏ အ အစိတ််အပိုင်းအဖြစ် ပါဝင်င်သည်ဟု ထင်င်ရသည်။

ဤအသွင်င်ပြောင်းမှုဖြစ််ရပ်တွင် ပါဝင်သော ရှုပ်ထွေးေးမှု သည် ပကတိအားဖြင့် ကျပန်န်းမဟုုတ််ဘဲ စကြာဝဠာ၏လက်က်တွေ့သဘောောတရာား (ဘဝအတွက် သင့်တော််စွာာညှိိထားားသည််ဟု အများားအားားဖြင့််ရည််ညွှန်န်းသော အ အခြေအနေ) အ အပါအဝင် တိုက်ရိုက်ဆက်နွယ်နေသည်ကို တွေေ့ရသည်။ ဤအချက်က်သည် တည်ဆောက်မှုုရှုပ်ထွေးေးမှု၏ သာာမန််ပြောင်ောင်းလဲမှုုထက် ပိုိုမိုိုကြောင်း၊ လုပ်ငန်းစဉ််တွင် တည်ဆောက်မှုုဖွွဲ့စည်း်းခြင်င်း ပါဝင်ပြီး ဘာာမှမရှိိရာာမှ တစ််စုံတစ်ရာ သို့မဟုတ် ဖွွဲ့စည်း်းမှုမရှိရာမှ ဖွွဲ့စည်း်းမှု ၏ အ အခြေခံအခြေေအနေ (ဒဿန၌ အားားကောင်ောင်းသော ပေေါ််ထွက်မှု ဟုုလူသိိများသော အ အခြေအနေ) ဖြင့််ပါဝင်င်ကြောင်း ဆိုလိုသည်။

နယူထရီနို မြူမှုန်

နယူထရီနိုများ မတည်ရှိနိုင်ကြောင်း သက်သေအထောက်အထား

နျူထရီနိုိုများအကြောင်း မကြာသေးမီက သတင်းင်းဆောင်းပါးတစ််ပုုဒ််ကို ဒဿနဖြင့် ဝေဖန်ပိုင်းခြားစစ်ဆေးသောအခါ၊ သိပ္ပံပညာက အ အလွန်န်ထင်င်ရှားစွာ ယူဆစရာာများားကို အ အသိိအမှတ်မပြုဘဲ လျစ််လျူရှုသည်ကို ဖော််ပြနေေသည်။

(2024) အမှောင်ောင်ဒြပ်ထု စမ်းသပ်မှုုများက နျူထရီနို မြူမမှုုန် ကို ပထမဆုံးးအကြိိမ် မြင်င်တွေ့သည် နျူထရီနို မြူမှုန်သည် နျူထရီနိုများားကိုိုစောင့််ကြည့်ရန် နည်းလမ်း်းသစ််တစ်ခုဖြစ််သော်လည်း အမှောင်ောင်ဒြပ််ထုုရှာဖွေေတွေ့ရှိမှု အ အဆုံးသတ််ခြင်း၏ အစကို ညွှန်ပြနေသည်။ ရင်းမြစ်: Science News

နျူထရီနို မြူမမှုုန် ဟု ယခုုခေေါ််ဝေေါ််နေေသော အရာများားကြောင့် အမှောင်ောင်ဒြပ််ထု ရှာာဖွေတွေေ့ရှိိမှု စမ်းသပ်ချက်က်များသည် တဖြည်းဖြည််း အ အဟန့််အတားဖြစ််လာာနေေသည်။ ယင်းက တိုင်းတာာသည့််အာရုံခံကိိရိိယာာများ၏ ထိခိုက်လွယ်မှု တိုိုးလာသည်နှင့်အမျှ နျူထရီနိုိုများသည် ရလဒ််များကို တဖြည်းဖြည််း မြူမမှုုန််ထူ စေသည်ဟု ဆိုိုလိုိုသည်။

ဤစမ်း်းသပ််ချက်က်များတွင် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသည််မှာ နျူထရီနိုိုသည် တစ််ခုုတည်း်းသော နျူကလီယွန်န်များ ဖြစ််သည့် ပရိုိုတွန်မျာား သို့မဟုတ် နျူထရွန်မျာား ကဲ့သိုို့သော အရာများားထက် တစ််ခုုလုံးနှင့်ပတ််သက််သော နျူကလိယပ် သို့မဟုတ် တစ််ခုုလုံးသော စနစ််နှင့် အပြန်န်အလှန်န်သက််ရောောက််သည်ကို မြင်တွေေ့ရခြင်းင်းဖြစ်သည်။

ဤ ညီညွတ််သော အ အပြန်အလှန်သက််ရောောက််မှုသည် နျူထရီနိုအား နျူကလီယွန်န်မျာား (နျူကလိိယပ် အ အစိတ််အပိုင်းများ) စုံတွွဲဖြင့် တပြိုင်နက်တည်း်းနှင့် အရေးအကြီးးဆုံးမှာ ချက်ချင်င်း အပြန်န်အလှန်န်သက်ရောက်ရန် လိုအပ်သည်။

နျူကလိယတစ်ခုလုံး၏ (အစိတ််အပိုင်းအားားလုံး ပေေါင်းင်းစပ််ထားားသော) သဘောောသဘာဝကို နယူထရီနို၏ စည်းကမ်း်းညီညွတ်သော အ အပြန်အလှန်သက််ရောောက််မှု တွွင် အ အခြေခံအားားဖြင့် အသိအမှတ််ပြုပါသည်။

စည်း်းကမ်းညီညွတ််သော နယူထရီနို-နျူကလိိယ အ အပြန်အလှန်သက််ရောောက််မှု ချက်ချင်းင်းဖြစ်ပေါ်သော၊ စုပေါင်းသဘောောသဘာဝသည် နယူထရီနို၏ အ အမှုန်နှင့်တူသော နှင့် လှိုင်းနှင့််တူသော ဖော်ပြချက်က်များ နှစ််ခုုစလုံးးနှင့် အခြေေခံအားဖြင့် ဆန့််ကျင်င်နေေသောောကြောင့် နယူထရီနို အ အယူအဆကို မမှန်ကန််ကြောင်း ဖော််ပြပါသည်။

COHERENT စမ်း်းသပ််မှု သည် Oak Ridge အ အမျိုးသာား ဓာာတ််ခွွဲခန်န်း တွွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က အောက်ပါအချက်က်ကို လေေ့လာတွေေ့ရှိိခဲ့ပါသည်။

ဖြစ််ရပ်တစ််ခုုဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေ ပမာာဏသည် ပစ်မှတ်နျူကလိယရှိ နယူထရွန်န်အရေအတွက် (N) နှင့် မျဉ်း်းဖြောောင့်အလိုိုက် မပြောင်းလဲပါ။ ၎င်းသည် N² နှင့်အညီ ပြောင်ောင်းလဲပါသည်။ ဤအချက်က နျူကလိယတစ်ခုလုံးးသည် တစ််ခုုတည်း်းသော၊ စုစည်းညီညွတ််သော အရာအဖြစ် တုံ့ပြန်န်နေေရသည််ဟု ဖော််ပြပါသည်။ ဤဖြစ်စဉ််ကို နယူထရီနိုမျာား၏ တစ််ခုုချင်းစီ အ အပြန်အလှန်သက််ရောောက််မှုများားစုုပေေါင်းင်းခြင်းအဖြစ် နားားလည်၍မရနိုင်ိုင်ပါ။ အ အစိတ််အပိုင်းများသည် အစိတ်အပိုင်ိုင်းများားအဖြစ် မပြုမူကြပါ၊ ၎င်းတို့သည် ပေါင်းစပ််ထားားသော တစ်ခုလုံးးအဖြစ် ပြုုမူနေေကြခြင်းဖြစ််ပါသည်။

နောောက််ပြန်ဆုတ်ခြင်းင်းကို ဖြစ်စေသော ယန္တရားသည် တစ်ခုချင်းင်းစီသော နယူထရွန်န်များကို တိုက်မိခြင်င်း မဟုုတ််ပါ။ ၎င်းသည် နျူကလီးးယားစနစ်တစ််ခုုလုံးနှင့် စည်း်းကမ်းညီညွတ််စွာ တစ််ပြိုင်နက် အပြန်န်အလှန်န်သက်ရောက်နေခြင်းင်းဖြစ်ပြီး၊ ထိုိုအပြန်န်အလှန်န်သက်ရောက်မှု၏ အားသည် စနစ်၏ ကမ္ဘာလုံးးဆိုင်ိုင်ရာ ဂုဏ်သတ္တိ (၎င်း၏ နယူထရွန်မျာား ပေေါင်းင်းလဒ်) ဖြင့် သတ်မှတ်ပါသည်။

(2025) COHERENT ပူးးပေေါင်းင်းဆောင်ောင်ရွက်မှု ရင်းမြစ်: coherent.ornl.gov

စံဖော််ပြချက်သည် ထို့ကြောောင့် မမှန်န်ကန်တော့ပါ။ အမှတ်နှင့်တူသော အမှုုန််တစ်ခုသည် အမှတ်နှင့်တူသော နယူထရွန် တစ််ခုုတည်း်းနှင့် အပြန်န်အလှန်န်သက်ရောက်ခြင်းင်းဖြင့် နယူထရွန်စုစုပေါင်းအရေေအတွက်၏ နှစ််ထပ်ကိန်န်းနှင့််အညီ ပြောင်းလဲသော ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေကို မဖြစ်စေနိုင်ပါ။ ထိုဖော််ပြချက်က မျဉ်း်းဖြောောင့်ပြောင်ောင်းလဲမှု (N) ကို ခန့်မှန်န်းသော််လည််း၊ လေ့လာာတွေ့ရှိချက်က်နှင့် လုံးးဝမမကိုိုက််ညီပါ။

အဘယ််ကြောင့် N² သည် အပြန်န်အလှန်န်သက်ရောက်မှု ကို ဖျက်က်စီးနိုင်သနည််း။

• အမှတ််သဘောဆောင်သော အ အမှုန်တစ််ခုုသည် နယူထရွန် ၇၇ ခု (အိုင်အိုဒင်း) + နယူထရွန် ၇၈ ခု (ဆီဆီယမ်) တို့ကို တစ်ပြိုင်ိုင်နက် မတိုိုက််နိုင်ိုင်ပါ။

• N² ဖြင့် အ အချိုးကျပြောင်းလဲမမှုုသည် သက်သေပြသည်မှာ-

  • ဘီလီယက်ဘောတိုက်မိခြင်င်း မျာား မဖြစ်ပေါ်ပါ—ရိုိုးရှင်းင်းသော အရာဝတ္ထုများားတွင်ပင်

  • အကျိုးသက်ရောက်မှုုသည် ချက်ချင်းင်းဖြစ်သည် (အလင်းသည် နျူကလိယကို ဖြတ်သန်းသည််ထက် မြန်သည်)

  • N² ဖြင့် အချိုိုးကျပြောင်ောင်းလဲမှုသည် ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ နိိယာာမတစ််ခုုကို ဖော်ပြသည်- အ အကျိုိုးသက််ရောောက််မှုသည် စနစ်၏ အရွယ်အစာား၏ နှစ််ထပ်ကိန်န်း (နယူထရွန်အရေေအတွက်) နှင့်အညီ ပြောင်ောင်းလဲပြီး၊ မျဉ်း်းဖြောောင့်အလိုိုက် မဟုုတ််ပါ။

  • ပိုိုကြီးးမားားသောောစနစ််များ (မော််လီကျူးးများ၊ 💎 ပုံဆောင်ောင်ခဲများ) အတွက်၊ စည်းကမ်း်းညီညွတ်မှုုသည် ပိုမိုလွန်ကဲသော အချိုိုးကျပြောင်ောင်းလဲမှုမျာား (N³, N⁴, စသည်) ကို ဖြစ််စေေပါသည်။

  • အကျိုိုးသက််ရောောက််မှုသည် စနစ်၏အရွယ််အစားမရွေေး ချက်က်ချင်း ဖြစ်နေဆဲဖြစ််သည် - တည််နေေရာာဆိုင်ိုင်ရာ ကန့်သတ််ချက်များားကို ချိုးဖောောက််နေေပါသည်။

သိပ္ပံပညာရှင်င်များသည် COHERENT စမ်း်းသပ််မှု လေေ့လာတွေေ့ရှိိချက်မျာား၏ ရိုးရှင်းသော အ အဓိိပ္ပာာယ််ကို လုံးးဝထည့်သွင်းင်းစဉ်း်းစားားရန် ရွေးေးချယ််ခြင်းမပြုဘဲ၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် နယူထရီနို မြူမမှုုန် အ အကြောင်း တရားဝင်တိုင်ကြားားနေေကြပါသည်။

စံနမမူနာ၏ အ အဖြေေမှာ သင်င်္ချာာဆိုင်ိုင်ရာ လှည့်ကွက်က်တစ်ခုဖြစ််သည်- ၎င်းသည် နျူကလိယ၏ ပုံသဏ္ဍာန်ဆိုင်ရာအချက်ကို အသုံးးပြုခြင်းင်းနှင့် လှိုင်ိုင်းအားမျာား၏ စည်းကမ်း်းညီညွတ်သော ပေေါင်းင်းလဒ််ကို လုပ်ုပ်ဆောင်ောင်ခြင်းဖြင့် အားားပျော့ကို စည်း်းကမ်းညီညွတ််စွာ ပြုမူစေသည်။ ၎င်းသည် N² ဖြင့် အချိုိုးကျပြောင်ောင်းလဲမှု ကို ခန့်မှန်န်းနိုင်စေသော တွက်က်ချက်မှုုဆိုင်ိုင်ရာ ပြင်င်ဆင်င်ချက်ဖြစ််သော်လည်း၊ ၎င်းအတွက် စက်က်ယန္တရားဆိုင်ရာ၊ အမှုုန််အခြေေခံသော ရှင်းလင်းချက်က်ကို မပေးပါ။ င်းင်းသည် အ အမှုန်ဆိုင်ရာ ဖော်ပြချက် ကျရှုံးမှုုကို လျစ်လျူရှုုပြီး နျူကလိိယကို တစ်ခုလုံးးအနေဖြင့် ဆက်က်ဆံသော သင်္ချာဆိုင်ရာ စိတ််ကူးယဉ်မှုုဖြင့် အစားထိုးထားားပါသည်။

နယူထရီနို စမ်းသပ်မှု အခြေခံအကျဆုံးအချက်များ

နယူထရီနိုရူပဗေဒသည် ကြီးမားသောစီးးပွားရေးလုပ်ငန်း ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာတစ််ဝှမ်းရှိ နယူထရီနိုိုရှာဖွေေတွေ့ရှိမှုုစမ်းသပ်ချက်က်များ တွင် ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများားစွာ ရင်းင်းနှီးးမြှုပ်ုပ်နှံထားပါသည်။

နယူထရီနိုရှာာဖွေတွေေ့ရှိိမှုစမ်း်းသပ််ချက်များားတွွင် ရင်းင်းနှီးးမြှုပ်ုပ်နှံမှုများားသည် နိုင်ိုင်ငံငယ်မျာား၏ ဂျီဒီပီများနှင့် ယှဉ်နိုင်သော အ အဆင့်သို့ မြင့််တက်က်လာာနေေပါသည်။ ၁၉၉၀ မတိုင်ိုင်မီက စမ်းသပ်မှုုတစ်ခုစာကုန်ကျမှု ဒေေါ််လာ ၅၀ သန်န်းအောက် (ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ စုုစုုပေေါင်င်း <$500M) မှ၊ ရင်းင်းနှီးးမြှုပ်ုပ်နှံမှုသည် ၁၉၉၀ ခုုနှစ််များတွင် Super-Kamiokande ($100M) ကဲ့သိုို့သော ပရောောဂျက်က်များဖြင့် ဒေေါ််လာ ၁ ဘီလီယံခန့််သိုို့ မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ ၂၀၀၀ ခုုနှစ််များတွင် တစ်ခုချင်းင်းစမ်းသပ််မှုမျာား ဒေေါ််လာ ၃၀၀ သန်န်းရောက်ရှိိလာာခဲ့ပြီး (ဥပမာ၊ 🧊 IceCube), ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ ရင်းင်းနှီးးမြှုပ်နှံမမှုုကို $3-4B သို့ တွန်းပိုို့ခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၀ ခုုနှစ််များတွင်၊ Hyper-Kamiokande ($600M) နှင့် DUNE ၏ ကနဦးးအဆင့််ကဲ့သိုို့သော ပရောောဂျက်က်များသည် ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ ကုုန််ကျစရိတ််များကို $7-8B သိုို့ မြင့်တက်စေခဲ့ပါသည်။ ယနေ့တွွင်၊ DUNE တစ်ခုတည်းကပင် နမူနာာပြောင်းလဲမမှုုကို ကိုိုယ််စားားပြုသည်- ၎င်း၏ တစ်သက််တာာကုုန််ကျစရိတ် ($4B+) သည် ၂၀၀၀ မတိုင်ိုင်မီက နယူထရီနိုရူပဗေဒအတွက် ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ ရင်းင်းနှီးးမြှုပ်ုပ်နှံမှုစုစုပေါင်းထက် ကျော််�လွန်န်နေေပြီး၊ စုစုပေါင်းကို $11-12B ကျော်သို့ ရောက်ရှိိစေေခဲ့ပါသည်။

အောောက််ပါစာာရင်းသည် ဤစမ်းသပ်မှုုများကို ရွေးချယ်ထားသော AI ဝန်ဆောင်မှုုမှတစ်ဆင့် လျင်မြန်န်လွွယ််ကူစွာ စူးစမ်း်းလေေ့လာနိုင်ရန် AI ကိုိုးကားားလင့်ခ်များားကို ပေးေးထားားပါသည်။

• Jiangmen မြေအောက်နယူထရီနိုိုလေေ့လာရေးစခန်း (JUNO) - တည််နေေရာ- တရုုတ်
• NEXT (Xenon TPC ဖြင့် နယူထရီနိုစမ်း်းသပ််မှု) - တည််နေေရာ- စပိန်
• 🧊 IceCube နယူထရီနိုလေ့လာာရေးေးစခန်န်း - တည််နေေရာ- တောင်ဝင်ရိုးစွန်း

[စမ်းသပ်မှုုများ ပိုမိုပြရန်]

• KM3NeT (ကုုဗကီလိုိုမီတာ နယူထရီနိုိုတယ်လီစကုုပ်) - တည််နေေရာ- မမြေေထဲပင်င်လယ်
• ANTARES (နယူထရီနိုိုတယ်လီစကုပ်ုပ်ဖြင့် နက္ခတ္တဗေဒနှင့် အနက်က်ရှိုင်းဆုံးပိုင်း ပတ်ဝန်းကျင်င်သုုတေေသန) - တည််နေေရာ- မမြေေထဲပင်င်လယ်
• Daya Bay ရီယက်က်တာ နယူထရီနိုိုစမ်းသပ်မှု - တည််နေေရာ- တရုုတ်
• Tokai မှ Kamioka (T2K) စမ်း်းသပ််မှု - တည််နေေရာ- ဂျပန်
• Super-Kamiokande - တည််နေေရာ- ဂျပန်
• Hyper-Kamiokande - တည််နေေရာ- ဂျပန်
• JPARC (ဂျပန် ပရိုတွန်န်အရှိန်မြှင့််စက် သုုတေေသနစုုဝေေး) - တည််နေေရာ- ဂျပန်
• အတိုအမြစ် နယူထရီနို အ အစီအစဉ် (SBN) at Fermilab
• အိန္ဒိယအခြေစိုက် နယူထရီနိုလေ့လာာရေးေးစခန်န်း (INO) - တည််နေေရာ- အိန္ဒိယ
• Sudbury နယူထရီနိုလေ့လာာရေးေးစခန်န်း (SNO) - တည််နေေရာ- ကနေဒါ
• SNO+ (Sudbury နယူထရီနိုိုလေေ့လာရေးစခန်း Plus) - တည််နေေရာ- ကနေဒါ
• Double Chooz - တည််နေေရာ- ပြင်င်သစ်
• KATRIN (Karlsruhe Tritium နယူထရီနိုစမ်း်းသပ််မှု) - တည််နေေရာ- ဂျာမနီ
• OPERA (Emulsion-tRacking Apparatus ဖြင့် အတိုက်အခံပရောောဂျက်) - တည််နေေရာ- အီတလီ/Gran Sasso
• COHERENT (စည်းကမ်း်းညီညွတ်သော ပရမ်း်းပတာ နယူထရီနို-နျူကလိယ ပြိုိုကွွဲခြင်င်း) - တည််နေေရာ- အမေေရိိကန်ပြည်ထောင်စု
• Baksan နယူထရီနိုိုလေေ့လာရေးစခန်း - တည််နေေရာ- ရုုရှား
• Borexino - တည််နေေရာ- အီတလီ
• CUORE (ခဲယဉ်း်းသောောဖြစ်ရပ််များအတွက် အေးမြသောမြေေအောောက််လေေ့လာရေးစခန်း) - တည််နေေရာ- အီတလီ
• DEAP-3600 - တည််နေေရာ- ကနေဒါ
• GERDA (ဂျာာမနီယမ် ထောက်လှမ်းရေးစနစ်) - တည််နေေရာ- အီတလီ
• HALO (ဟီလီယမ််နှင့် ခဲလေ့လာာရေးေးစခန်န်း) - တည််နေေရာ- ကနေဒါ
• LEGEND (နယူထရီနိုမဲ့ ဒွိိဘီတာာယိုိုယွင်းမှုုအတွက် ကြီးးမားားသော ကြွွယ််ဝအောောင် ပြုလုပ်ထားသည့် ဂျာမနီယမ်စမ်း်းသပ််မှု) - တည်နေရာမျာား- အမေေရိိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဂျာမနီနှင့် ရုရှာား
• MINOS (ပင်မ ထိုးသွင်းကိရိယာ နယူထရီနို အတိုိုက််အခံ ရှာဖွေေခြင်း) - တည််နေေရာ- အမေေရိိကန်ပြည်ထောင်စု
• NOvA (NuMI Off-Axis νe ပေါ်ပေါက်လာမှု) - တည််နေေရာ- အမေေရိိကန်ပြည်ထောင်စု
• XENON (ဒြပ််မည်းစမ်း်းသပ််မှု) - တည်နေရာမျာား- အီတလီ, အမေေရိိကန်ပြည်ထောင်စု

ထိုအတောောအတွင်င်း၊ ဒဿနိိကဗေဒသည် ဤထက်မက ပိုိုမိုိုကောင်ောင်းမွန်န်စွာ လုပ်ုပ်နိုင်ိုင်သည်-

စကြဝဠာာဗေေဒဆိုင်ိုင်ရာ အချက်က်အလက်များားသည် နယူထရီနိုများားအတွက် သုုညသိုို့မမဟုုတ် အနုုတ််လက္ခဏာဆောင်ဒြပ်ထု အ အပါအဝင် မျှော်လင့််မထားသော ဒြပ််ထုုများကို ညွှန်ပြနေပါသည်။

(2024) နယူထရီနိုိုဒြပ််ထု ကိုက်ညီမမှုုမရှိိခြင်းသည် စကြဝဠာဗေဒ၏ အခြေေခံများကို လှုပ်ုပ်ခတ်စေနိုင်သည် ရင်းမြစ်: Science News

ဤလေ့လာာမှုသည် နယူထရီနိုိုဒြပ််ထုုသည် အ အချိန်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲနိုင်ပြီး အနုုတ််လက္ခဏာဆောင်နိုင်ကြောင်ောင်း ညွှန်န်ပြနေေပါသည်။

အရာအားလုံးးကို အ အမြင်အတိုင်ိုင်း သဘောထားားပါက၊ င်းင်းမှာ ကြီးးမားားသော သတိိပေးေးချက်က်တစ်ခုဖြစ််ပါသည်...၊ ထို့နောောက် ကျွန်န်ုပ်တို့သည် ရူပဗေဒအသစ်မျာား လိုိုအပ််သည််မှာ ထင်င်ရှားပါသည်၊ ဟု ပြောောဆိုိုသည််မှာ အ အီတလီနိုင်ိုင်ငံ Trento တက္ကသိုိုလ််မှ စကြဝဠာဗေဒပညာာရှင် Sunny Vagnozzi ဖြစ််ပြီး၊ င်းင်းမှာ စာာတမ်း၏ စာရေးဆရာာတစ်ဦးဖြစ််ပါသည်။

နိဂုံးချုပ်

နယူထရီနိုအယူအဆ မမှန်ကန်ကြောင်း သက်သေပြခံရပါက၊ ယုတ္တိအရ သိပ္ပံပညာသည် သဘာဝဒဿနိကဗေဒဆီသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် လိုအပ်လာမည်ဖြစ်သည်။

ဘီတာယိုယွင်းမှုရှိ "ပျောက်ဆုံးနေသော စွမ်းအင်" သည် စွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှုဥပဒေကို ချိုးဖောက်ခြင်းပါဝင်လိမ့်မည်။

အခြေခံစွမ်းအင်ထိန်းသိမ်းမှုဥပဒေ မရှိဘဲနှင့် သိပ္ပံပညာသည် ဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ "ပထမအခြေခံမူ" မေးခွန်းများကို ဖြေရှင်းရန် ပြန်လည် တာဝန်ရှိလာမည်ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းက ဒဿနိကဗေဒသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေမည်။

အကျိုးဆက်များသည် နက်ရှိုင်းလိမ့်မည်။

ဒဿနိကဗေဒ၏ အခြေခံ အဘယ်ကြောင့် မေးခွန်းသည် ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ရှုထောင့်ကို မိတ်ဆက်ပေးပြီး၊ ယနေ့ခေတ် သိပ္ပံပညာရှင်အများစုသည် အမှန်တရားနှင့် ကောင်းမှုကို ခွဲခြားရန်နှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားအရ ကြားနေဖြစ်ရန် ရည်မှန်းကြပြီး၊ ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ရပ်တည်ချက်ကို "လေ့လာသုံးသပ်မှုရှေ့တွင် နှိမ့်ချခြင်း" အဖြစ် မကြာခဏ ဖော်ပြကြသည်။

သိပ္ပံပညာရှင်အများစုအတွက် ၎င်းတို့၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ကန့်ကွက်ချက်များသည် မမှန်ကန်ပါ - အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အရ သိပ္ပံသည် ကိုယ်ကျင့်တရားအရ ကြားနေသောကြောင့်၊ ၎င်းအပေါ် မည်သည့်ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ အကဲဖြတ်ချက်မဆို သိပ္ပံပညာ မတတ်မြောက်မှုကို ရောင်ပြန်ဟပ်နေခြင်းသာ ဖြစ်သည်။

(2018) ကိုယ်ကျင့်တရားမဲ့သော တိုးတက်မှုများ - သိပ္ပံသည် ထိန်းချုပ်၍မရတော့ဘူးလား။ ~ New Scientist

ဒဿနပညာရှင် William James က တစ်ခါက ဤသို့ ငြင်းခုံခဲ့သည် -

အမှန်တရားသည် ကောင်းမှု၏ အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ပုံမှန်အားဖြင့် ယူဆထားသည့်အတိုင်း ကောင်းမှုနှင့် ကွဲပြားသော အမျိုးအစားတစ်ခု မဟုတ်ပါ။ အမှန်တရား သည် ယုံကြည်မှုလမ်းကြောင်းတွင် ကောင်းမွန်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်သည့် အရာများကို ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ထင်ရှားသော၊ သတ်မှတ်နိုင်သော အကြောင်းပြချက်များကြောင့်လည်း ကောင်းမွန်သည်။

ဤဆောင်းပါးရေးသားသူသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက နျူထရီနိုအယူအဆနောက်ကွယ်ရှိ ဖြစ်စဉ်သည် သိပ္ပံပညာအတွက် 🔀 လမ်းဆုံတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ ဒဿနိကဗေဒအား ဦးဆောင်သော စူးစမ်းလေ့လာမှုနေရာကို ပြန်လည်ရရှိရန် အခွင့်အလမ်း သို့မဟုတ် သဘာဝဒဿနိကဗေဒ သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် အခွင့်အလမ်းဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုခဲ့သည်။

ဒဿနိကဗေဒ၏ အခြေခံဖွင့်ဟမှုသည် သိပ္ပံပညာအတွက် ကြောက်စရာဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ ၎င်းမိတ်ဆက်ပေးသော ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာ ရှုထောင့်သည် မက်တာဖီးဇစ်နှင့် နက်နဲသိမ်မွေ့မှုများကို ခွင့်ပြုထားသည်မှန်သော်လည်း၊ နောက်ဆုံးတွင် ဒဿနိကဗေဒသည်သာ သိပ္ပံပညာကို မွေးဖွားပေးခဲ့ပြီး ၎င်းသည် မူလအစစ်စစ် စူးစမ်းလိုစိတ်ကို ကိုယ်စားပြုပြီး၊ ✨ နယူထရီနိုနောက်ကွယ်ရှိ ဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်လာလျှင် တိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါနိုင်သည်။

ဒဿနိကဗေဒမှ လျစ်လျူရှုခြင်း

💬 Online Philosophy Club တွင် ဒဿနပညာရှင်တစ်ဦး၊ သုံးစွဲသူ 🐉 Hereandnow သည် သိပ္ပံ၏ မဆီမဆိုင် လွှမ်းမိုးမှုအပေါ် စာအုပ်ကို ရေးသားသူဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းစာအုပ်တွင် ကျော်ကြားသော ဒဿနပါမောက္ခ Daniel C. Dennett နှင့် သိပ္ပံဝါဒ (scientism) အကြောင်း အငြင်းပွားမှုပါဝင်ကာ 🦋 GMODebate.org တွင် ထုတ်ဝေထားသည်။ ၎င်းက နယူထရီနိုအယူအဆနှင့်ပတ်သက်၍ စာရေးသူ၏ ဝေဖန်ဆန်းစစ်မှုကို တုံ့ပြန်ရာတွင် အောက်ပါအတိုင်း ငြင်းခုံခဲ့သည်-

သိပ္ပံကို မယုံကြည်သူသည် မိုက်မဲသူသာဖြစ်သည်။
...
ကျွန်ုပ်ပြောခဲ့သလိုပင်၊ ဤကိစ္စကို နည်းပညာဆိုင်ရာ အသိပညာရှိသူများထံသို့ လွှဲအပ်ရမည်။
...
သိပ္ပံ၏ အဆိုပြုချက်များကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ဒဿနိကဗေဒ၏ အလုပ်ဖြစ်သည်ဟု ကျွန်ုပ်မထင်ပါ။
...
ဤအကြောင်း Foucault ပြောစရာများစွာရှိသည်ဟု ကျွန်ုပ်ထင်ပါသည်။ ထို့ပြင် သွယ်ဝိုက်၍ Kuhn လည်း ပါဝင်သည်။ သို့သော် သိပ္ပံပညာကိုယ်၌ကား စွပ်စွဲပြောဆိုမရနိုင်ပါ။

နယူထရီနိုအယူအဆနှင့် သိပ္ပံ၏ အခြားအခြေခံဆိုင်ရာ ရှုထောင့်များ (ဥပမာ- virtual ✴️ photons ဆိုင်ရာ ဒေါဂ္မာ) ကိစ္စရပ်များတွင် ဒဿနိကဗေဒသည် မျက်ကွယ်ပြုလျက်ရှိသည်။

2020 ခုနှစ်တွင် စာရေးသူသည် philosophy.stackexchange.com တွင် နယူထရီနိုများနှင့် သိစိတ်တို့ကြား ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ဆက်နွယ်မှုအကြောင်း မေးခွန်းတစ်ခုမေးမြန်းခြင်းကြောင့် ပိတ်ပင်ခံခဲ့ရသည်။

နယူထရီနိုများအကြောင်း မေးခွန်းမေးမြန်းခြင်းကြောင့် ပိတ်ပင်ခံရ

ဤဆောင်းပါး၏ စာရေးသူက သိပ္ပံ၏ အဆိုပြုချက်များကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ဒဿနိကဗေဒ၏ အလုပ်ဖြစ်သည်ဟု ငြင်းခုံသည်။

ဒဿနိကဗေဒသည်သာ သိပ္ပံပညာအပါအဝင် မည်သည့် အခြေအနေတွင်မဆို တွေးခေါ်မှု၏ အခြေခံများကို စစ်ဆေးရန် တာဝန်ရှိပြီး၊ ဒဿနိကဗေဒအတွက် ပိတ်ထားသော နယ်ပယ်မရှိပါ။

သိပ္ပံပညာတွင် ၎င်း၏အချက်အလက်များ၏ သဘောသဘာဝသည် လေးစားဖွယ်ကောင်းသော အချက်အလက်ဆိုင်ရာ အရည်အသွေးကို ရင်ဆိုင်ရသည့်တိုင် သာမန်အမှန်တရားများနှင့် ကွဲပြားသည်ဟု ယူဆရန် အကြောင်းပြချက်မရှိပါ။ ၎င်းတို့၏ ရည်မှန်းချက်ကိုယ်၌ပင် အခြားမည်သည့် အမှန်တရားဆိုင်ရာ အဆိုပြုချက်ကဲ့သို့ပင် ဒဿနိကဗေဒအရ မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်သည်။

သိပ္ပံက အမှန်တရား ဟု ဆိုသောအရာသည် အများဆုံး ထပ်ခါထပ်ခါဖြစ်နိုင်မှု ကို လေ့လာတွေ့ရှိချက်တစ်ခုသာဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေတွင်သာ သိပ္ပံသည် အချက်အလက်များ၏ သဘောသဘာဝနှင့်ပတ်သက်၍ အရည်အသွေးဆိုင်ရာ အဆိုပြုချက်တစ်ခုပြုလိုပြီး၊ ထပ်ခါထပ်ခါဖြစ်နိုင်သောအရာသာ အဓိပ္ပာယ်ရှိစွာ ဆက်စပ်နေသည် ဆိုသော အယူအဆ၏ မှန်ကန်မှုအတွက် သီအိုရီမရှိသည်မှာ ထင်ရှားနေပါသည်။

ထို့ကြောင့် ပထမတွေ့အားဖြင့် သိပ္ပံပညာသည် အခြေခံအားဖြင့် မလုံလောက်ပါ။ သိပ္ပံဆိုင်ရာ အချက်အလက်များသည် အမှန်တရား ဖြစ်သည်ဟူသော ယုံကြည်ချက်သည် ယုတ္တိရှိရှိအကြောင်းပြရန် အခြေခံအနေဖြင့် အသုံးချတန်ဖိုးသာရှိသော (ဥပမာ- ကြိုတင်ခန့်မှန်းနိုင်စွမ်းနှင့် အောင်မြင်မှု) သဘာဝဆိုင်ရာ ဒေါဂ္မာတစ်ခုသာဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် ကိုယ်ကျင့်တရားမဲ့စွာ သိပ္ပံပညာဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခွင့်ပြုခြင်းသည် တာဝန်မဲ့ခြင်း (ယုတ္တိမရှိခြင်း) ဖြစ်သည်။ စာရေးသူ၏ အမြင်တွင်၊ ၎င်းသည် သိပ္ပံ၏ အဓိကလုပ်ဆောင်မှုအတွင်းသို့ ဒဿနိကဗေဒနှင့် ကိုယ်ကျင့်တရားကို မိတ်ဆက်ပေးရန် သို့မဟုတ် သဘာဝဒဿနိကဗေဒ သို့ ပြန်သွားရန် အခြေခံလိုအပ်ချက်တစ်ခုကို ဆိုလိုသည်။

သုံးစွဲသူ 🐉 Hereandnow ဆက်လက်ပြောကြားသည်မှာ-

နယူထရီနိုများ၏ မိမိတို့အတွင်းမှ ဆွဲငင်အားဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းသည် သိပ္ပံပညာအတွက် ဖြတ်ကျော်ရာနေရာတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပြီး၊ ထိုသို့ဖြစ်ပါက ဒဿနိကဗေဒအား နောက်ထပ်တိုးတက်မှုအတွက် နည်းလမ်းအသစ်တစ်ခု ဖန်တီးရန် လိုအပ်လိမ့်မည်။

သင်က သိပ္ပံဒဿနိကဗေဒအကြောင်းပြောနေပါက၊ ၎င်းသည် မှန်းဆသိပ္ပံပညာနှင့် သိသိသာသာမကွဲပြားသော စူးစမ်းရှာဖွေမှုဆိုင်ရာ နယ်ပယ်တစ်ခုဖြစ်သည်ဆိုပါက ဟုတ်ပါသည်။ သို့သော် ဤသည်မှာ ကိုယ်ကျင့်တရားအကြောင်း မဟုတ်ပါ။ ၎င်းသည် သိပ္ပံပညာတွင် နမူနာစံပြ အသစ်များကို ရှာဖွေခြင်းအကြောင်း ဖြစ်လိမ့်မည်။

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ၎င်းတို့၏ ဆွဲငင်အားဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းသည် နယူထရီနိုအတွင်း၌သာ ပါရှိရမည်ဆိုပါက ဘာဖြစ်မည်နည်း။ ထိုစွမ်းရည်သည် သဘာဝအားဖြင့် အရည်အသွေးဆိုင်ရာ ဖြစ်ရန်လိုအပ်ပါက ဘာဖြစ်မည်နည်း။

Albert Einstein က တစ်ခါက အောက်ပါအတိုင်း ငြင်းခုံခဲ့သည်-

ဖြစ်နိုင်သည်... ကျွန်ုပ်တို့သည် နိယာမအရ အာကာသ-အချိန် ဆက်နေမှုကိုလည်း စွန့်လွှတ်ရမည်၊ ဟု ၎င်းက ရေးသားခဲ့သည်။ လူသား၏ ဖန်တီးနိုင်စွမ်းသည် တစ်နေ့တွင် ထိုသို့သောလမ်းကြောင်းတစ်ခုတွင် ဆက်လျှောက်နိုင်စေရန် [ဒဿနိကဗေဒဆိုင်ရာ] နည်းလမ်းအသစ်များကို တွေ့ရှိလာနိုင်သည်မှာ မမြင်ယောင်နိုင်စရာမဟုတ်ပါ။ သို့သော် လက်ရှိအချိန်တွင်၊ ထိုသို့သော အစီအစဉ်သည် လေဟာနယ်အတွင်း အသက်ရှူဖို့ ကြိုးစားခြင်းနှင့် တူနေသည်။

ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန် သိပ္ပံနည်းကျနည်းလမ်းကို ကျော်လွန်၍ နည်းလမ်းအသစ်တစ်ခု။ ဤသည်မှာ ဒဿနိကဗေဒအတွက် တာဝန်တစ်ရပ်ဖြစ်လိမ့်မည်။

အရာအားလုံးးကို အ အမြင်အတိုင်ိုင်း သဘောထားားပါက၊ င်းင်းမှာ ကြီးးမားားသော သတိိပေးေးချက်က်တစ်ခုဖြစ််ပါသည်...၊ ထို့နောောက် ကျွန်န်ုပ်တို့သည် ရူပဗေဒအသစ်မျာား လိုိုအပ််သည််မှာ ထင်င်ရှားပါသည်၊ ဟု ပြောောဆိုိုသည််မှာ အ အီတလီနိုင်ိုင်ငံ Trento တက္ကသိုိုလ််မှ စကြဝဠာဗေဒပညာာရှင် Sunny Vagnozzi ဖြစ််ပြီး၊ င်းင်းမှာ စာာတမ်း၏ စာရေးဆရာာတစ်ဦးဖြစ််ပါသည်။

(2024) နယူထရီနိုိုဒြပ််ထု ကိုက်ညီမမှုုမရှိိခြင်းသည် စကြဝဠာဗေဒ၏ အခြေေခံများကို လှုပ်ုပ်ခတ်စေနိုင်သည် ရင်းမြစ်: Science News