ဂေါ််ဖရစ် ဝီလ်ဟဲလ််မ် လိိဘနစ််ဇ် မှ၊ ၁၇၁၄

Principia philosophiæ seu theses in gratiam principis Eu-genii conscriptæ

§ 1

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မိုိုနာာဒ်ဟူ၍ ဤတွင်ဖော််ပြမည့််အရာမှာ ရိုိုးရှင်င်းသော အနှစ်သာရတစ််ခုုမှအပ အ အခြားားမဟုတ်၊ ၎င်းသည် ပေါင်းစပ််အရာာများထဲသို့ ပါဝင်သည်။ ရိုိုးရှင်းင်းသည်ဆိုရာ အ အစိတ်အပိုင်ိုင်းမရှိိဟု (သီယိုဒီဆီ၊ § 10⁴)။

§ 2

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ရိုိုးရှင်းင်းသောောအနှစ်သာရမမျာား ရှိိရမမည်မှာ ပေါင်းစပ််အရာမျာား ရှိိသောောကြောင့််ဖြစ််သည်။ ပေါင်းစပ််အရာဆိုသည်မှာ ရိုးရှင်းအရာာများ၏ ပေေါင်းင်းစုုခြင်င်း သိုို့မမဟုုတ် အစုအပုံမမှအပ အ အခြားမဟုုတ်။

§ 3

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အစိတ််အပိုင်းမရှိိသောောနေေရာာတွွင် ပြန့််ကားားမှု၊ ပုံသဏ္ဍာန် သိုို့မမဟုုတ် ခွွဲခြားနိုင်စွမ်း မရှိိပေ။ ဤမိုိုနာာဒ််များသည် သဘာာဝ၏အမှန်န်တကယ်အက်တမ််များဖြစ်ပြီး တိုတောင်ောင်းစွာာပြောောရလျှင် အရာဝတ္ထုမျာား၏အခြေေခံအစိတ်အပိုင်ိုင်းမျာားပင်ဖြစ််သည်။

§ 4

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ပျက်က်စီးခြင်းင်းကို စိုိုးရိမ်စရာ မလိုိုအပ််သလို၊ ရိုိုးရှင်းင်းသောောအနှစ်သာရတစ်ခု သဘာဝအလျောောက််ပျက်စီးးနည််း ကို စိတ််ကူးကြည့်၍မရပေ (§ 89)။

§ 5

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အလားားတူအကြောင်းပြချက်ဖြင့်၊ ရိုးရှင်းသောအနှစ််သာာရတစ််ခု သဘာာဝအလျောက်စတင်င်ပေါ်ပေါက်နည်း လည်း်းမရှိ၊ ကြောောင့်သာလျှင် ၎င်းကို ပေါင်းစပ််ခြင်းဖြင့် ဖွွဲ့စည််း၍မမရနိုင်ိုင်သောကြောောင့်ဖြစ််သည်။

§ 6

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ကြောင့် မိုနာဒ်မျာားသည် တဖြည်း်းဖြည်း်းစတင်င်ခြင်း သို့မဟုတ် အ အဆုံးသတ််ခြင်င်း မရှိနိုိုင်၊ ရုတ်တရက်က်သာ ဖြစ််ပေေါ််လာာပြီး ရုတ်တရက်က်ပျောက်ကွယ်သွားားကြောင်း ပြောောနိုင်ိုင်သည်။ တစ််နည်း်းအားဖြင့် ၎င်းတို့သည် ဖန်န်ဆင်းင်းခြင်းဖြင့််သာ စတင်င်နိုင်ိုင်ပြီး ဖျက်ဆီးးခြင်းဖြင့််သာ အဆုံးးသတ်နိုင်သည်။ ပေေါင်းင်းစပ်အရာာများကမူ တဖြည်း်းဖြည်း စတင်ခြင်င်း သိုို့မမဟုုတ် အဆုံးးသတ်ခြင်းင်းရှိနိုင်ိုင်သည်။

§ 7

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မိုိုနာာဒ်တစ််ခု၏ အတွင်းပိုင်းကို အ အခြားဖန်ဆင်းခံတစ််ခုက ပြောင်ောင်းလဲပစ််နိုင်ိုင်ပုံကို ရှင်းင်းပြရန် နည်း်းလမ်းမရှိပေ။ အ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ၎င်းအတွင်းတွင် မည််သည့်အရာာကိုိုမျှ ရွေေ့ပြောင်း၍မရသလို၊ အတွင်င်း၌ထိန်းချုပ်နိုင်၊ မြှင့််တင်င်နိုိုင် သိုို့မမဟုုတ် လျှောော့ချနိုင်ိုင်သော မည်သည့်အတွင်းင်းလှုပ်ရှားားမှုကိုိုမျှ စိတ််ကူးကြည့်၍မရနိုင်သောကြောောင့်ဖြစ််သည်။ မိုိုနာာဒ််များသည် ပြတင်းပေါက်မရှိိပေ။ အ အခြားားအရာဝတ္ထုမျာား ဝင်င်ရောောက််နိုိုင် ထွက်က်သွားားနိုင်ိုင်သည့် လမ်း်းကြောင်းမရှိိပေ။ ကံကြမ္မာမများားသည် ရှေးေးခေေတ််စကောလတစ်ဝါဒီမမျာား ယုံကြည််ခဲ့ကြသည့််အတိုင်း အနှစ််သာာရမများားကဲ့သိုို့ ခွွဲထွက်သွာား၍ လှည့်လည်သွားားလာာနိုင်ိုင်ခြင်င်း မရှိိပေ။ ထိုို့ကြောင့် အနှစ််သာာရဖြစ်စေ၊ ကံကြမ္မာာဖြစ်စေ ပြင်င်ပမှ မိုိုနာာဒ််တစ်ခုအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်၍မရနိုင်ပေ။

§ 8

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့သော် မိုနာဒ်မျာားတွွင် ဂုဏ်သတ္တိအချို့ ရှိရမည်၊ သို့မဟုတ်ပါက င်းင်းတိုို့သည် သက််ရှိများားပင် မဖြစ််နိုင်ိုင်ပေ။ ရိုးရှင်းသောအနှစ််သာာရမများားသည် ဂုုဏ််သတ္တိိများအားဖြင့် မကွွဲပြားပါက၊ အ အရာာဝတ္ထုုများတွင် မည်သည့််အပြောင်ောင်းအလဲကိုမျှ သတိိပြုုမိိရန် နည်းလမ်း်းမရှိတော့ပေ။ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ပေေါင်းင်းစပ်အရာအတွင်းရှိိအရာမှာ ရိုိုးရှင်းင်းသောောပါဝင်ပစ္စည်းများားမှလွွဲ၍ အ အခြားမည်သည့််အရာမှ မလာနိုင်သောကြောောင့်ဖြစ််သည်။ ဂုဏ်သတ္တိမရှိသော မိုိုနာာဒ််များသည် တစ််ခုုနှင့််တစ်ခု မခွွဲခြားနိုင်တော့ပေ၊ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ၎င်းတို့သည် ပမာဏအားဖြင့််လည််း မကွဲပြားားသောောကြောင့််ဖြစ်သည်။ ထိုို့ကြောင့် စကြာာဝဠာအားားလုံး ပြည့်နေေသည််ဟုုယူဆပါက၊ လှုပ်ုပ်ရှားမှုုအတွင်င်း နေေရာာတိုင်ိုင်းသည် ၎င်းင်းရရှိခဲ့ဖူးးသော အတိုင်ိုင်းအတာာနှင့် အ အမြဲတန်န်းညီမမျှသော အတိုင်ိုင်းအတာာကိုိုသာ လက်ခံရရှိမည််ဖြစ်ပြီး၊ အ အရာာဝတ္ထုုများ၏တစ်ခုသောအခြေအနေေသည် အ အခြားတစ််ခုုနှင့် မမခွွဲခြားနိုိုင်တော့ဘဲ ဖြစ််သွားားမည်ဖြစ််သည်။

§ 9

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မိုိုနာာဒ်တစ််ခုုစီသည် အ အခြားတစ််ခုုနှင့် ကွဲပြားားရမမည်။ အ အဘယ်ကြောောင့်ဆိုသော် သဘာာဝတွင် အ အခြားားတစ််ခုုနှင့် အ အပြောင်းအလဲမရှိိစွာ တူညီပြီး အတွင်းင်းပိုင်ိုင်းကွာခြားားမှု သိုို့မမဟုုတ် အတွင်းပိုင်းအဓိပ္ပာယ်ဖွင့််ဆိုိုချက်အပေေါ််အခြေေခံသည့် ကွာခြားားချက်က်ကို ရှာတွေေ့နိုင်ခြင်င်း မရှိိသော သက််ရှိနှစ််ခု ဘယ််တော့မျှ မရှိိသောကြောောင့်ဖြစ််သည်။

§ 10

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ကျွန်န်ုပ်သည် ဖန်ဆင်းခံအရာာတိုင်ိုင်းသည် အပြောင်ောင်းအလဲခံရနိုင်ပြီး၊ ထိုို့ကြောင့် ဖန်န်ဆင်းင်းခံမိုိုနာာဒ်သည််လည််း ထိုိုသို့ဖြစ််ပြီး၊ ထိုိုအပြောင်ောင်းအလဲသည် တစ််ခုုချင်းင်းစီတွွင် ဆက်က်တိုိုက််ဖြစ်ပေါ်နေသည်ဟု လက်က်ခံထားသည်။

§ 11

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ကျွန်ုပ််တိုို့ယခင်င်က ဖော််ပြခဲ့သည််များမှ အ အကျိုးဆက်က်အနေဖြင့်၊ မိုနာဒ်မျာား၏ သဘာဝအပြောင်းအလဲများသည် အတွင်းပိုင်းအခြေေခံမမှ ဖြစ််ပေေါ််လာာခြင်းင်းဖြစ်သည်။ အ အဘယ်ကြောောင့်ဆိုသော် အပြင်င်ဘက်က်အကြောင်ောင်းရင်းသည် ၎င်း၏အတွင်းပိုင်းကို လွှမ်းမိုး၍မရနိုင်ိုင်သောောကြောင့််ဖြစ်သည် (§ 396, § 900)။

§ 12

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သိုို့သော် အပြောင်းအလဲမမူဝါဒအပြင်၊ အ အပြောင်းအလဲလုပ်ုပ်ဆောင်နေသည့် အရာ၏အသေးစိတ်အချက်အလက်လည််း ရှိရမည်။ ၎င်းသည် ရိုးရှင်းသောအနှစ််သာာရမမျာား၏ သီးခြားားလက္ခဏာာနှင့် ကွဲပြားားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

§ 13

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအသေးစိတ်အချက်အလက်က်သည် တစ်သားတည်းမှု၌ အမျိုိုးမျိုိုးသောအရာကို ပတ်သတ်၍ ဖြစ်သည်။ အ အဘယ်ကြောောင့်ဆိုသော် သဘာာဝအပြောင်ောင်းအလဲအားားလုံးသည် အ အဆင့်ဆင့််ဖြစ်ပေါ်လာသောကြောောင့်၊ အချိုို့အပြောင်ောင်းအလဲဖြစ်ပြီး အချိုို့မမပြောင်ောင်းလဲဘဲ ကျန်ရစ််သည်။ ထို့ကြောောင့် ရိုိုးရှင်းင်းသောောအနှစ်သာရအတွင်င်း၌ အ အစိတ််အပိုင်းများမရှိသော််လည််း၊ ခံစားမှုုများနှင့် ဆက်က်နွွယ််မှုမျာား များားပြားားစွာရှိိရမမည်။

§ 14

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ တစ်သားတည်းမှု သိုို့မမဟုုတ် ရိုးရှင်းသောအနှစ််သာာရအတွင်င်း အ အမျိုးမျိုးသောောအရာများားကို ဝန်းရံထားားပြီး ကိုယ်စားပြုုသည့် ယာာယီအခြေအနေေသည် သတိိမပြုုမိိသော သိမြင်င်မှုဟုုခေေါ််သည့် အရာထက် အခြားားမဟုတ်ပေ။ င်းင်းကို သတိိပြုမိသော သိိမြင်မှု သိုို့မမဟုုတ် သတိထားမိမှုနှင့် ခွွဲခြားရမည်။ နောက်ပိုင်းတွွင် ပေေါ််လာာမည့််အတိုင်း ဖြစ််သည်။ ကားားတေးေးရှန်န်းမများားသည် သတိိမထားမိသော သိိမြင်မှုုများကို အ အရေးေးမစိုက်ဘဲ လျစ််လျူရှုခြင်းင်းကြောောင့် ကြီးးစွာာသောောအမှားားမျာား ကျူးးလွန်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည်လည်း င်းင်းတိုို့အာား ဝိဉာဉ်များားသည် မိုနာဒ်များားဖြစ်ပြီး တိိရစ္ဆာာန််များတွင် ဝိဉာဉ်မျာား သိုို့မမဟုုတ် အခြာားအတွင်းစွမ်းအားားမျာားမမရှိဟု ယုံကြည်စေခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ရိုးရာာလူတန်န်းစားနှင့်အတူ ကြာာရှည်စွာ သတိိလစ်ခြင်းင်းကို မပြတ်သားသော သေခြင်းင်းနှင့် ရောထွေးေးစေေခဲ့သည်။ င်းင်းသည် ၎င်းတို့အား စကောလတစ်ဝါဒ၏ အ အယူသည်းယုံကြည််မှုုဖြစ်သော လုံးဝခွဲထွက်နေသော ဝိိဉာာဉ််များကို ပေးဆောင်ောင်စေခဲ့ပြီး၊ မှားားယွင်းစွာ လမ်း်းပြသော စိတ်များားကိုိုလည်း ဝိဉာဉ်မျာား၏ သေေမျိုိုးဖြစ််မှု အမြင်င်တွွင် ခိုင်ိုင်မာာစေေခဲ့သည်။

§ 15

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အပြောင်ောင်းအလဲကိုိုဖြစ်စေသော အတွင်းပိုင်းနိယာမ၏ လုပ်ုပ်ဆောင်ောင်ချက်ကို၊ သိိမြင်မှုုတစ်ခုမှနောက်တစ််ခုုသိုို့ ကူးပြောင်ောင်းခြင်းင်းဟုုခေေါ််နိုင်ိုင်ပြီး လှုံ့ဆော်မှုဟုုအမည်တွင်င်သည်။ ဤလှုံ့ဆော်မှုုသည် ၎င်းင်းရည််မှန်းရာသိိမြင်မှုုအားားလုံးသို့ အပြည့််အဝမမရောောက််နိုင်သော််လည််း၊ အမြဲတစေေတစ််စုံတစ်ရာရရှိပြီး သိမြင်င်မှုအသစ်များားသိုို့ ဆက်က်လက်က်ရောောက််ရှိလေသည်။

§ 16

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ရိုိုးရှင်းင်းသောောအခြေေခံအတွင်င်း များပြားားမှုကို ကျွန်ုပ််တိုို့ကိုယ်တိုင်တွေေ့ကြုံရသည်မှာ၊ ကျွန်ုပ််တိုို့သတိပြုုမိိသော အနည်းငယ််မျှသောောအတွေးေးသည်ပင် ၎င်းင်းအရာဝတ္ထုအတွင်း မျိုးစုံကွွဲပြားနေမှုုကို ဖုံးးကွယ်ထားသောကြောောင့်ဖြစ််သည်။ ထို့ကြောောင့် ဝိိညာာဉ််သည် ရိုိုးရှင်းင်းသောောအခြေေခံဖြစ်ကြောင်ောင်း အ အသိိအမှတ်ပြုုသူများသည် မိုိုနက်တွင် ဤများပြားားမှုကို အသိအမှတ််ပြုရမည်။ ထိုို့ပြင် Bayle မြို့စားားကြီးသည် ၎င်း၏ အ အဘိိဓာာန််ဆောင်းပါး Rorarius တွင် ပြုုလုပ်ုပ်ခဲ့သကဲ့သိုို့ ဤကိစ္စတွင် အခက်အခဲတစ််စုံတစ်ရာရှိိသည််ဟု မယူဆသင့်ပေ။

§ 17

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သိမြင်င်ခြင်းနှင့် ၎င်းနှင့်ဆက်က်စပ်သောအရာာများသည် စက်မှုုအကြောင်ောင်းပြချက်က်များဖြင့် ရှင်းပြ၍မရနိုိုင်၊ ဆိုိုလိုိုသည််မှာ ပုံသဏ္ဍာန်နှင့် လှုပ်ရှားားမှုများားဖြင့််ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် စဉ်းစားတွေးေးခေေါ််ခြင်း၊ ခံစားားခြင်င်း၊ သိမြင်င်ခြင်းကို ဖြစ််စေေသောောဖွဲ့စည်းပုံရှိိသည််ဟု ယူဆထားသည့် စက်တစ််ခုုရှိသည်ဟု ဟန်ဆောင်ပါက၊ တူညီသောအချိုးအစားများားဖြင့် ချဲ့ထွင်င်ပြီး စက်က်ဘီးတစ််စီးထဲသို့ ဝင်င်နိုင်ိုင်သကဲ့သို့ စိတ်ကူးးနိုင်သည်။ ဤသိုို့သက်ရောက်လျှင် ၎င်းအတွင်းပိုင်းကို စစ်ဆေးသောအခါ အ အချင်းချင်းင်းတွန်းကန်နေသော အ အစိတ််အပိုင်းများကိုသာ တွေေ့ရှိရမည်၊ သိမြင်င်မှုတစ််ခုုကို ရှင်းပြနိုင်ိုင်သောအရာာကို ဘယ်သောအခါမှ တွေ့ရမမည််မဟုတ်။ ထို့ကြောောင့် ၎င်းကို ရိုးရှင်းသောအခြေခံတွင်သာ ရှာဖွေေသင့်ပြီး၊ ပေါင်းစပ််ထားားသောောအရာ သို့မဟုတ် စက်က်ထဲတွင်မဟုုတ််ပေ။ ထိုို့ပြင် ရိုိုးရှင်းင်းသောောအခြေေခံတွွင် ရှာာတွေ့နိုင်ိုင်သည််မှာ ဤအရာသာဖြစ််သည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ သိိမြင်မှုုများနှင့် ၎င်းတို့၏အပြောင်းအလဲများ ဖြစ်သည်။ ရိုးရှင်းသောအခြေခံမမျာား၏ အတွင်းပိုင်းလုပ်ုပ်ဆောင်ောင်ချက်က်များ အားားလုံးသည် ဤတစ််ခုုတည်း်းတွင်သာ တည်ရှိနိုင်ိုင်သည် (နိဒါန်း ***, ၂ ခ^၅)။

§ 18

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အင်တလီချီများဟူသော အ အမည်ကို ရိုးရှင်းသောအခြေခံအားားလုံး၊ သို့မဟုတ် ဖန်ဆင်းထားသောမိုနက်မျာားအတွက် ပေးေးနိုင်ိုင်သည်၊ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ၎င်းတို့တွွင် အတိုင်ိုင်းအတာာတစ်ခုအထိ စုံလင်ခြင်င်း (échousi to entelés) ရှိိပြီး၊ မိမိကိုယ်မိမိဖြည့်ဆည်းနိုင်မှု (autarkeia) ရှိသောကြောောင့် ၎င်းတို့၏ အတွင်းင်းပိုင်ိုင်းလုပ်ဆောင်မှုုများ၏ အ အရင်းင်းအမြစ်များားဖြစ်စေကာ အလိုိုအလျောောက််စက်ရုပ်မျာား (§ 87) ဖြစ််သည််ဟုုဆိုိုနိုင်ိုင်သည်။

§ 19

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဝိိညာာဉ်ဟူသည်မှာ သိမြင်င်မှုနှင့် လှုံ့ဆော််မှုရှိိသောအရာာဟု ယေေဘုုယျအားားဖြင့် ကျွန်န်ုပ်ဖော်ပြခဲ့သည့််အတိုင်း သတ််မှတ််လိုိုပါက၊ ဖန်ဆင်းထားသော ရိုးရှင်းသောအခြေခံအားားလုံး သိုို့မမဟုုတ် မိုနက်အားလုံးးကို ဝိိညာာဉ််များဟု ခေါ်နိုင်သည်။ သိုို့သော် ခံစားားမှုသည် သိိမြင်မှုုသက််သက်ထက် ပိုမိုသောကြောောင့်၊ ထိုအခြေခံသိိမြင်မှုုသာရှိိသော ရိုးရှင်းသောအခြေခံမများားအတွက် မိုိုနက်က်များားနှင့် အင်တလီချီများဟူသော ယေေဘုုယျအခေါ်အဝေေါ််များားကို လက်ခံပြီး၊ ပိုမိုကွဲပြားားသောောသိိမြင်မှုုနှင့် မှတ်ဉာဏ်ပါရှိိသော ဝိညာဉ်များားကိုိုသာ ဝိညာဉ်ဟု ခေေါ််သင့်သည်။

§ 20

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အဘယ်ကြောောင့်ဆိုသော် ကျွန်န်ုပ်တို့ကိုိုယ််တိုိုင် အတွင်င်း၌ မည်သည့််အရာကိုမျှ မမှတ််မိ၊ မည်သည့််အရာာကိုိုမျှ မကွွဲပြားစွာာမသိမြင်င်သော အခြေေအနေကို ကြုံတွေ့ရသည်။ ဥပမာ ကျွန်န်ုပ်တို့မေေ့မမြောောသွားစဉ်၊ သို့မဟုတ် အိိပ်မက််မရှိိဘဲ နက်က်ရှိုင်ိုင်းစွာအိပ််ပျော််နေေစဉ််ဖြစ််သည်။ ဤအခြေအနေေတွွင် ဝိိညာာဉ််သည် ရိုိုးရှင်းင်းသောောမိုိုနက်တစ်ခုနှင့် သိိသိိသာာသာာကွဲပြားားမှုမရှိပေ။ သို့သော် ဤအခြေအနေေသည် မကြာာရှည်တည်မြဲသောကြောောင့်၊ င်းင်းထဲမှထွက်က်သွားားသောောအခါ ၎င်းသည် ပိုမိုမြင့််မားားသောောအရာဖြစ််လာာသည် (§ 64)။

§ 21

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ကြောင့် ရိုိုးရှင်းင်းသောောအခြေေခံသည် မည််သည့်သိမြင်င်မှုမျှမမရှိဟု မဆိုလိုပေ။ အ အထက်က်ဖော်ပြခဲ့သော အကြောင်ောင်းပြချက်က်များကြောောင့််ပင် ၎င်းသည် မပျက်စီးးနိုင်ိုင်သကဲ့သိုို့၊ ထို့ပြင် င်င်း၏ သိမြင်င်မှုအပြင် အ အခြားမည််သည့်ခံစားမှုုမျှမမရှိဘဲလည်း မတည်မြဲနိုင်ိုင်ပေ။ သိုို့သော် သေးေးငယ်သောသိမြင်င်မှုမျာား များပြားားလှစွာရှိိပြီး မည်သည့််ကွွဲပြားမှုုမျှမမရှိသောအခါ၊ လူသည် သတိလစ််သွားတတ််သည်။ ဥပမာ တစ်ချိန်တည်းတွင် ထပ်တလဲလဲလှည့််နေေသည့််အခါ၊ မူးးဝေေသွားားပြီး သတိိလစ်စေကာ မည်သည့််အရာကိုမျှ မကွွဲပြားနိုင်အောင် ဖြစ််သွားားစေေနိုင်ိုင်သည်။ ထို့ပြင် သေခြင်းင်းသည် တိရစ္ဆာန်များားအာား ယာာယီအားားဖြင့် ဤအခြေအနေေသိုို့ ရောောက််ရှိစေနိုင်သည်။

§ 22

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ပြင် မည််သည့် ရိုိုးရှင်းင်းသောောအခြေေခံတစ််ခု၏ လက်ရှိိအခြေေအနေမဆို သဘာဝအားဖြင့် ၎င်း၏ယခင်င်အခြေေအနေမှ ဆက်က်လက်ဖြစ််ပေေါ််လာာသောကြောောင့်၊ ပစ္စုပ္ပန်သည် အနာာဂတ်ကို ပဋိိသန္ဓေေတည််ပေးေးသည်ဟု (§ 360) ဆိုနိုင်သည်။

§ 23

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ကြောင့် သတိိလစ်ခြင်းင်းမှ နိုးလာသောအခါ ၎င်း၏သိမြင်င်မှုများားကို သတိိပြုမိသောောကြောင့်၊ ယခင်ကအသိအမှတ််မပြုုမိိသော််လည််း ချက်ချင်းင်းပင် ရှိိခဲ့ရမည်မှာ မလွဲဧကန််ဖြစ်သည်။ အ အဘယ်ကြောောင့်ဆိုသော် သိိမြင်မှုုတစ်ခုသည် သဘာာဝအားားဖြင့် အခြားားသိိမြင်မှုုတစ်ခုမှသာ ဆင့်ပွားားဖြစ််ပေေါ််နိုင်ိုင်သည်၊ လှုပ်ရှားားမှုတစ််ခုုသည် လှုပ်ုပ်ရှားမှုုတစ်ခုမှသာ သဘာာဝအားားဖြင့် ဆင့််ပွားဖြစ််ပေေါ််နိုင်ိုင်သကဲ့သို့ (§ 401-403)။

§ 24

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအချက်မှတစ််ဆင့် ကျွန်ုပ််တိုို့၏သိိမြင်မှုုများတွင် မည််သည့်ကွဲပြားားမှု၊ မြင့််မြတ််မှု သိုို့မမဟုုတ် အ အဆင့််မြင့််အရသာမျှမမရှိပါက၊ ကျွန်ုပ််တိုို့သည် အ အမြဲသတိလစ််နေေမည်ကို တွေေ့မမြင်င်ရသည်။ ဤသည်မှာ အခြေေခံမိုိုနက်က်များ၏ အ အခြေအနေေပင်င်ဖြစ်သည်။

§ 25

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ပြင် သဘာဝသည် ၎င်း၏အင်္ဂါမများားကို ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းင်းဖြင့် တိိရစ္ဆာာန််များအား မမြင့််မြတ််သောောသိိမြင်မှုုများကို ပေးအပ််သည််မှာ များားစွာသောအလင်းင်းရောင်ောင်ခြည််များ သို့မဟုတ် လေေလှိုင်ိုင်းများားကို စုုစည်း်းပေးေးသော အင်င်္ဂါများဖြင့် ၎င်းတို့၏ပေါင်းစည်းမှုုမှတစ််ဆင့် ပိုိုမိုိုထိိရောောက််စေေရန်န်အတွက် ဖြစ်သည်ကို ကျွန်န်ုပ်တို့မမြင်င်တွေ့ရသည်။ အနံ့၊ အ အရသာာနှင့် ထိတွေေ့မမှုုတိုို့တွင်င်လည််း အ အလားားတူအချက်ရှိကာ၊ ကျွန်ုပ််တိုို့မမသိိသော အ အခြားအာာရုံမများားစွာတွင်င်လည််း ရှိနိုင်ပေသည်။ ထိုို့ပြင် ဝိိညာာဉ််အတွင်င်း ဖြစ်ပျက်က်နေေသောအရာာသည် အင်င်္ဂါများအတွင်း ဖြစ််ပျက်နေသောအရာာကို မည်သို့ရောင်ောင်ပြန်ဟပ််ပုံကို ကျွန်ုပ််မကြာမီ ရှင်းပြပါမမည်။

§ 26

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မှတ််ဉာာဏ်သည် ဝိိညာာဉ််များအား အ အကြောင်းပြချက်၏အတုကို ခိုးယူသော အဆက်က်အနွွယ်တစ််မျိုးကို ဖြည့်ဆည်းပေးသည်၊ သိုို့သော် ၎င်းကို ခွဲခြားားရမည်။ ကျွန်ုပ််တိုို့မမြင်င်သည်မှာ တိိရစ္ဆာာန််များသည် ၎င်းတို့ကို ထိိခိုိုက််စေေသောောအရာတစ််စုံတစ််ရာ၏ သိမြင်င်မှုနှင့် ယခင်င်ကကဲ့သိုို့ ထိုိုနည်းတူသိိမြင်မှုုတစ််ခုုရှိခဲ့ပါက၊ ၎င်းတို့၏မှတ််ဉာာဏ််ဖော််ပြချက်မှတစ််ဆင့် ယခင်င်သိမြင်င်မှုတွင် ပေါင်းစပ််ခဲ့သောောအရာကို မျှော််လင့်ပြီး၊ ထိုိုစဉ်က ၎င်းတို့ရရှိိခဲ့သော ခံစားမှုုများနှင့််တူသော ခံစားမှုုများသို့ ဦးတည်သွားားစေေသည်။ ဥပမာ - ခွေးေးများားအာား တုတ်ကိုပြသောအခါ၊ ၎င်းကြောောင့်ဖြစ််ပေေါ််ခဲ့သော နာကျင်မှုုကို သူတို့မှတ််မိိပြီး ညည်း်းတွားကာ ထွက်ပြေးေးကြသည် (ကနဦး⁶, § 65)။

§ 27

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ပြင် င်းင်းတိုို့ကိုိုထိိခိုိုက််စေေပြီး လှုပ်ခါစေသော ပြင်းင်းထန်န်သောောစိတ််ကူးယဉ်မှုသည် ယခင်င်သိိမြင်မှုုများ၏ ပမာာဏ သိုို့မမဟုုတ် အ အရေအတွက်မှ ဆင်းင်းသက်လာပြီး၊ မကြာာခဏ ပြင်းင်းထန်န်သော သက််ရောောက််မှုသည် ရှည််လျားားသော အလေ့အထတစ််ခု၏ အ အကျိုိုးသက််ရောောက််မှုကို တစ််ခါတည်း်းဖြစ်စေပြီး၊ ထပ််တလဲလဲဖြစ််သော သာာမန်သိမြင်င်မှုများားသည် ယာာယီဖြစ််ပေါ်စေသည်။

§ 28

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ လူသားတို့သည် မိမိတို့၏အသိအမြင်များ၏ ဆက်တိုက်ဖြစ်စဉ်များကို မှတ်ဉာဏ်သဘောတရားဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်သောကြောင့် တိရစ္ဆာန်များကဲ့သို့ ပြုမူကြသည်။ သီအိုရီမရှိဘဲ လက်တွေ့ကျင့်သုံးသော ဆရာဝန်များနှင့် တူညီသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏လုပ်ဆောင်မှုသုံးပုံတစ်ပုံတွင် လက်တွေ့အတွေ့အကြုံသက်သက်သာ ဖြစ်နေသည်။ ဥပမာ၊ မနက်ဖြန်နေ့ရောက်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်သောအခါ ယခင်ကအမြဲတမ်းဖြစ်ခဲ့သည့်အတိုင်း လက်တွေ့အတွေ့အကြုံအရ ပြုမူခြင်းဖြစ်သည်။ နက္ခတ္တပညာရှင်သာလျှင် ဆင်ခြင်တုံတရားဖြင့် ယင်းကိုဆုံးဖြတ်နိုင်သည်။

§ 29

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့သော် လိုအပ်ပြီး ထာဝရသောအမှန်တရားများကို သိရှိခြင်း သည်သာလျှင် ကျွန်ုပ်တို့ကို သာမန်တိရစ္ဆာန်များနှင့် ကွဲပြားစေပြီး ဆင်ခြင်တုံတရား နှင့် သိပ္ပံပညာရပ်များကို ပိုင်ဆိုင်စေသည်။ မိမိကိုယ်ကိုယ်နှင့် ဘုရားသခင်အကြောင်း သိရှိရန် မြှင့်တင်ပေးသည်။ ဤအရာကိုပင် ကျွန်ုပ်တို့တွင် ဆင်ခြင်တုံတရားရှိသောဝိညာဉ် သို့မဟုတ် ဉာဏ်ပညာ ဟုခေါ်ဆိုသည်။

§ 30

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ လိုအပ်သောအမှန်တရားများနှင့် ၎င်းတို့၏အကျဉ်းချုပ်များကို သိရှိခြင်းဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် ဆင်ခြင်သုံးသပ်မှုလုပ်ဆောင်ချက်များ သို့ မြှင့်တင်ခြင်းခံရသည်။ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်များက ကျွန်ုပ်တို့အား "ငါ" ဟုခေါ်ဆိုသောအရာကို စဉ်းစားမိစေပြီး မိမိကိုယ်တွင်း၌ရှိသောအရာများကို သုံးသပ်စေသည်။ ဤနည်းအားဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုစဉ်းစားရာတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ဖြစ်တည်မှု၊ အနှစ်သာရ၊ ရိုးရှင်းမှုနှင့် ရှုပ်ထွေးမှု၊ ဒြပ်မဲ့အရာနှင့် ဘုရားသခင်ကိုပင် စဉ်းစားမိသည်။ ကျွန်ုပ်တို့တွင်ကန့်သတ်ချက်ရှိသောအရာသည် ဘုရားသခင်တွင်အကန့်အသတ်မဲ့ကြောင်း နားလည်လာသည်။ ဤဆင်ခြင်သုံးသပ်မှုလုပ်ဆောင်ချက်များသည်ပင် ကျွန်ုပ်တို့၏ဆင်ခြင်ချက်များ၏ အဓိကအကြောင်းအရာများဖြစ်လာသည် (သီအိုဒီဆီ၊ နိဒါန်း *, 4, a⁷)

§ 31

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအချိန်တွင် ရိုးရှင်းသောအနှစ်သာရ သည် မည်သည့်အသိအမြင်မှမရှိဟု မဆိုလိုပါ။ ကျွန်ုပ်တို့၏ဆင်ခြင်ချက်များသည် အကြီးမားဆုံးအခြေခံမူနှစ်ခု အပေါ်တွင် အခြေခံထားသည်။ ဆန့်ကျင်ဖက်သဘောတရား ဖြစ်ပြီး ယင်းအရ ဆန့်ကျင်ဖက်သဘောပါသောအရာကို မှားယွင်းသည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ဆုံးဖြတ်ပြီး မှားယွင်းမှု၏ဆန့်ကျင်ဘက်ကို မှန်ကန်သည်ဟု ယူဆသည် (§ 44, § 196)။

§ 32

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့အပြင် လုံလောက်သောအကြောင်းပြချက် သဘောတရားရှိပြီး ယင်းအရ မည်သည့်အဖြစ်မှန်မျှ မှန်ကန်ခြင်းသို့မဟုတ် တည်ရှိခြင်းမရှိနိုင်၊ မည်သည့်မှန်ကန်သောထုတ်ပြန်ချက်မျှ မရှိနိုင်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ယူဆသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းအတွက် လုံလောက်သောအကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ မည်သည့်အခြားနည်းလမ်းနှင့်မျှ မဖြစ်နိုင်ပေ။ ဤအကြောင်းပြချက်များသည် များသောအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သိရှိနိုင်ခြင်းမရှိပါ (§ 44, § 196)။

§ 33

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အမှန်တရား နှစ်မျိုးရှိသည်။ ဆင်ခြင်တုံတရား အမှန်တရားများနှင့် အဖြစ်မှန် အမှန်တရားများဖြစ်သည်။ ဆင်ခြင်တုံတရားအမှန်တရားများ သည် လိုအပ်ပြီး ၎င်းတို့၏ဆန့်ကျင်ဘက်သည် မဖြစ်နိုင်ပါ။ အဖြစ်မှန်အမှန်တရားများမှာ ဖြစ်တန်စွမ်းရှိပြီး ၎င်းတို့၏ဆန့်ကျင်ဘက်သည် ဖြစ်နိုင်သည်။ အမှန်တရားတစ်ခုသည် လိုအပ်သောအခါ ၎င်း၏အကြောင်းပြချက်ကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းဖြင့် ရှာဖွေနိုင်သည်။ ပိုမိုရိုးရှင်းသောအယူအဆများနှင့် အမှန်တရားများအဖြစ် ဖြေရှင်းပြီး မူလအစသို့ ရောက်ရှိသည်အထိဖြစ်သည် (§ 170, 174, 189, § 280-282, § 367. Abrégé object. 3)။

§ 34

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သင်္ချာပညာရှင်များတွင် ဤနည်းအတိုင်းပင်၊ အယူအဆဆိုင်ရာ သီအိုရမ်များ နှင့် လက်တွေ့ကျင့်သုံးမှုစည်းမျဉ်းများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းဖြင့် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်များ၊ အခြေခံသဘောတရားများနှင့် တောင်းဆိုချက်များ အဖြစ်သို့ လျှော့ချထားသည်။

§ 35

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ နောက်ဆုံးတွင် ရိုးရှင်းသောအယူအဆများ ရှိပြီး ၎င်းတို့ကို အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်းမပြုနိုင်ပါ။ အခြေခံသဘောတရားများနှင့် တောင်းဆိုချက်များ သို့မဟုတ် တိုတိုနှင့်ပြောရလျှင် မူလအခြေခံမူများ ရှိပြီး ၎င်းတို့ကို သက်သေပြရန်မလိုအပ်သကဲ့သို့ မဖြစ်နိုင်ပါ။ ထိုအရာများသည် တူညီသောထုတ်ပြန်ချက်များ ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ဆန့်ကျင်ဘက်တွင် ထင်ရှားသောဆန့်ကျင်ဖက်သဘောပါရှိသည် (§ 36, 37, 44, 45, 49, 52, 121-122, 337, 340-344)။

§ 36

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့သော် လုံလောက်သောအကြောင်းပြချက် ကိုလည်း ဖြစ်တန်စွမ်း သို့မဟုတ် အဖြစ်မှန် အမှန်တရားများတွင်တွေ့ရှိရမည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဖန်ဆင်းခံအရာများ၏စကြာဝဠာတစ်လျှောက် ဖြန့်ကျက်ထားသောအရာများ၏ အဆက်အတွဲတွင် ဖြစ်သည်။ သဘာဝတရား၏အရာများ၏ ကြီးမားသောကွဲပြားမှုနှင့် ခန္ဓာကိုယ်များ၏အဆုံးမရှိခွဲခြားမှုကြောင့် သီးသန့်အကြောင်းပြချက်များသို့ ဖြေရှင်းခြင်းသည် အဆုံးမရှိသောအသေးစိတ်သို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်။ ကျွန်ုပ်၏လက်ရှိရေးသားမှု၏ ထိရောက်သောအကြောင်းရင်းတွင် လက်ရှိနှင့် အတိတ်ကာလမှ ပုံသဏ္ဍာန်နှင့် လှုပ်ရှားမှုများ၏ အဆုံးမရှိမှုပါဝင်သည်။ ကျွန်ုပ်၏ဝိညာဉ်အတွင်း၏ လက်ရှိနှင့် အတိတ်ကာလမှ အနည်းငယ်သောစိတ်ထားနှင့် သဘောထားများ၏ အဆုံးမရှိမှုသည် နောက်ဆုံးအကြောင်းရင်းတွင် ပါဝင်သည်။

§ 37

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအသေးစိတ် အလုံးစုံသည် အခြားသော ယခင်ဖြစ်တန်စွမ်းများ သို့မဟုတ် ပိုမိုအသေးစိတ်သောအရာများကိုသာ ဖုံးအုပ်ထားသောကြောင့် ၎င်းတို့၏အကြောင်းပြချက်အတွက် အလားတူခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုကို လိုအပ်နေဆဲဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ပိုမိုတိုးတက်မှုမရှိပါ။ နောက်ဆုံးသို့မဟုတ် လုံလောက်သောအကြောင်းပြချက် သည် ဖြစ်တန်စွမ်းများ၏ဤအသေးစိတ်အစဉ် သို့မဟုတ် ဆက်တိုက် ၏အပြင်ဘက်တွင်ရှိရမည်။ မည်မျှပင်အဆုံးမရှိဖြစ်နေစေကာမူ။

§ 38

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤနည်းအားဖြင့် အရာအားလုံး၏နောက်ဆုံးအကြောင်းပြချက်သည် လိုအပ်သောအနှစ်သာရ တွင်ရှိရမည်။ ထိုအနှစ်သာရအတွင်း၌ ပြောင်းလဲမှုများ၏အသေးစိတ်သည် ရင်းမြစ်တွင်ကဲ့သို့ ထင်ရှားစွာသာတည်ရှိသည်။ ဤအရာကိုပင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ဘုရားသခင် ဟုခေါ်ဆိုသည် (§ 7)။

§ 39

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအနှစ်သာရသည် ဤအသေးစိတ်အလုံးစုံ၏ လုံလောက်သောအကြောင်းပြချက်ဖြစ်ပြီး ယင်းသည်လည်း အရာအားလုံးနှင့်ဆက်စပ်နေသောကြောင့် - ဘုရားသခင်တစ်ဆူတည်းသာရှိပြီး ထိုဘုရားသခင်သည်လုံလောက်သည်။

§ 40

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအမြင့်မြတ်ဆုံးအနှစ်သာရ သည် တစ်ဆူတည်း၊ နေရာတိုင်းတွင်ရှိပြီး လိုအပ်သောအရာဖြစ်ကြောင်းလည်း ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်။ မိမိ၏အပြင်ဘက်တွင် မိမိထံမှလွတ်လပ်သောအရာမရှိဘဲ ဖြစ်နိုင်သောဖြစ်တည်မှု၏ ရိုးရှင်းသောဆက်တိုက်ဖြစ်နေသောကြောင့် ကန့်သတ်မှုမရှိနိုင်ဘဲ ဖြစ်နိုင်သမျှအမှန်တကယ်ရှိသမျှကို ပါဝင်စေရမည်။

§ 41

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ကြောင့် ဘုရားသခင်သည် ပကတိစုံလင်သည် ဟုဆိုနိုင်သည်။ စုံလင်ခြင်း ဆိုသည်မှာ အပြုသဘောဆောင်သောအမှန်တကယ်ရှိမှု၏ အတိုင်းအတာကို အတိအကျယူပြီး ကန့်သတ်ချက်ရှိသောအရာများတွင် ကန့်သတ်ချက်များကိုဖယ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ကန့်သတ်ချက်မရှိသောနေရာ - ဆိုလိုသည်မှာ ဘုရားသခင်တွင် - စုံလင်ခြင်းသည် အဆုံးမရှိစွာစုံလင်သည် (§ 22, Préf. *, 4 a)။

§ 42

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့အပြင် ဖန်ဆင်းခံအရာများ သည် ၎င်းတို့၏စုံလင်မှုများကို ဘုရားသခင်၏သက်ရောက်မှုမှရရှိသော်လည်း ၎င်းတို့၏မစုံလင်မှုများကို မိမိတို့၏ကိုယ်ပိုင်သဘာဝမှရရှိကြောင်းလည်း ဆိုနိုင်သည်။ အကန့်အသတ်မဲ့ဖြစ်ရန် မတတ်နိုင်သောသဘာဝဖြစ်သည်။ ဤအချက်တွင်ပင် ၎င်းတို့သည် ဘုရားသခင်နှင့်ကွဲပြားသည်။ ဖန်ဆင်းခံအရာများ၏ ဤမူလမစုံလင်မှု ကို ခန္ဓာကိုယ်များ၏ သဘာဝထုံထိုင်းမှု တွင်တွေ့မြင်နိုင်သည် (§ 20, 27-30, 153, 167, 377 နှင့် နောက်ပိုင်း)။

§ 43

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဘုုရားားသခင်ထံ၌ အ အသက််ရှင်မှုုအရင်းင်းအမြစ်သာမက အနှစ်သာရများ၏အရင်းအမြစ််လည်း ရှိိသည််မှာ မှန်ပေေသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေထဲ၌ ရှိိသောောလက်တွေေ့သဘောောပင်ဖြစ်၏။ အ အကြောင်ောင်းမူကာား ဘုရားသခင်၏ဉာဏ်ပညာသည် ထာဝရအမှန်တရားားများ၏ ကျက်သရေေရှိရာ ဒေေသဖြစ်၍ ထိုိုအမှန်န်တရားမျာား၏ အ အမှီသဟဲပြုရာအယူအဆများလည်း်းဖြစ်၏။ သူ့မရှိိလျှင် ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေများားထဲ၌ လက်က်တွေ့သဘောောမရှိ၊ ဖြစ််တည််နေေသောောအရာများားသာာမက ဖြစ််နိုင်ိုင်သောအရာာများလည်း လုံးးဝမမရှိနိုင် (§ 20)။

§ 44

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အနှစ််သာာရမမျာား သိုို့မမဟုုတ် ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေမျာား၊ သို့တည်း်းမဟုတ် ထာဝရအမှန်န်တရားမျာားထဲ၌ လက်တွေေ့သဘောရှိိခဲ့ပါမမူ၊ ထိုလက်တွေေ့သဘောသည် တည်ရှိ၍ လှုပ်ရှားားနေေသောောတစ််စုံတစ်ရာထဲ၌ မှီတည်နေရမည်။ ထို့ကြောောင့် လိုိုအပ််သောောဖြစ်တည်မှုရှိိသူထံ၌ မှီတည်ရ၏။ ထိုသူထံတွင် အနှစ််သာာရသည် ဖြစ်တည်မှုုကို ပိုိုင်၍၊ သို့တည်း်းမဟုတ် လက်တွေေ့ဖြစ်လာရန် ဖြစ်နိုင်ခြေေရှိခြင်းင်းသာ လုံလောက်၏ (§ 184-189, 335)။

§ 45

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့ဖြစ်၍ ဘုုရားားသခင်တစ်ပါးးတည်း်းသာ (သို့မဟုတ် လိုိုအပ််သောောဖြစ်တည်မှု)သည် ဖြစ််နိုင်ိုင်ပါက ဖြစ််တည််ရမမည််ဟူသော အ အထူးးအခွင့််ရှိ၏။ ကန့်သတ််ခြင်းင်းမရှိ၊ ငြင်းင်းပယ်ခြင်းင်းမရှိ၊ ထိုို့ကြောင့် ဆန့်ကျင်မှုုမရှိိသောောအရာအတွက် ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေေကို မည်သည့််အရာမျှ မတားဆီးးနိုင်ိုင်သည့်အတွက်၊ ဘုရားသခင်၏ တည်ရှိိမှုကို ကြိုတင်၍သိိသော နည်း်းဖြင့် သိရှိိရန် ဤသက််သေတစ်ခုတည်းသာာလျှင် လုံလောောက်၏။ ထာာဝရအမှန်တရားားများ၏ လက်တွေေ့သဘောကြောောင့်လည်း ကျွန်န်ုပ်တို့ သက််သေေထူပြီးးဖြစ်၏။ ယခုမူ ဖြစ််ခဲသောောအရာမျာား တည်ရှိနေေပြီဖြစ််သောောကြောင့် နောက်မှသိနိုင်ိုင်သော နည်း်းဖြင့််လည််း သက်သေထူလိုိုက််ပြန်၏။ အကြောင်ောင်းမှာ ထိုိုဖြစ်ခဲသောောအရာများားသည် မိိမိတည်ရှိိခြင်င်း၏ အ အကြောင်းရင်းင်းကို မိိမိ၌ပိုင်ိုင်ဆိုင်ိုင်သော လိုအပ်သောဖြစ််တည််မှုရှိိသူထံ၌သာ ရှာာဖွေေရမမည််ဖြစ်သောကြောောင့်တည်း။

§ 46

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သိုို့သော် ထာဝရအမှန်န်တရားမျာားသည် ဘုရားသခင်င်အပေါ် မှီခိုိုနေေသော်လည်း စိတ်အလိုိုဆန္ဒနှင့်အညီဖြစ်၍ သူ၏စိတ်ဆန္ဒအပေေါ် မှီခိုသည်ဟု အ အချို့သူမများားကဲ့သိုို့ မတွေးထင်အပ်။ ဒီကာာ့(တ)်နှင့် နောက််ပိုင်ိုင်း မစ္စတာာပွိုင်ိုင်ရက်(တ)တိုို့ ထင်င်မှတ််ထားားသည့်အတိုင်ိုင်း ဖြစ်၏။ ဤသို့ဖြစ််ခြင်းမှာ ဖြစ်ခဲသောောအမှန်န်တရားမျာားအတွက်သာ မှန်ကန်၏။ ထိုိုအမှန်န်တရားမျာား၏ အ အခြေခံမမူမှာ သင့်လျော််မှု သိုို့မမဟုုတ် အကောင်းဆုံး၏ ရွေးချယ်မှုုဖြစ်၏။ သို့သော် လိုအပ်သောအမှန်တရားားများမမှာာမူ သူ၏ဉာာဏ််ပညာအပေေါ််တွင်သာ လုံးလုံးးလျားားလျာား မှီခို၍ ထိုဉာဏ်ပညာ၏ အတွင်းပိုင်း လှုံ့ဆော်ခံရာာဖြစ်၏ (§ 180-184, 185, 335, 351, 380)။

§ 47

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့ဖြစ်၍ ဘုုရားားသခင်တစ််ပါးတည်းသာ သည် မမူလဦးစ အ အခြေခံအကျဆုံး ရိုိုးရိုိုးအနှစ််သာာရ ဖြစ်၏။ ဖန်ဆင်းထားသော သိုို့မမဟုုတ် အ အမွေေဆက်က်ခံရသော မိုိုနက်အားလုံးးသည် ထိုိုအနှစ်သာရမမှ ပေါက်ဖွားားလာာခြင်းင်းဖြစ်၍ ဘုုရားားသဘော၏ မမပြတ််တမ််း ထွန်းလင်းင်းဖြာထွက်က်မှုဖြင့် မွေးေးဖွားလာကြသကဲ့သိုို့ ဖြစ်၏။ ဖန်ဆင်းခံ၏ လက်က်ခံနိုင်ိုင်စွွမ်း်းဖြင့် အ အချိန်န်တိုင်ိုင်း အ အကန့်အသတ်ခံရ၍ ကန့်သတ််ခံရခြင်းသည် ဖန်ဆင်းခံ၏ သဘာာဝအရ မရှိမဖြစ်ဖြစ်၏ (§ 382-391, 398, 395)။

§ 48

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဘုုရားားသခင်၌ အာဏာ ရှိ၏၊ ထိုအာဏာသည် အရာအားားလုံး၏ အရင်းအမြစ််ဖြစ်၏။ ထို့နောောက် အသိပညာရှိ၏၊ ထိုိုအသိပညာာသည် အ အယူအဆမမျာား၏ အ အသေးေးစိတ််ကို ပိုင်ိုင်ဆိုိုင်၏။ နောက်ဆုံး၌ စိတ််ဆန္ဒ ရှိ၏၊ ထိုစိတ်ဆန္ဒသည် အကောင်ောင်းဆုံးးဖြစ််သော အ အခြေခံမမူအရ အ အပြောင်းအလဲများနှင့် ဖန်န်ဆင်းင်းမှုများားကို ပြုလုုပ်၏ (§ 7,149-150)။ ဤသည်မှာ ဖန်ဆင်းထားသော မိုိုနက်က်များတွွင် နယ်ပယ််သိုို့မမဟုုတ် အခြေေခံဖြစ််သော သိမြင်င်နိုင်ိုင်စွွမ််းနှင့် အလိုရှိိမှုစွမ်းရည်တို့နှင့် လျော်ညီစွာ တုံ့ပြန်မှုုဖြစ်၏။ သို့သော် ဘုရားသခင်၌ ဤမမြော်လင့််ချက်များားသည် အ အကန့်အသတ်မဲ့ ပြည့််စုံလုံလောက်၏။ ဖန်ဆင်းထားသော မိုိုနက်က်များ သိုို့မမဟုုတ် အန်န်တဲလီချီမမျာား (သို့မဟုတ် ဟာာမိုိုလပ််စ် ဘာာဘာာရပ်စ်က ဤစကားားလုံးကို ဘာသာပြန်န်ထားသကဲ့သိုို့ ပါဖက်တီဟာာဘီးးစ်)တွင် ထိုမြော်လင့််ချက်များားသည် ပြည့်စုံမမှု၏ အတိုင်းအတာအလိုက် အတုအယောင်ောင်များားသာာဖြစ်၏ (§ 87)။

§ 49

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဖန်ဆင်းခံသည် ပြည့်စုံမမှုုရှိသမျှကာလပတ််လုံး အပြင်င်ဘက်၌ လုပ်ုပ်ဆောောင်သည်ဟု ဆိုိုအပ်၏။ မပြည့်စုံမမှုုရှိသမျှကာလပတ််လုံး အ အခြားတစ််ဦးးထံမမှ ခံစာားရသည််ဟု ဆိုအပ်၏။ သို့ဖြစ်၍ မိုနက်၌ လုပ်ုပ်ဆောင်ောင်မှုကို သီးခြားားသိိမြင်မှုုများရှိိသမျှကာာလပတ်လုံး မှတ်ယူ၏။ ရောထွေးေးသိိမြင်မှုုများရှိိသမျှကာာလပတ်လုံး ခံစားမှုကို မှတ်ယူ၏ (§ 32, 66, 386)။

§ 50

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဖန်န်ဆင်းင်းခံတစ်ဦးသည် အခြားားတစ်ဦးထက် ပို၍ပြည့်စုံခြင်းင်းမှာ ယင်င်း၌ အ အခြားတစ််ဦးးထဲ၌ ဖြစ််ပျက်နေသည်များားကို ကြိုိုတင်၍သိိသော နည်း်းဖြင့် အကြောင်ောင်းပြရန် အသုံးးတည့်သောအရာ တွေ့ရှိသောကြောောင့်ဖြစ်၏။ ဤနည်းအားဖြင့််ပင် ယင်းက အခြားားတစ်ဦးအပေေါ် လုပ်ဆောင်သည်ဟု ဆိုိုအပ်၏။

§ 51

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့သော် ရိုးရိုိုးအနှစ််သာာရမများားထဲ၌ မိုနက်တစ််ခုုမှ အ အခြားတစ််ခုုအပေါ် စိတ််ကူးယဉ်သက််ရောောက််မှုသာ ရှိ၏။ ထိုသက််ရောောက််မှုသည် ဘုရားသခင်၏ ကြားဝင်မှုုမှတစ်ဆင့််သာ အ အကျိုိုးသက််ရောောက််နိုိုင်၏။ အကြောင်ောင်းမှာ ဘုရားသခင်၏ အတွေးေးအခေေါ််များထဲ၌ မိုနက်တစ််ခုုသည် ပကတိိအခွွင့်အရေးေးအရ၊ ဘုရားသခင်င်အာား အ အရာာမျာား၏ အ အစကတည်းက အခြားားမိုိုနက်က်များကို စီစဉ်ရာတွင် မိမိိအာား ထည့်သွင်းင်းစဉ်း်းစားားရန် တောင်ောင်းဆိုနိုိုင်၏။ အ အကြောင်းမှာ ဖန်ဆင်းထားသော မိုိုနက်တစ်ခုသည် အခြာား၏အတွင်းင်းပိုင်ိုင်းကို ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ိုင်ရာ သက််ရောောက််မှုုမပြုုနိုင်ိုင်သောောကြောင့်၊ တစ််ခုမှတစ််ခု မှီခိုမှုုရှိနိုင်ိုင်သည်မှာ ဤနည်းအားဖြင့်သာ ဖြစ်၏ (§ 9, 54, 65-66, 201. အတိုချုုပ် အ အကြောင်းပြ စာာတမ််း 3)။

§ 52

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤနည်းအားဖြင့် ဖန်န်ဆင်းင်းခံများအကြား လုပ်ဆောင်မှုုများားနှင့် ခံစားမှုုများသည် အ အပြန်အလှန်ဖြစ်၏။ အ အကြောင်းမှာ ဘုုရားားသခင်သည် ရိုးရိုိုးအနှစ််သာာရ နှစ််ခုုကို နှိုင်းယှဉ်သောအခါ၊ တစ််ခုုစီ၌ အခြားားတစ်ခုနှင့် လိုိုက််လျောောညီထွေေဖြစ်စေရန် သူ့အာား တာဝန်ပေးအပ်သော အ အကြောင်းရင်းင်းများကို တွေ့ရှိ၏။ သို့ဖြစ်၍ အတိုင်ိုင်းအတာာတစ်ချိုို့တွင် လှုပ်ရှာားနေေသောောအရာသည် နောောက််ထပ် စဉ်းစားမှုုတစ်ခု၏ အ အရေးေးအခြင်းင်းအရ ခံစားနေရ၏။ ယင်း၌ သီးးခြားသိသောောအရာသည် အခြားားတစ်ခုုထဲ၌ ဖြစ်ပျက်က်နေေသည််များကို အကြောင်ောင်းပြရန် အသုံးးတည့်သမျှကာလပတ််လုံး လှုပ်ုပ်ရှားနေ၏။ ယင်င်း၌ ဖြစ်ပျက်က်နေေသည််များ၏ အကြောင်ောင်းရင်းကို အခြားားတစ်ခု၌ သီးခြားားသိိသောောအရာထဲ၌ တွေ့ရှိသမျှကာလပတ််လုံး ခံစားားနေရ၏ (§ 66)။

§ 53

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဘုုရားားသခင်၏ အတွေးေးအခေါ်များားထဲ၌ ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေကမ္ဘာ အ အမြောက်အမြား ရှိပြီး တစ််ခုုသာာလျှင် တည်ရှိနိုင်ိုင်သောကြောောင့်၊ ဘုရားသခင်၏ ရွေးချယ်မှုုအတွက် လုံလောောက််သော အကြောင်ောင်းရင်း တစ််ခု ရှိိရမမည်။ ထိုိုအကြောင်ောင်းရင်းသည် သူ့အား အခြားားအရာာထက် တစ််ခုုကို ရွေးေးချယ််စေေရန် ဆုံးဖြတ််ပေေး၏ (§ 8, 10, 44, 173, 196 စသည်တို့, 225, 414-416)။

§ 54

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုအကြောင်းရင်းင်းကို သင့်လျော််မှု သိုို့မမဟုုတ် ထိုကမ္ဘာာများ ပိုင်ဆိုင်ထားသော ပြည့််စုံမှုအဆင့်မျာားထဲ၌သာ ရှာတွေေ့နိုိုင်၏။ ဖြစ််နိုင်ိုင်ခြေတိုင်ိုင်းသည် မိမိိအထဲ၌ ရှိိသော ပြည့််စုံမှု၏ အတိုင်းအတာအလိုက် တည်ရှိိခွွင့် တောင်းဆိုိုပိုိုင်၏ (§ 74, 167, 350, 201, 130, 352, 345 စသည်တို့, 354)။

§ 55

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤသည်ပင်လျှင် အကောင်းဆုံး၏ တည်ရှိမှုအကြောင်းရင်းဖြစ်၏၊ ထိုအကောင်းဆုံးကို ဉာဏ်ပညာက ဘုရားသခင်အား သိစေသည်၊ ဘုရားသခင်၏ ကောင်းမြတ်ခြင်းက ထိုအကောင်းဆုံးကို ရွေးချယ်စေသည်၊ ထို့ပြင် ဘုရားသခင်၏ စွမ်းအားက ထိုအကောင်းဆုံးကို ဖန်တီးစေသည် (§ 8,7, 80, 84, 119, 204, 206, 208. အက်ဥ်း ကန့်ကွက် ၁၊ ကန့်ကွက် ၈)။

§ 56

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဖန်ဆင်းခံအရာများ အားလုံး၏ ဤပြန်လည်ညှိယူမှု သို့မဟုတ် အညီအညွတ်ဖြစ်မှုကြောင့် ရိုးရှင်းသော ဒြပ်ဝဒ်တိုင်းသည် အခြားအရာများအားလုံးကို ဖော်ပြသော ဆက်နွယ်မှုများရှိ၍၊ ထို့ကြောင့် ၎င်းသည် စကြာဝဠာ၏ အမြဲတမ်း အသက်ဝင်နေသော မှန်ပြောင်းဖြစ်သည် (§ 130,360)။

§ 57

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မြို့တစ်မြို့ကို မတူညီသောဘက်များမှ ကြည့်လျှင် လုံးဝကွဲပြားသည့်အလား ပုံပေါ်ပြီး၊ ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးဖြင့် များပြားလာသကဲ့သို့ပင်၊ ရိုးရှင်းသော ဒြပ်ဝဒ်များ အနန္တအရေအတွက်ကြောင့် မတူညီသော စကြာဝဠာများရှိသကဲ့သို့ ဖြစ်နေသော်လည်း၊ ၎င်းတို့သည် မိုနက်တစ်ခုစီ၏ မတူညီသော ရှုထောင့်များအရ တစ်ခုတည်းသော စကြာဝဠာ၏ ရှုမြင်ချက်များသာ ဖြစ်သည်။

§ 58

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤနည်းဖြင့် အများဆုံးဖြစ်နိုင်သမျှ စုံလင်မှုကို ရရှိစေသည် - ဆိုလိုသည်မှာ အများဆုံးဖြစ်နိုင်သမျှ စုံလင်မှုကို ရယူခြင်း၏ နည်းလမ်းဖြစ်သည် (§ 120, 124, 241 sqq., 214, 243, 275)။

§ 59

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤယူဆချက်ကသာလျှင် (ကျွန်ုပ် သက်သေပြနိုင်သည်ဟု ဝံ့ဝံ့ကြွားဝါစွာ ဆိုရသော်) ဘုရားသခင်၏ ကြီးမြတ်မှုကို သင့်တော်စွာ မြှင့်တင်ပေးသည် - မွန်ဆီယာ ဘေးလ် သိမြင်ခဲ့သည်မှာ၊ သူ၏ အဘိဓာန် (ရိုရာရီးယပ်ဆောင်းပါး) တွင် ကန့်ကွက်ချက်များ ပြုလုပ်စဉ်၊ ကျွန်ုပ်သည် ဘုရားသခင်အား အလွန်အကျွံပေးအပ်ပြီး ဖြစ်နိုင်ခြေထက် ပိုမိုပေးအပ်သည်ဟု ယုံကြည်ရန် စိတ်ဝင်စားခဲ့သော်လည်း၊ မည်သည့်အကြောင်းပြချက်ကိုမျှ မဖော်ပြနိုင်ခဲ့သည်မှာ၊ ဒြပ်ဝဒ်တိုင်းသည် ၎င်း၏ ဆက်နွယ်မှုများဖြင့် အခြားအရာများအားလုံးကို အတိအကျ ဖော်ပြသော ဤကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဟန်ချက်ညီမှုသည် မဖြစ်နိုင်စရာ အကြောင်းမရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။

§ 60

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ကျွန်ုပ် ဖော်ပြခဲ့သည်များတွင် အရာများ မည်သို့မျှ မတူညီစွာ မဖြစ်နိုင်သည့် ကြိုတင်ယူဆချက် အကြောင်းရင်းများကို မြင်တွေ့နိုင်သည်။ အကြောင်းမှာ ဘုရားသခင်သည် အလုံးစုံကို စီစဉ်ရာတွင် အစိတ်အပိုင်းတိုင်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး၊ အထူးသဖြင့် မိုနက်တိုင်းကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားသောကြောင့်ဖြစ်ကာ၊ ၎င်း၏ သဘာဝသည် ကိုယ်စားပြုမှုဖြစ်သည့်အတွက်၊ မည်သည့်အရာကမျှ ၎င်းအား အရာများ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကိုသာ ကိုယ်စားပြုရန် ကန့်သတ်၍မရနိုင်ပေ။ သို့သော် ဤကိုယ်စားပြုမှုသည် စကြာဝဠာတစ်ခုလုံး၏ အသေးစိတ်တွင် ရောထွေးနေပြီး၊ အရာများ၏ သေးငယ်သောအပိုင်းတွင်သာ ကွဲပြားစွာ ရှိနိုင်သည်မှာ မှန်ပေသည် - ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်းတို့သည် မိုနက်တစ်ခုစီနှင့် ပတ်သက်၍ အနီးဆုံး သို့မဟုတ် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သော အရာများတွင်သာ ဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ်ပါက မိုနက်တိုင်းသည် ဘုရားသခင်တစ်ပါး ဖြစ်လိမ့်မည်။ ကန့်သတ်မှုသည် အရာဝတ္ထုတွင်မဟုတ်၊ အရာဝတ္ထု၏ အသိပညာ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွင်သာ ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့အားလုံးသည် ရောထွေးစွာဖြင့် အနန္တသို့၊ အလုံးစုံသို့ ဦးတည်သွားသော်လည်း၊ ၎င်းတို့သည် ကွဲပြားသော သိမြင်မှုများ၏ အဆင့်များဖြင့် ကန့်သတ်ခံရပြီး ခွဲခြားခံရသည်။

§ 61

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ရိုးရှင်းသောအရာများနှင့် ပေါင်းစပ်အရာများသည် ဤအချက်တွင် ဆင်တူသည်။ အကြောင်းမှာ အရာအားလုံး ပြည့်နှက်နေသောကြောင့်၊ ဒြပ်ဝဒ်အားလုံးကို ဆက်စပ်စေပြီး၊ ပြည့်နှက်မှုအတွင်းရှိ လှုပ်ရှားမှုတိုင်းသည် အကွာအဝေးနှင့်အညီ ဝေးကွာသော ခန္ဓာကိုယ်များအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသကဲ့သို့ဖြစ်ကာ၊ ထို့ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုသည် ၎င်းကို ထိတွေ့သောအရာများမှသာမက၊ သူတို့ဖြစ်ပျက်သမျှကို တစ်နည်းနည်းဖြင့် ခံစားရပြီး၊ ထို့အပြင် ၎င်းတို့၏ နည်းလမ်းဖြင့် ပထမဆုံးထိတွေ့သောအရာများကိုလည်း ခံစားရသေးသည် - ၎င်းတို့သည် ၎င်းအား တိုက်ရိုက်ထိတွေ့သောအရာများဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဤဆက်သွယ်မှုသည် မည်မျှပင်ဝေးကွာစေကာမူ ရောက်ရှိသွားသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ထို့ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်တိုင်းသည် စကြာဝဠာတွင်ဖြစ်ပျက်သမျှကို ခံစားရသည်။ ထို့ကြောင့် အရာအားလုံးကို မြင်တွေ့သောသူသည် နေရာတိုင်းတွင် ဖြစ်ပျက်နေသည်ကို အကုန်အစင်ဖတ်နိုင်ပြီး၊ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည်ကိုလည်းကောင်း၊ ဖြစ်ပျက်လတ္တံ့ကိုလည်းကောင်း ဖတ်နိုင်သည်။ လက်ရှိတွင် အကွာအဝေးရှိသည်ကို သတိပြုမိရင်း - အချိန်နှင့်အညီ နေရာအလိုက် - sumpnoia panta ဟု ဟစ်ပိုကရေးတီး ဆိုခဲ့သည်။ သို့သော် ဝိညာဉ်တစ်ပါးသည် ၎င်းအတွင်း၌ ကွဲပြားစွာဖော်ပြထားသည်ကိုသာ ဖတ်နိုင်သည်၊ ၎င်းသည် ၎င်း၏အတွန့်အကွေ့အားလုံးကို ချက်ချင်းဖွင့်ထုတ်၍မရနိုင်ပေ၊ အကြောင်းမှာ ၎င်းတို့သည် အနန္တသို့ ဦးတည်သွားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

§ 62

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ကြောင့် ဖန်ဆင်းခံမိုနက်တိုင်းသည် စကြာဝဠာတစ်ခုလုံးကို ကိုယ်စားပြုသော်လည်း၊ ၎င်းအတွက် အထူးသီးသန့်သတ်မှတ်ထားသော ခန္ဓာကိုယ်ကို ပိုမိုကွဲပြားစွာ ကိုယ်စားပြုပြီး၊ ၎င်းသည် ၎င်း၏ အန်တယ်လီချီ ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဤခန္ဓာကိုယ်သည် ပြည့်နှက်မှုအတွင်းရှိ ဒြပ်ဝဒ်အားလုံး၏ ဆက်နွယ်မှုဖြင့် စကြာဝဠာတစ်ခုလုံးကို ဖော်ပြသည့်အတွက်၊ ဝိညာဉ်သည်လည်း ဤခန္ဓာကိုယ်ကို ကိုယ်စားပြုခြင်းဖြင့် စကြာဝဠာတစ်ခုလုံးကို ကိုယ်စားပြုပြန်သည် - ၎င်းသည် ၎င်းအတွက် အထူးသီးသန့်နည်းလမ်းဖြင့် ပိုင်ဆိုင်သည် (§ 400)။

§ 63

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ မိုနက်တစ်ခုနှင့် သက်ဆိုင်သော ခန္ဓာကိုယ်သည် ၎င်း၏ အန်တယ်လီချီ သို့မဟုတ် ဝိညာဉ် ဖြစ်ပြီး၊ အန်တယ်လီချီနှင့်အတူ သက်ရှိဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည့်အရာကို ဖွဲ့စည်းကာ၊ ဝိညာဉ်နှင့်အတူ သတ္တဝါဟု ခေါ်ဆိုသည့်အရာကို ဖွဲ့စည်းသည်။ သက်ရှိ သို့မဟုတ် သတ္တဝါတစ်ကောင်၏ ဤခန္ဓာကိုယ်သည် အမြဲတမ်း ဇီဝဖြစ်သည်။ အကြောင်းမှာ မိုနက်တိုင်းသည် ၎င်း၏နည်းလမ်းဖြင့် စကြာဝဠာ၏ မှန်ပြောင်းဖြစ်ပြီး၊ စကြာဝဠာသည် စုံလင်သောအစီအစဉ်ဖြင့် စီမံထားသောကြောင့်၊ ကိုယ်စားပြုသူတွင်လည်း အစီအစဉ်ရှိရမည် - ဆိုလိုသည်မှာ ဝိညာဉ်၏ သိမြင်မှုများတွင်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်တွင်လည်း ဖြစ်ကာ၊ ထိုအစီအစဉ်နှင့်အညီ စကြာဝဠာကို ဖော်ပြသည် (§ 403)။

§ 64

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ကြောင့် သက်ရှိတစ်ကောင်၏ ဇီဝခန္ဓာကိုယ်တိုင်းသည် ဘုရားသခင်ဆိုင်ရာ စက်တစ်မျိုး သို့မဟုတ် သဘာဝဆိုင်ရာ အလိုအလျောက်စက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ လူလုပ်အလိုအလျောက်စက်အားလုံးကို အနန္တထက် သာလွန်သည်။ အကြောင်းမှာ လူ၏အတတ်ပညာဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော စက်တစ်ခုသည် ၎င်း၏အစိတ်အပိုင်းတိုင်းတွင် စက်မဟုတ်ပေ။ ဥပမာ - ကြေးဝါဂီယာ၏ သွားတစ်ချောင်းတွင် အစိတ်အပိုင်းများ သို့မဟုတ် အပိုင်းအစများရှိပြီး၊ ၎င်းတို့သည် ကျွန်ုပ်တို့အတွက် အတတ်ပညာဆိုင်ရာ အရာများမဟုတ်တော့ဘဲ၊ ဂီယာအား ရည်ရွယ်ထားသော အသုံးပြုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ စက်နှင့်ဆိုင်သော အမှတ်အသားမရှိတော့ပေ။ သို့သော် သဘာဝ၏ စက်များ - ဆိုလိုသည်မှာ သက်ရှိခန္ဓာကိုယ်များ - သည် ၎င်းတို့၏အသေးငယ်ဆုံးအစိတ်အပိုင်းများတွင် အနန္တထိ စက်များဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။ ဤသည်ပင်လျှင် သဘာဝနှင့် အတတ်ပညာ - ဆိုလိုသည်မှာ ဘုရားသခင်ဆိုင်ရာ အတတ်ပညာနှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏အတတ်ပညာ - ကြားရှိ ကွာခြားမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည် (§ 134, 146, 194, 483)။

§ 65

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ပြင် သဘာာဝ၏ ဖန်န်ဆင်းင်းရှင်သည် ဤထာဝရနှင့် အ အံ့ဖွယ်ကောင်းသော ပညာာကို ကျင့်သုံးးနိုင်ိုင်ခဲ့သည််မှာ ရုပ်ုပ်ဒြပ်၏ အ အပိုင်ိုင်းအစတိုင်းသည် ရှေးလူတို့ သိမြင်င်ခဲ့သကဲ့သို့ အနန္တအဆုံးဖြင့် ပိုင်ိုင်းခြားားနိုင်ိုင်သော သာာမက အဆုံးးမရှိ လက်တွေေ့တွင် ထပ််မံပိုင်းခြားနေသောကြောောင့်ဖြစ််သည်။ အပိုင်းတစ်ခုစီတိုင်းတွွင် မိိမိ၏ကိုိုယ််ပိုင်ိုင်လှုပ်ရှားားမှုများားရှိသည်။ ထိုိုသိုို့မမဟုုတ််လျှင် ရုပ်ဒြပ်၏ အပိုင်းအစတိုင်ိုင်းသည် စကြာာဝဠာာတစ်ခုလုံးးကို ထင်င်ဟပ်နိုင်မည််မဟုတ်ပေ။ (Prélim. [Disc. d. l. conform.], § 70. Théod., §195)

§ 66

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအချက်ဖြင့် တွေေ့မမြင်င်ရသည််မှာ ရုပ်ုပ်ဒြပ်၏ အနည်းငယ််မျှသော အ အပိုင်ိုင်းအစတိုင်းတွင်ပင် ဖန်ဆင်းခံသတ္တဝါများ၊ သက်ရှိိများ၊ တိရစ္ဆာာန််များ၊ အန်န်တလီခီများ၊ အသက််ဝိိညာာန်မျာား ပြည့််နှက်နေသည်ဟူသော အချက်က်ပင်ဖြစ််သည်။

§ 67

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ရုပ်ဒြပ်၏ အပိုင်းအစတိုင်ိုင်းကို အပင်များားပြည့်နှက်က်နေေသော ဥယျာာဉ်၊ ငါးများားပြည့်နေေသော ရေကန် အ အဖြစ် မြင်ယောင်ောင်နိုင်ိုင်သည်။ သို့သော် အပင်တစ််ပင်င်မှ အကိုင်ိုင်းတစ််ခုုစီ၊ တိရစ္ဆာန်တစ််ကောောင်၏ အ အစိတ်အပိုင်ိုင်းတစ််ခုုစီ၊ ၎င်းင်းတိုို့၏ အ အရည််တစ််စက်က်စီတိုင်းသည််လည််း ထိုိုကဲ့သို့သော ဥယျာဉ် သို့မဟုတ် ရေေကန်ပင် ဖြစ်နေပြန်န်သည်။

§ 68

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဥယျာာဉ််ရှိ အပင်များားကြားတွင် ထိုိုးဖောောက််နေသော မြေဆီလွှာာနှင့် လေေထု၊ သိုို့မမဟုုတ် ရေကန််ရှိ ငါးများားကြားတွင် ထိုးဖောောက််နေေသော ရေများားသည် အ အပင်င်လည်းမဟုုတ်၊ ငါးးလည်း်းမဟုတ်သော််လည််း ၎င်းတို့တွင်လည်း ထိုအရာာမျာား ပါဝင်င်နေေဆဲပင်င်ဖြစ်သည်။ သိုို့သော် ကျွန်န်ုပ်တို့ မမြင်င်နိုင်ိုင်လောက်အောင် သိမ်မွေေ့သော အ အဆင့်တွင်သာ ဖြစ်သည်။

§ 69

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ကြောောင့် စကြာဝဠာတွင် လယ််လုပ်ုပ်ရန်မလိုိုသော၊ အ အသီးမသီးသော၊ သေဆုံးနေသော အ အရာာဟူ၍ မရှိိပေ။ ပရမ်း်းပတာမှု၊ ရောောထွေးေးမှုဟူသည် အ အမြင်င်သက််သက်သာာဖြစ်သည်။ ခပ််ဝေးဝေးမှ ကြည့်လျှင် ရေေကန်တွင် ငါးမျာား၏ ရောောထွေးသောလှုပ်ုပ်ရှားမှုုနှင့် တက်က်ကြွွသည့််အမြင်င်ကို မြင်ရသကဲ့သိုို့ပင် ဖြစ်သည်။ သို့သော် တစ််ကောင်ောင်ချင်းင်းစီကို ခွွဲခြားမမြင်နိုင်ချေ။

§ 70

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအချက်ဖြင့် သက်ရှိိခန္ဓာာကိုိုယ််တစ်ခုစီတွင် ကြီးးစိုိုးသော အန်န်တလီခီ ရှိကြောင်ောင်းကို မြင်တွေေ့နိုင်သည်။ ထိုအရာသည် တိိရစ္ဆာာန််များားတွွင် အသက်ဝိညာဉ် ဖြစ််သည်။ သို့သော် ထိုသက််ရှိခန္ဓာ၏ အစိတ်အပိုင်ိုင်းများားသည်လည်း အခြားားသက််ရှိမျာား၊ အပင်မျာား၊ တိိရစ္ဆာာန််များဖြင့် ပြည့်နှက်က်နေေပြီး၊ င်းင်းတိုို့တစ််ခုုစီတွွင် မိိမိ၏အန်န်တလီခီ သို့မဟုတ် ကြီးးစိုိုးသော အ အသက်ဝိညာဉ်ရှိနေေပြန်န်သည်။

§ 71

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သို့သော် အချိုို့သူများသည် ကျွန်န်ုပ်၏အတွေးအခေါ်ကို မှားားယွင်းစွာာနားားလည််ထားားသည့််အတိုင်း အ အသက််ဝိိညာာဉ််တစ်ခုစီတွင် ထာဝရသီးသန့်ရုပ်ုပ်ဒြပ််ပမာာဏ ရှိိသည််ဟု မမှတ််ယူကြရန် သတိိပြုုပါ။ ထိုိုသို့ဆိုလျှင် ၎င်းတွွင် အ အစဉ်အမြဲ အ အစေခံရန် ရည်ရွယ််ထားားသော အ အဆင့််နိိမ့် သက််ရှိများားကို ပိုင်ိုင်ဆိုင်ိုင်သည်ဟု ဆိုိုလိုိုသည်။ အ အဘယ််ကြောင့််ဆိုိုသော် ခန္ဓာာကိုိုယ််အားားလုံးသည် မြစ်များားကဲ့သိုို့ ဆက်တိုက်စီးးဆင်းင်းနေေသော အ အခြေအနေေတွွင် ရှိနေေသည်။ အ အစိတ််အပိုင်းများသည် ဆက်က်လက်၍ ဝင်င်ရောောက််လာာပြီး ထွက်က်သွားားနေေကြသည်။

§ 72

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ကြောင့် အသက််ဝိိညာာဉ််သည် ခန္ဓာာကိုိုယ််ကို ဖြည်းဖြည်း်းချင်းင်းနှင့် အ အဆင့်ဆင့််သာ ပြောင်ောင်းလဲသည်။ ထိုို့ကြောောင့် ၎င်းသည် ကိုယ်အင်္ဂါအားားလုံးမှ တစ််ပြိုင်နက် လုံးဝပေေါ််ထွက်သွားားခြင်း မဖြစ််နိုင်ိုင်ပေ။ တိရစ္ဆာန်များားတွွင် ပုံပြောင်းခြင်း မကြာာခဏဖြစ််ပေေါ််သော်လည်း ဝိညာဉ်ပြောင်ောင်းခြင်င်း သို့မဟုတ် အသက်ဝိညာဉ်မျာား ပြောင်ောင်းရွှေေ့ခြင်း မည်သည့််အခါမမျှ မရှိပေ။ လုံးးဝခွွဲထားားသော အသက််ဝိိညာာဉ််များလည်း်းမရှိ၊ ခန္ဓာမဲ့ အ အရိိပ်အယောင်ောင်များလည််း မရှိိပေ။ ဘုရားသခင်င်တစ်ပါးးတည်း်းသာ လုံးဝလွတ်လပ််စွာ ရပ်တည်နိုင်ိုင်သည်။

§ 73

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအချက်က်ကြောင့််ပင် အ အသက််ဝိိညာာဉ်၏ ခွဲထွက်က်ခြင်းအဖြစ် သတ််မှတ််ထားားသော လုံးးဝမွေးေးဖွားခြင်င်း သို့မဟုတ် လုံးဝသေဆုံးးခြင်း ဟူ၍ မည်သည့််အခါမမျှ မရှိခဲ့ပါ။ ကျွန်န်ုပ်တို့ခေေါ််သာ မွေးေးဖွားခြင်င်း ဆိုသည်မှာ ဖွံ့ဖြိုိုးခြင်းင်းနှင့် ကြီးထွားားခြင်းများားဖြစ််ပြီး၊ သေဆုံးးခြင်း ဆိုိုသည််မှာ လုံးဝန်န်းခြင်းင်းနှင့် လျော့နည်းခြင်းင်းမျာား ဖြစ်သည်။

§ 74

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဒဿနိကပညာာရှင်များားသည် အဆုံးစံပုံစံမမျာား၊ အန်တလီခီမမျာား သို့မဟုတ် အသက်ဝိညာဉ်မျာား ဇစ်မြစ်ကို အလွန်န်စိတ််ရှုပ်ုပ်ခဲ့ကြသည်။ သိုို့သော် ယနေ့တွွင် အ အပင်င်များ၊ အင်းင်းဆက်က်များနှင့် တိရစ္ဆာန်များားအပေါ် တိကျသောသုတေသနမများားဖြင့် သဘာဝ၏ ဇီဝခန္ဓာများားသည် ပရမ်း်းပတာမှု သို့မဟုတ် အ အပုပ်ုပ်အသိုးမှ ဘယ််သောောအခါမမျှ ဖြစ််ပေေါ််လာာခြင်းင်းမရှိိဘဲ၊ မျိုးစေေ့မများားမှ သာ အ အမြဲဖြစ်ပေါ်လာကြောင်ောင်း သိိမြင်လာရသည်။ ထိုိုမျိုးစေေ့မများားတွွင် ကြိုတင်ဖွဲ့စည်းမှု တစ််စုံတစ််ရာ မုချပါရှိိသည််ဟု ယူဆကြသည်။ ထိုမျိုိုးစေ့များတွင် ဇီဝခန္ဓာအပြင် ထိုခန္ဓာထဲ၌ အသက််ဝိိညာာဉ််နှင့် တိိရစ္ဆာာန််ကိုိုယ််တိုင်ိုင်ပင် ရှိနှင့််ပြီးးဖြစ်ကြောင်ောင်း၊ ထို့ပြင် မျိုိုးအောင်ခြင်းင်းဖြင့် ထိုတိရစ္ဆာန်သည် အခြားားမျိုးစိတ််တစ််ခုုသိုို့ ကြီးးမားားသော ပုံပြောင်းမှုအတွက် ပြင်င်ဆင်င်ရုံသာ ဖြစ််ကြောင်း တွေေ့ရှိိကြသည်။

§ 75

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ တိရစ္ဆာန်မျာား၊ ၎င်းတို့ထဲမှ အချိုို့သည် မျိုးအောင်ောင်ခြင်းဖြင့် အ အကြီးးဆုံးတိရစ္ဆာန်မျာား၏ အ အဆင့်သို့ မြှင့််တင်င်ခံရသောောကြောင့် မမျိုိုးစေ့တိိရစ္ဆာာမျာား ဟု ခေေါ််ဆိုိုနိုင်ိုင်သည်။ သို့သော် င်းင်းတိုို့အနက် မိမိ၏မမျိုိုးစိတ်တွင်း၌ နေထိုင်သော အ အများစုမှာာမူ ကြီးမားသော တိိရစ္ဆာာန််များကဲ့သို့ပင် မွေးဖွာား၊ ပွားားမျာား၊ ဖျက်ဆီးးခံရသည်။ ကြီးမားသောောဇာာတ််ခုံသိုို့ ကူးပြောင်ောင်းနိုင်သူ ရွေးေးချယ််ခံရသူ အ အရေအတွက် အနည်း်းငယ်သာ ရှိိသည်။

§ 76

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သိုို့သော် ဤအချက်သည် အမှန်န်တရာား၏ တစ်ဝက်သာဖြစ််သည်။ ထို့ကြောောင့် တိရစ္ဆာန်တစ််ကောင်ောင်သည် သဘာဝအလျောက် ဘယ်သောအခါမျှ စတင်ခြင်းင်းမရှိိသကဲ့သို့၊ သဘာဝအလျောောက် အ အဆုံးသတ််ခြင်းလည်း မရှိဟု ကျွန်ုပ််ယူဆသည်။ မွေးေးဖွားခြင်းင်းဟူ၍မမရှိ၊ လုံးဝဖျက်ဆီးးခြင်းဟူ၍မမရှိ၊ သေေဆုံးးခြင်းဆိုသည်လည်း မရှိကြောင်း ယူဆသည်။ ထို့ပြင် အတွေ့အကြုံမများားမှ ဆင်းင်းသက်လာသော a posteriori ဤအကြောင်းပြချက်များားသည် အ အထက်က်တွင်ဖော််ပြထားားသည့် a priori ကျွန်ုပ်၏အခြေေခံမူများနှင့် လုံးဝကိုက်ညီသည်။

§ 77

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထို့ကြောောင့် အသက်ဝိညာဉ် (မမပျက်စီးးနိုင်ိုင်သော စကြာာဝဠာ၏ မှန်န်တစ်ချပ်) သည် မပျက်က်စီးနိုင်သာာမက၊ တိရစ္ဆာန်ကိုယ်တိုင်သည်လည်း မပျက်စီးးနိုင်ိုင်ကြောင်း ပြောောဆိုနိုင်သည်။ ၎င်း၏စက်က်ယန္တရားသည် အကြိိမ််ကြိမ် တစ််စိတ််တစ်ပိုင်း ပျက်က်စီးသော််လည််း၊ ဇီဝဖုံးအုပ်မှုုများကို စွန့််လွှတ််ခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်န်လည််ယူဆောင်ခြင်းင်းမျာား ပြုလုပ်သော််လည််း ဖြစ်သည်။

§ 78

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤမမူမများားသည် အသက်ဝိညာဉ်နှင့် ဇီဝခန္ဓာ၏ ပေါင်းစည်းမှု သို့မဟုတ် ကိုက်ညီမမှု ကို သဘာဝကျကျ ရှင်းပြရန် လမ်း်းကြောင်းပေးေးသည်။ အ အသက်ဝိညာဉ်သည် မိမိ၏ကိုယ်ပိုင်နိယာမများကို လိုက်နာသည်။ ခန္ဓာသည်လည်း မိမိ၏နိယာမများကို လိုက်နာသည်။ ၎င်းတို့သည် တူညီသော စကြာာဝဠာ၏ ကိုယ်စားပြုုမှုမျာား ဖြစ်သောကြောောင့်၊ အားားလုံးသော ဒြပ််ဝတ္ထုများားအကြာား ကြိုိုတင်င်သတ်မှတ်ထားသော ဟန်န်ချက်ညီမမှု အားားဖြင့် တွေ့ဆုံကြသည်။

§ 79

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ အသက်ဝိညာဉ်များားသည် နိိဂုံးးအကြောင်းတရားမျာား နိိယာာမကို စိတ််ဆန္ဒ၊ ရည်မှန်န်းချက်က်များနှင့် နည်း်းလမ်းများားဖြင့် လိုက်နာသည်။ ခန္ဓာာကိုိုယ််များသည် ထိိရောောက််သောောအကြောင်ောင်းတရားားများ သိုို့မမဟုုတ် လှုပ်ုပ်ရှားမှုုများ၏ နိယာမကို လိုိုက််နာာသည်။ ထို့ပြင် ထိရောက်သောအကြောင်းတရားမျာား၏ ဘုုရင့်နိုင်ငံနှင့် နိဂုံးးအကြောင်ောင်းတရားားများ၏ ဘုရင့််နိုင်ိုင်ငံတို့သည် အ အပြန်န်အလှန် ဟန်န်ချက်ညီကြသည်။

§ 80

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဒက်ကာတ် ဝန်န်ခံခဲ့သည်မှာ ဝိညာဉ်များားသည် ခန္ဓာကိုယ်များားအား အင်အားမပေးေးနိုင်ိုင်ကြောင်း၊ အ အကြောင်းမှာ ရုပ်ုပ်ဒြပ််ထဲတွွင် အင်င်အာား၏ ပမာဏသည် အမြဲတူညီနေသောကြောောင့််ဖြစ်သည်။ သိုို့သော် ဝိိညာာဉ််သည် ခန္ဓာာကိုိုယ််များ၏ ဦးတည်ရာကို ပြောင်ောင်းလဲနိုင်ိုင်သည််ဟု သူယုံကြည််ခဲ့သည်။ သို့သော် ဤသည်မှာ သူ့ခေတ်က သဘာာဝနိယာမကို မသိိရှိခြင်းင်းကြောင့််ဖြစ်သည်။ ထိုနိယာမမှာ ရုပ်ုပ်ဒြပ််ထဲတွင် စုစုပေါင်း ဦးတည်ရာ၏ ထိန်န်းသိမ်းမှုုကို ပြဌာာန်း်းထားားသည်။ အ အကယ်၍ သူသတိပြုုမိိခဲ့လျှင် ကျွန်န်ုပ်၏ ယ 미리 설정된 ဟarmony စနစ် ထဲသိုို့ ကျရောက်သွားားမည်ဖြစ််သည်။

§ 81

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤစနစ်သည် ခန္ဓာကိုယ်များားအား (မမဖြစ်နိုင်သလောောက််ပင်) ဝိညာဉ်များားမရှိိဘဲ လှုပ်ရှားားနေေသကဲ့သို့ ပြုုမူစေသည်။ ဝိိညာာဉ််များကလည််း ခန္ဓာာကိုိုယ််များမရှိဘဲ လှုပ်ုပ်ရှားနေသကဲ့သိုို့ ပြုမူစေသည်။ နှစ််ခုုစလုံးးသည် တစ််ခုုကိုိုတစ်ခု ဩဇာာလွှမ်းမိုးနေေသကဲ့သို့ အတူတကွ လှုပ်ရှားားသည်။

§ 82

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဉာဏ်ဝိညာဉ်များ သို့မဟုတ် ဆင်ခြင်င်တုံတရားရှိိသော ဝိညာဉ်များနှင့််ပတ်သက်၍၊ ကျွန်န်ုပ်ထင်မြင်င်သည်မှာ အ အသက််ရှင်င်သော သတ္တဝါအားားလုံးနှင့် တိရစ္ဆာာန််များတွင် အနှစ်သာရအားားဖြင့် တူညီသောောအရာရှိိကြောင်း (ဆိုိုလိုိုသည််မှာ တိရစ္ဆာန်နှင့် ဝိိညာာဉ််သည် စကြာာဝဠာာနှင့််အတူ စတင်ခြင်းသာမက စကြာဝဠာမကုန်သရွေ့လည်း မကုုန််ဆုံးကြောင်ောင်း) ဖြစ််သော်လည်း၊ ဆင်ခြင်င်တုံတရားရှိိသော တိိရစ္ဆာာန်မများားတွွင် ဤထူးးခြားချက်က်ရှိသည် - ၎င်းတို့၏ သေးေးငယ်သော သုုတ််ပိုးတိိရစ္ဆာာန််လေးများားသည် ထိုအတိုင်ိုင်းရှိနေေသရွေေ့ သာာမန်ဝိညာဉ်မျာား သိုို့မမဟုုတ် အ အခြေခံအာာရုံခံနိုင်သော ဝိိညာာဉ််များသာာရှိသည်။ သိုို့သော် ရွေးေးချယ််ခံရသူများဟု ဆိုိုနိုင်ိုင်သော ထိုတိရစ္ဆာန်လေးများားသည် လက်က်တွေ့ဖြစ််ပေါ်မှုုဖြင့် လူသားားသဘာာဝသိုို့ ရောောက််ရှိသောအခါ၊ ၎င်းတို့၏ အခြေေခံအာရုံခံနိုင်ိုင်သော ဝိညာဉ်များားသည် ဆင်င်ခြင်တုံတရားားအဆင့််နှင့် ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များ၏ အထူးးအခွင့််အရေးသို့ မြှင့််တင်င်ခြင်းင်းခံကြရသည်။

§ 83

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ သာမန််ဝိိညာာဉ််များနှင့် ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များကြာား ကွဲပြားားချက်များားအနက်၊ ကျွန်န်ုပ်ယခင်က အ အချိုို့ကို ညွှန်ပြခဲ့ပြီးဖြစ််သည့်အတိုင်ိုင်း၊ ဤကွဲပြားားချက်လည်း်းရှိသေးသည် - ဝိိညာာဉ််များသည် ယေဘုယျအားဖြင့် ဖန်န်ဆင်းင်းခံများ၏ စကြာာဝဠာ၏ အသက််ဝင်င်သော မှန်န်မျာား သို့မဟုတ် ရုပ်ုပ်ပုံများဖြစ််ကြသည်။ သို့သော် ဉာဏ်ဝိညာဉ်များားသည် ဘုရားသဘောောတော််မှုုကြီး၏ ရုပ်ပုံမမျာား သို့မဟုတ် သဘာဝတရား၏ ဖန်ဆင်းရှင်င်ကြီး၏ ရုပ်ပုံမများားဖြစ်ကြသည် - စကြာဝဠာ၏ စနစ်ကို သိရှိနိုင်ိုင်စွွမ်း်းရှိိပြီး ဗိိသုုကာာပညာဆိုင်ရာ နမမူနာပုံစံများဖြင့် ၎င်း၏ အ အရာများားကို အတုယူနိုင်စွမ်းရှိိသည်။ ဉာဏ်ဝိညာဉ်တစ််ခုုစီသည် ၎င်း၏ နယ််ပယ်အတွင်း ဘုရားသဘောောတော်၏ ပုံသေေနည်းငယ််သဖွွယ် ဖြစ််သည်။

§ 84

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤအရာကြောောင့် ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များသည် ဘုုရားားသခင်နှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ််မျိုးသိုို့ ဝင်င်ရောောက််နိုင်ိုင်စွွမ်း်းရှိကြပြီး၊ ဘုရားသခင်င်သည် ၎င်းတို့အတွက် တီထွင်င်ဖန်တီးးသူတစ််ဦးးသည် ၎င်း၏စက်က်ယန္တရားားနှင့် ဆက်က်ဆံသကဲ့သို့သာ (အခြားဖန်ဆင်းခံမများားနှင့် ဘုရားသခင်၏ ဆက်ဆံပုံကဲ့သိုို့) မဟုုတ််ဘဲ၊ ဧကရာာဇ််တစ်ပါးးသည် ၎င်း၏လက်က်အောောက််ငယ်သားများားနှင့် ဆက်ဆံသကဲ့သိုို့လည်း်းကောင်ောင်း၊ ဖခင်တစ််ဦးးသည် ၎င်း၏သားသမီးများားနှင့် ဆက်ဆံသကဲ့သိုို့လည်းကောင်း ရှိိသည်။

§ 85

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထိုို့ကြောင့် ဉာဏ်ဝိညာဉ်အားလုံး စုုစည်း်းမှုုသည် ဘုရား၏မြို့တော်ကို ဖွွဲ့စည်း်းရမမည််ဟု ကောက်ချက်က်ချရန် လွယ်ကူသည် - ဆိုလိုသည်မှာ အပြည့််စုံဆုံးးသော ဧကရာာဇ််အောောက််တွွင် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိိသည့် အပြည့််စုံဆုံးးသော နိုင်ိုင်ငံဖြစ်သည်။

§ 86

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤဘုုရာား၏မမြိုို့တော်၊ ဤစစ်မှန်န်စွာ ကမ္ဘာာလုံးဆိုင်ရာ ဧကရာဇ်နိုင်ငံသည် သဘာဝကမ္ဘာအတွင်းရှိ ကိုယ်ကျင့််တရားဆိုင်ရာ ကမ္ဘာတစ်ခုဖြစ််ပြီး၊ ဘုရားသခင်၏လက်ရာများားထဲတွွင် အ အမြင့်မြတ်ဆုံးးနှင့် ဘုရားသဘောောအပြည့််ဆုံးဖြစ််သည်။ ထိုမြို့တော်ထဲတွွင် ဘုုရားားသခင်၏ ဘုန်းတော် အ အစစ်အမှန် တည်ရှိိသည်။ အကြောင်ောင်းမှာ သူ၏ကြီးမြတ်မှုုနှင့် ကောင်းမြတ််မှုတို့သည် ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များထံမှ အ အသိိအမှတ်ပြုုခြင်း ချီးမွမ်းခြင်င်း မရှိိပါက ထိုိုဘုုန်း်းတော်လည်း မရှိနိုင်သောကြောောင့်ဖြစ််သည်။ ထို့ပြင် ဤဘုရားသဘောောဆိုင်ိုင်ရာ မြိုို့တော်နှင့် ပတ််သက်၍သာ ဘုရားသခင်င်တွင် ကောင်းမြတ််မှု အစစ််အမှန်န်ရှိပြီး၊ သူ၏ဉာာဏ််ပညာနှင့် တန်ခိုးတို့မူကာား နေေရာာတိုင်ိုင်းတွင် ထင်ရှားားနေသည်။

§ 87

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ကျွန်ုပ််တိုို့ ယခင်င်က အလိုိုအလျောောက် ဖြစ်စေသော အ အကြောင်းမျာား၏ နယ်ပယ််နှင့် ဖြစ််ပြီးးဆုံးသော အ အကြောင်းများ၏ နယ်ပယ််ကြာား ပြည့််စုံသော ဟန်န်ချက်ညီမမှုတစ််ရပ််ကို တည်ဆောက်ထားသည့််အတိုင်း၊ ကျွန်န်ုပ်တို့သည် ဤနေေရာာတွွင် သဘာာဝတရာား၏ ရုပ်ုပ်ပိုင်ိုင်းဆိုင်ရာ နယ်ပယ်နှင့် ကောင်ောင်းကြီးမင်္ဂလာ၏ ကိုိုယ််ကျင့်တရားားဆိုင်ိုင်ရာ နယ််ပယ်ကြာား နောောက််ထပ််ဟန်န်ချက်ညီမမှုုတစ်ရပ််ကို သတိပြုုရမည် - ဆိုလိုသည်မှာ ဘုုရားားသခင်အား စကြာာဝဠာာယန္တရာား၏ ဗိိသုုကာာပညာရှင်င်အဖြစ် သတ််မှတ််ခြင်းနှင့် ဘုရားသခင်၏ ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များားဆိုင်ရာ မြို့တော်၏ ဧကရာဇ်အဖြစ် သတ််မှတ််ခြင်င်း ကြားတွင်ဖြစ််သည် (§ 62, 74, 118, 248, 112, 130, 247)။

§ 88

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ဤဟန်ချက်က်ညီမှုကြောောင့် အ အရာာများသည် ကောင်ောင်းကြီးမင်္ဂလာသို့ သဘာာဝတရာား၏လမ်း်းကြောင်းများအတိုင်း ဦးတည်သွားားပြီး၊ ဥပမာာပြရသော် ဤကမ္ဘာာဂြိုဟ်သည် ဉာာဏ််ဝိိညာာဉ််များ၏ အုပ်ချုပ်ုပ်မှု တောင်ောင်းဆိုသည့််အချိန်များားတွွင် သဘာဝနည်း်းလမ်းများားဖြင့် ဖျက်ဆီးးခြင်းင်းနှင့် ပြုုပြင်မွမ်းမံခြင်းကို ခံရမည်။ တစ််စုုအတွက် အပြစ်ဒဏ်ပေးရန်န်နှင့် အခြားားတစ်စုအတွက် ဆုလာဘ်ပေးရန်ဖြစ််သည် (§ 18 နောောက််ပိုင်ိုင်းအခန်းများ, 110, 244-245, 340။

§ 89

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ ထပ်မံ၍ ပြောောနိုင်ိုင်သည််မှာ ဗိသုကာပညာာရှင်အဖြစ် ဘုုရားားသခင်သည် ဥပဒေပြုုရေးမှူးအဖြစ် ဘုုရားားသခင်ကို လုံးးဝကျေေနပ်စေသည်။ ထိုို့ကြောင့် အပြစ်မျာားသည် သဘာာဝတရာား၏အမိန့််အရ မိမိတို့၏ဒဏ်ကို သယ််ဆောင်ောင်သွားရမည်။ ၎င်းတို့သည် အရာာမျာား၏ စက်က်ယန္တရားားဆိုင်ိုင်ရာ အ အဆောောက််အဦ၏ တန်ခိုးကြောင့် ဖြစ််သည်။ အ အလားားတူပင် ကောင်ောင်းမြတ်သော အ အမှုုများသည် ခန္ဓာာကိုိုယ််များနှင့််ပတ််သက်၍ စက်က်ယန္တရားဆိုင်ရာ နည်း်းလမ်းများားဖြင့် င်းင်းတိုို့၏ဆုုလာာဘ််များကို ဆွဲဆောင်လိမ့််မည်။ သို့သော် ဤသို့ဖြစ််ရပ်များားသည် အ အမြဲတမ််း ချက်ချင်းင်းဖြစ်ရမည််ဟူ၍ မရှိသကဲ့သို့ မဖြစ်သင့်ပေ။

§ 90

🇫🇷🧐 ဘာသာဗေဒ နောက်ဆုံး၌ ဤပြည့််စုံသော အုပ်ုပ်ချုပ်မှုအောောက််တွွင် ကောင်ောင်းမြတ်သော အ အမှုတစ်ခုမျှ ဆုလာဘ်မရှိဘဲ မဖြစ််နိုိုင်။ မမကောင်ောင်းမှုတစ််ခုုမျှ အ အပြစ််ဒဏ််ပေးခြင်းင်းမရှိိဘဲ မဖြစ််နိုိုင်။ ကောင်းမြတ််သူများ၏ အကျိုးအတွက် အ အရာအားလုံး အောင်ောင်မြင်ရမည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ဤကြီးကျယ််သောောနိုင်ိုင်ငံတော််အတွင်း မကျေေနပ်သူမများားမဟုတ်ဘဲ၊ မိိမိတာာဝန်န်ကို ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် ကြိုိုတင်င်စီမံခြင်င်းကို ယုံကြည်ကိုးစားားသူများနှင့် ကောင်းမြတ််ခြင်းင်းအားလုံး၏ ဖန်န်ဆင်းင်းရှင်အာား သင့််တော်စွာ ချစ်ခင်အတုုယူသူမများားဖြစ်သည်။ စစ််မှန်သော စင်င်ကြယ််သည့် မေတ္တာ၏ သဘာဝအတိုင်ိုင်း၊ မိမိိချစ််ခင်င်ရသူ၏ ချမ်းသာကြွွယ််ဝမမှုုတွွင် ပျော််ရွှင်စွာာပါဝင်ခံစားားလျက် ဘုရားသခင်၏ စုံလင်င်ခြင်းင်းများကို စူးစမ်း်းဆင်င်ခြင်ရာာတွွင် မွေ့လျော်နေသူမများားဖြစ်သည်။ ဤအရာကြောင့် ပညာာရှိကောင်းမြတ်သူမများားသည် ကြိုိုတင်င်ယူဆထားားသော ဘုရားသခင်၏ အလိုတော် သိုို့မမဟုုတ် ရှေးေးဦးးအလိုတော််နှင့် ကိုက်ညီဟန်န်ရှိိသော အရာအားလုံးးကို လုပ်ုပ်ဆောင်ောင်ရန် အားားထုုတ််ကြသည်။ သို့သော် ဘုရားသခင်က သူ၏ လျှိုို့ဝှက်က်သော အလိုတော်၊ အ အကျိုးဆက်က်ဖြစ််သော အလိုတော််နှင့် အ အဆုံးးအဖြတ််ပေးေးသော အလိုတော််ဖြင့် လက်တွေေ့ဖြစ်ပေါ်စေသည့််အရာကိုိုမူ ကျေေနပ်နှစ်သိမ့််ကြသည်။ အ အကယ်၍ ကျွန်ုပ််တိုို့သည် စကြာဝဠာ၏ စနစ််ကို လုံလောောက််စွာာနားားလည််နိုင်ိုင်ပါက၊ ၎င်းသည် အပညာာရှိဆုံးးသူများ၏ ဆန္ဒအားားလုံးထက် သာလွန်န်ကြောင်းနှင့် င်းင်းကို ပို၍ကောင်းအောောင် ပြုလုပ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်ောင်း အ အသိိအမှတ်ပြုုကြသည်။ ယင်းင်းမှာ ယေဘုယျအားဖြင့် တစ််ခုုလုံးအတွက်သာမက၊ အ အထူးးသဖြင့် ကျွန်ုပ််တိုို့အတွက်က်ပါ ဖြစ််သည် - အကယ်၍ ကျွန်န်ုပ်တို့သည် အလုံးးစုံ၏ ဖန်ဆင်းရှင်ထံ သင့််လျော််စွာ မှီဝဲပါက၊ ကျွန်ုပ််တိုို့၏ဖြစ်တည်မှု၏ ဗိိသုုကာာပညာရှင်နှင့် အလိုအလျောောက် ဖြစ််စေေသော အကြောင်ောင်းအဖြစ််သာာမက၊ ကျွန်ုပ််တိုို့၏ဆရာနှင့် ကျွန်ုပ််တိုို့၏ဆန္ဒ၏ လုံးးဝဦးးတည််ချက်ဖြစ််သင့််ပြီး ကျွန်ုပ််တိုို့၏ပျော််ရွှင်မှုုကို တစ််ဦးတည်းဖန်န်တီးနိုင်သော ဖြစ််ပြီးးဆုံးသော အ အကြောင်းအဖြစ် ဖြစ််သည် (အမှာာစာ *, 4 a b¹⁴. § 278. အ အမှာစာ *, 4 b¹⁵။

အဆုံး

¹⁴ တည်းဖြတ််ခြင်း Erdm.၊ စ. ၄၆၉။
¹⁵ တည်း်းဖြတ်ခြင်င်း Erdm.၊ စ. ၄၆၉ b။